Ο άγνωστος πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Αν έχεις βρεθεί στην Κίνα τους τελευταίους μήνες κι έχει τύχει να συζητήσεις με κάποιον για τους σιδηροδρόμους (οι Κινέζοι λατρεύουν να ταξιδεύουν με το τρένο), θα άκουσες σίγουρα την ατάκα: «Ακόμη και το τρίτο πιο γρήγορο τρένο μας, ταξιδεύει με μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ο,τιδήποτε στις ΗΠΑ».

Αν οι σιδηρόδρομοι είναι ένα από τα δυνατά εμβλήματα μιας αυτοκρατορίας, τότε οι Κινέζοι έχουν φροντίσει να αποκτήσουν το πιο επιβλητικό απ’ όλα. Τι κι αν αντέγραψαν την τεχνολογία για τα τρένα τους που πάνε με 300 χλμ./ω. από τους Ιάπωνες; Το θέμα είναι ότι, όπως η Ρωσία, που έφτιαξε τον Υπερσιβηρικό μόνο και μόνο για να επιδείξει το μέγεθος της αυτοκρατορίας της, όπως οι ΗΠΑ με το 20^th Century Limited ή η Μεγάλη Βρετανία με τις ράγες που έστησε σε κάθε μεριά του κόσμου, έτσι και η Κίνα μπορεί να παινεύεται για ένα τεχνολογικό επίτευγμα που την οδηγεί μπροστά από τους αντιπάλους της.

Και ποιοι είναι αυτοί; Στην παρούσα φάση, βεβαίως, οι ΗΠΑ. Γιατί όταν είσαι η ανερχόμενη υπερδύναμη του πλανήτη, δεν φτάνει μόνο να αναπτύσσεσαι ταχέως. Θέλεις και να μειώσεις την ισχύ του μεγαλύτερου αντιπάλου σου. Ψυχολογικά, φτιάχνοντας γρηγορότερα τρένα, πετώντας στο διάστημα (εκεί που κάποτε πήγαινε μόνο εκείνος), αποκτώντας τις δικές του καταναλωτικές συνήθειες (και εξυπηρετώντας τις με εντυπωσιακή παραγωγή). Οι ΗΠΑ, βέβαια, δεν στέκουν άπραγες.

Στο οικονομικό πόλεμο κατά της Κίνας, στρατηγός είναι ο ίδιος ο Μπάρακ Ομπάμα. Την περασμένη Πέμπτη, μιλώντας στο πλαίσιο της προεκλογικής του εκστρατείας μπροστά σε κόσμο στο Οχάιο, δήλωσε πως θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου κατά των δασμών που επιβάλλει η κινεζική κυβέρνηση στα αμερικανικά αυτοκίνητα. Η κυβέρνηση του Πεκίνου επέβαλε δασμούς στο τέλος του προηγούμενου χρόνου, με την αιτιολογία ότι οι ΗΠΑ πωλούν τα αυτοκίνητά τους πιο χαμηλά απ’ ότι η υπόλοιπη αγορά -ακολουθούν δηλαδή την στρατηγική dumbing για τις πωλήσεις τους.

Πρόκειται για την έβδομη συνεχόμενη προσφυγή των ΗΠΑ στον ΠΟΕ κατά των Κινέζων. Οι προηγούμενες καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα: Από την βιομηχανία που ορίζει το τι εστί κάθε υπερδύναμη μέχρι… την γραφικότητα. Πρώτες ύλες, αιολικές τουρμπίνες, ηλεκτρονικές πληρωμές, παρασκευή χάλυβα, σπάνιες γαίες, αλλά και… τα κοτόπουλα ήταν τα ως τώρα πεδία μαχών των δύο χωρών ενώπιον του ΠΟΕ. Η Κίνα έχει για μεγάλο της όπλο, βέβαια, το ότι οι επιχειρήσεις της αποτελούν κρατικό μονοπώλιο. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να απαντήσουν στήνοντας συμμαχίες με άλλες δυτικές χώρες, αλλά και τους φίλους τους στην Ασία, που να προασπίζουν το ελεύθερο εμπόριο. Ειδικά προνόμια εναντίον ελεύθερης αγοράς, λοιπόν. Για να δούμε τι status quo θα επιβληθεί όταν –και αν- λήξει κι αυτός ο παγκόσμιος πόλεμος.