Ληξιπρόθεσμα: Οι όροι υπαγωγής στη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας»

Υπενθυμίζεται ότι από την περασμένη εβδομάδα «τρέχει» η προθεσμία για την υπαγωγή στη ρύθμιση των οφειλετών που επιθυμούν να εξοφλήσουν εφάπαξ τα χρέη τους, επωφελούμενοι την μείωση κατά 50% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, ενώ από την ερχόμενη Πέμπτη αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση θα μπορούν να υποβάλλουν όσοι επιθυμούν να εξοφλήσουν τις οφειλές τους σε πολλές δόσεις.

Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, η ρύθμιση κρίθηκε απαραίτητη λόγω της οικονομικής κρίσης και της αδυναμίας πολλών οφειλετών (φυσικών και μη φυσικών προσώπων) να ανταποκριθούν άμεσα στην εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους προς το Δημόσιο δίνοντας μία «τελευταία ευκαιρία» εξόφλησης των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων έως την 31.12.2012 οφειλών σε πολλές μηνιαίες δόσεις.

Το σύνολο των δόσεων μπορεί να φθάσει έως τις 48, ενώ υπό προϋποθέσεις ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει πρόγραμμα μηνιαίων δόσεων με ανώτατο όριο τις 100 δόσεις και με καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής την 31.12.2013.

Αναλυτικότερα στην εγκύκλιο προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση

- Στη ρύθμιση, υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως και την 31.12.2012 οφειλών που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο (αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών).

Στη ρύθμιση, με τους ίδιους όρους δύνανται να υπαχθούν, εφόσον αιτηθεί ο οφειλέτης και:

α) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική αναστολή,
β) βεβαιωμένες έως και την 31.12.2012 οφειλές με ημερομηνία καταβολής από 01.01.2013,
γ) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται, εφόσον υφίστανται και άλλες ληξιπρόθεσμες έως και την ανωτέρω ημερομηνία μη ρυθμισμένες οφειλές οι οποίες υπάγονται υποχρεωτικά. Στην περίπτωση υπαγωγής στην νέα ρύθμιση επέρχεται απώλεια των ανωτέρω διευκολύνσεων ή ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών,
δ) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται, εφόσον επιλεγεί πρόγραμμα ρύθμισης με αριθμό δόσεων μικρότερο ή ίσο με το μεγαλύτερο αριθμό των εναπομενουσών δόσεων των υπαγόμενων ρυθμίσεων (π.χ. εάν τηρούνται δύο ρυθμίσεις και στην πρώτη υπολείπονται 10 δόσεις και στην δεύτερη 15 δόσεις η υπαγωγή τους στη νέα ρύθμιση θα γίνει για 15 δόσεις ή λιγότερες κατ΄ επιλογή του οφειλέτη), με την προϋπόθεση ότι ο ανώτατος αριθμός δόσεων δεν υπερβαίνει τις σαράντα οκτώ (48) και η αποπληρωμή δεν εκτείνεται πέραν της 30ης Ιουνίου 2017. Στην περίπτωση υπαγωγής στη νέα ρύθμιση επέρχεται, με την καταβολή της πρώτης δόσης, απώλεια των ανωτέρω διευκολύνσεων ή ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων χρεών.
ε) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές πτωχών οφειλετών.

2. Δικαιούχοι υποβολής αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση

Η ρύθμιση χορηγείται ανά οφειλέτη και για τις οφειλές για τις οποίες έχει ευθύνη καταβολής. Στη ρύθμιση δύνανται να υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής με τους ίδιους όρους:

α) ο πρωτοφειλέτης (φυσικό πρόσωπο ή ο νόμιμος εκπρόσωπος στην περίπτωση του νομικού προσώπου).
β) τα πρόσωπα που ευθύνονται μαζί με τον πρωτοφειλέτη κατά το μέρος ευθύνης τους.
γ) οι κληρονόμοι αποβιωσάντων οφειλετών, δεδομένου ότι δεν πρόκειται περί συνυπευθυνότητας με τον οφειλέτη αλλά επιμεριστικής ευθύνης καταβολής σύμφωνα με το ποσοστό της κληρονομικής τους μερίδας.
δ) οι οφειλέτες σύζυγοι για φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που προέκυψε από την κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεδομένου ότι η ευθύνη καταβολής ανήκει στον κάθε σύζυγο χωριστά για το φόρο που αναλογεί στα εισοδήματά του.

3. Ποιοι εξαιρούνται:

α) οφειλέτες με οφειλές που έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ληξιπροθέσμων χρεών ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής η οποία απωλέσθη με υπαιτιότητα του φορολογούμενου μετά την 26η Απριλίου 2013.
β) οφειλέτες που έχουν καταδικαστεί για τα αδικήματα των άρθρων 17, 18 και 19 του ν. 2523/1997 ή έχει ασκηθεί κατ΄ αυτών ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή για τα ως άνω αδικήματα.

- Στην περίπτωση οφειλών που έχουν βεβαιωθεί στα Τελωνεία ρυθμίζονται:
α. οφειλές που αφορούν συμπληρωματικές χρεώσεις εκ των υστέρων επί τελωνειακών παραστατικών.
β. οφειλές που αφορούν πρόστιμα, πολ/λα τέλη και ποινές για παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας
γ. το 30% του ποσού της καταλογιστικής πράξης, το οποίο είναι απαιτητό με την κατάθεση προσφυγής κατά αυτής, σύμφωνα με το άρθρο 150 του Τελωνειακού Κώδικα.

Δεν ρυθμίζονται:
α.. οφειλές, η προηγούμενη καταβολή των οποίων είναι προϋπόθεση για την έκδοση άδειας παράδοσης του εμπορεύματος.
β. το 50% οφειλής, το οποίο είναι απαιτητό κατά την άσκηση προσφυγής, σύμφωνα με το άρθρο 31 του Τελωνειακού Κώδικα.

4. Η αίτηση και η καταβολή των δόσεων:

Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτυακής εφαρμογής.
Μεταβατικά και για όσο διάστημα υφίσταται τεχνική αδυναμία διαδικτυακής υποστήριξης, η αίτηση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ./Τελωνείο/ Υπηρεσία που είναι αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής.
Κατ' εξαίρεση, όταν η αίτηση δεν υποβάλλεται από τον πρωτοφειλέτη, η υποβολή της διενεργείται μόνο στην αρμόδια Υπηρεσία.
Ειδικότερα:
- η υποβολή της αίτησης για την εφάπαξ εξόφληση (με έκπτωση 50% των έως και τις 31.12.2012 προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής) και η καταβολή πραγματοποιούνται στην αρμόδια υπηρεσία από την 14η Ιουνίου έως και την 1η Ιουλίου 2013.
- η υποβολή των αιτήσεων για υπαγωγή σε πρόγραμμα δόσεων και η καταβολή αυτών πραγματοποιείται στην αρμόδια υπηρεσία από 20.06.2013 έως και την 18.07.2013. Μετά την ημερομηνία αυτή η αίτηση υποβάλλεται μόνο ηλεκτρονικά και η καταβολή των δόσεων πραγματοποιείται υποχρεωτικά στους φορείς είσπραξης.
- Καταβολή της πρώτης δόσης της ρύθμισης ή η εφάπαξ εξόφληση λαμβάνει χώρα εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημέρα υποβολής της αίτησης. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών της αίτησης.
- Η καταβολή των δόσεων διενεργείται στους φορείς είσπραξης (συνεργαζόμενες Τράπεζες, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ΕΛ.ΤΑ.), με πάγια εντολή πληρωμής των επόμενων δόσεων, χωρίς να επιβάλλεται στον οφειλέτη οικονομική επιβάρυνση για την εντολή αυτή.
- Η ανωτέρω πάγια εντολή αυτόματης χρέωσης είναι υποχρεωτική για όλους τους οφειλέτες δικαιούχους τραπεζικών λογαριασμών ή δικαιούχους λογαριασμών πληρωμών των Ελληνικών Ταχυδρομείων - ΕΛΤΑ Α.Ε.

5. Προϋποθέσεις υπαγωγής:

- Σε κάθε περίπτωση για την υπαγωγή στη ρύθμιση θα πρέπει να αποδεικνύεται τη δεδομένη χρονική στιγμή, η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης καθώς και η βιωσιμότητα του διακανονισμού.
- Οι οφειλέτες πρέπει να έχουν υποβάλει τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και τις εκκαθαριστικές δηλώσεις του φόρου προστιθέμενης αξίας της τελευταίας πενταετίας καθώς και τις περιοδικές δηλώσεις του φόρου προστιθέμενης αξίας που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής.
- Οι αιτούντες πρέπει να είναι ενήμεροι για τις οφειλές τους με ημερομηνία καταβολής από την 01.01.2013 και μετά, ήτοι να έχουν καταβάλει ή τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο (αναστολή πληρωμής, ενήμεροι σε ρύθμιση/διευκόλυνση τμηματικής καταβολής) τις οφειλές αυτές.
- Με την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης πρέπει:
α) να δηλώσει με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 το σύνολο των περιουσιακών του στοιχείων (κινητή και ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής), όπως το μηνιαίο εισόδημά του, επενδύσεις/συμμετοχές κάθε μορφής, τους αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN), μεταφορικά μέσα, τα ακίνητα επί των οποίων έχει εμπράγματο δικαίωμα, απαιτήσεις από τρίτους, καθώς και πληροφορίες που θα περιλαμβάνουν οφειλές του σε ασφαλιστικά ταμεία ή άλλες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα και άλλες πάγιες υποχρεώσεις προς τρίτους, εφόσον υφίστανται, το τρέχον και το αναμενόμενο (επιπλέον) εισόδημά του (πχ εκτίμηση για τυχόν έσοδα από μελλοντική εκμίσθωση ακινήτου, εμπορική συμφωνία κλπ).
β) για ποσό βασικής οφειλής άνω των 75.000 Euro, να προσκομίσει υποχρεωτικά και βεβαίωση, από τρίτο ανεξάρτητο εκτιμητή περί της ορθότητας των οικονομικών στοιχείων καθώς και των λοιπών δικαιολογητικών που αποδεικνύουν την αδυναμία εξόφλησης της οφειλής καθώς και τη βιωσιμότητα του διακανονισμού. Η προαναφερθείσα βεβαίωση - μελέτη βιωσιμότητας πρέπει να περιλαμβάνει την καθαρή θέση, ανάλυση ρευστότητας και προσδοκώμενα έσοδα - αναμενόμενες δαπάνες του αιτούντα. Από το αποτέλεσμα της ανωτέρω μελέτης πρέπει να προκύπτει τόσο η βιωσιμότητα του αιτούμενου προγράμματος ρύθμισης όσο και η οικονομική αδυναμία εξόφλησης ή ανταπόκρισης σε πρόγραμμα ρύθμισης με λιγότερες δόσεις.
γ) για ποσό βασικής οφειλής άνω 300.000 Euro, πέραν των παραπάνω στοιχείων απαιτείται να παρέχει εγγυήσεις ή εμπράγματες ασφάλειες για τη διασφάλιση της οφειλής οι οποίες μπορούν να συνίστανται (διαζευκτικά ή σωρευτικά) σε προσκόμιση εγγυητικής επιστολής τράπεζας για όλο το διάστημα της ρύθμισης για το σύνολο της ρυθμιζόμενης οφειλής πλέον των επιβαρύνσεων, πλήρη διασφάλιση της οφειλής με εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου ελευθέρου βαρών αντικειμενικής αξίας τουλάχιστον ίσης με το ύψος της συνολικής οφειλής ή επί βεβαρημένου ακινήτου αντικειμενικής αξίας, αφαιρουμένων των ποσών για τα οποία έχουν εγγραφεί βάρη, τουλάχιστον ίσης με τη συνολική οφειλή, εγγύηση τρίτου αξιόχρεου προσώπου και οποιοδήποτε άλλο τρόπο εγγύησης αποδεκτό από τις φορολογικές και τελωνειακές αρχές.
Διευκρινίζεται ότι για ποσά βασικής οφειλής συνολικού ύψους κάτω των 75.000 ευρώ, η αρμόδια υπηρεσία οφείλει να πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους, ζητώντας από τους οφειλέτες να αποστείλουν τα ανωτέρω δηλωθέντα στοιχεία και δικαιολογητικά, εντός μηνός από την έγγραφη ειδοποίησή τους.

6. Ο αριθμός των δόσεων και τα κίνητρα υπαγωγής στη ρύθμιση:

- Δυνατότητα καταβολής των οφειλών που ρυθμίζονται εφάπαξ ή σε μηνιαίες δόσεις, έως σαράντα οκτώ με καταληκτική ημερομηνία πληρωμής την 30.06.2017, αλλά και πέραν των 48 και έως 100 δόσεις υπό προϋποθέσεις.
- Απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής κατά ποσοστό ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων της ρύθμισης. Συγκεκριμένα, οι ρυθμιζόμενες οφειλές καταβάλλονται:
α. εφάπαξ, με απαλλαγή ποσοστού 50% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής με καταληκτική ημερομηνία καταβολής την 1η Ιουλίου 2013,
β. με απαλλαγή ποσοστού σαράντα τοις εκατό (40%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής με καταληκτική προθεσμία καταβολής της τελευταίας δόσης την 30ή Ιουνίου 2014,
γ. με απαλλαγή ποσοστού τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής με καταληκτική προθεσμία καταβολής της τελευταίας δόσης την 30ή Ιουνίου 2015,
δ. με απαλλαγή ποσοστού τριάντα τοις εκατό (30%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής με καταληκτική προθεσμία καταβολής της τελευταίας δόσης την 30ή Ιουνίου 2016,
ε. με απαλλαγή ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής με καταληκτική προθεσμία καταβολής της τελευταίας δόσης την 30ή Ιουνίου 2017.
στ. Το συνολικό ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των δέκα πέντε (15) ευρώ.
ζ. Η υπαγωγή στη ρύθμιση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε με ανάλογη ως ανωτέρω απαλλαγή των προσαυξήσεων και καταληκτική ημερομηνία καταβολής της τελευταίας δόσης την 30.06.2017.

Σημειώνεται ότι το δημόσιο μπορεί να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη.

Επίσης δύναται να μη χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας εφόσον δεν διασφαλίζονται τα συμφέροντά του, ή να ορίζει ποσοστό παρακράτησης, κατά την κρίση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Υπηρεσίας, μέρους ή του συνόλου του εισπραττόμενου ποσού.

7. Προϋποθέσεις υπαγωγής σε πρόγραμμα αριθμού δόσεων άνω των σαράντα οκτώ

- οι οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες μπορούν να ζητήσουν την εξόφληση της οφειλής τους σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις και πέρα των 48 όταν αποδεικνύουν αδυναμία συμμόρφωσης στα ανωτέρω προγράμματα, αλλά δυνατότητα τήρησης ρύθμισης σε παραπάνω δόσεις και βιωσιμότητας αυτής.
Στην περίπτωση αυτή υπάγονται μόνο οφειλές που δεν προέρχονται από επαγγελματική δραστηριότητα ή προέρχονται από επαγγελματική δραστηριότητα η οποία έχει διακοπεί.
Η καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση της παρούσας ενότητας είναι η 31.12.2013.

Ειδικότερα:
α). Ο μέγιστος αριθμός δόσεων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος των 100,
β) το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης ορίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού μηνιαίου καθαρού εισοδήματος ως ακολούθως:
-5% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα μέχρι πεντακόσια ευρώ και πάντως όχι κάτω των 15 ευρώ
-6%, επί του συνολικού δηλουμένου εισοδήματος, για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των πεντακοσίων ευρώ και μέχρι χίλια ευρώ,
-7%, επί του συνολικού δηλουμένου εισοδήματος, για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των χιλίων ευρώ και μέχρι χίλια πεντακόσια ευρώ,
-10%, επί του συνολικού δηλουμένου εισοδήματος, για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των χιλίων πεντακοσίων ευρώ και μέχρι δύο χιλιάδες ευρώ,
-20%, επί του συνολικού δηλουμένου εισοδήματος, για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των δύο χιλιάδων ευρώ και μέχρι τις πέντε χιλιάδες ευρώ
-30%, επί του συνολικού δηλουμένου εισοδήματος, για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των πέντε χιλιάδων (5 ευρώ.
γ) Στην περίπτωση ρύθμισης χρέους σε περισσότερες από 48 δόσεις ο οφειλέτης δεν έχει καμία έκπτωση στις προσαυξήσεις.