Οι γυναίκες στους Ολυμπιακούς Αγώνες

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

H Σαουδική Αραβία ήταν η τελευταία χώρα στον κόσμο που αρνιόταν το δικαίωμα των γυναικών να συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στην μεγαλύτερη γιορτή στον κόσμο. Ευτυχώς, αυτή η διαστροφή του ολυμπιακού πνεύματος σταματάει από φέτος. Η ολυμπιακή επιτροπή της Σαουδικής Αραβίας ανακοίνωσε πως στην αποστολή της χώρας για το Λονδίνο 2012 θα συμμετάσχουν και δύο αθλήτριες.

Το πιο σημαντικό, όμως, για την Σαουδική Αραβία δεν είναι η συμμετοχή της Σάρας Ατάρ στα 800 μέτρα στον στίβο και της Γοτζάν Αλί Σεράι Αμπντουλραχίμ Σαρκχανί στο τζούντο, αλλά το γεγονός πως πλέον η τηλεόραση της χώρας θα δείξει σε όλους τους πολίτες της τα δύο κορίτσια να εκτίθενται στα μάτια μεικτού κοινού (δηλαδή και ανδρών), κάτι που είναι ένα τεράστιο ταμπού για τους Σαουδάραβες.

Προφανώς, οι αντιλήψεις αλλάζουν. Και η απόφαση δεν πάρθηκε τυχαία. Τα δύο κορίτσια επελέγησαν σαν παραδείγματα για άλλες νεαρές αθλήτριες και προφανώς και θα αγωνιστούν με μαντήλες και με καλυμμένο το μεγαλύτερο μέρος του σώματός τους. Όπως και να έχει, η είδηση αυτή είναι άλλη μια μεγάλη κατάκτηση κι ας έρχεται 112 χρόνια από την πρώτη συμμετοχή γυναικών στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι γυναίκες στην Αρχαία Ολυμπία

Οι γυναίκες δεν επιτρέπονταν στους Αρχαίους Ολυμπιακούς (γυμνικούς) Αγώνες, όχι μόνο ως αθλήτριες αλλά ούτε και ως θεατές. Κι όμως, υπήρχαν γυναίκες Ολυμπιονίκες. Πώς; Ήταν οι ιδιοκτήτριες των αλόγων που κέρδιζαν στα ιππικά αθλήματα. Τα άλογα τα ίππευε ένας ηνίοχος. Αγωνιζόταν, στην ουσία, για λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Όταν ο ιδιοκτήτης ήταν γυναίκα, αυτή θεωρούνταν Ολυμπιονίκης, κι ας μην είχε βρεθεί καν στην Ολυμπία! Η πιο ονομαστή για τις νίκες της στην Ολυμπία ήταν η Κυνίσκα, κόρη του βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμου και αδελφή του Αγησιλάου του Β’.

Οι πιο γνωστή, όμως, και ενδιαφέρουσα ιστορία γυναίκας στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν εκείνη της Καλλιπάτειρας. Με πατέρα (τον Διαγόρα), αδελφούς (τον Ακουσίλαο, τον Δαμάγητο και τον Δωριέα) Ολυμπιονίκες και γιο να αγωνίζεται στους Αγώνες, τόλμησε να μπει στον ιερό χώρο της Ολυμπίας μεταμφιεσμένη σε άντρα γυμναστή για να καμαρώσει το παιδί της. Και, όντως, ο Πεισίδωρος κέρδισε στο άθλημά του, την πυγμαχία, με αποτέλεσμα η Καλλιπάτειρα να αποκαλυφθεί, βγάζοντας μια κραυγή ευτυχίας. Της δόθηκε χάρη (η ποινή για μια γυναίκα που παραβίαζε το νόμο ήταν θάνατος), λόγω της καταγωγής της από μια οικογένεια με τέτοια ολυμπιακή ιστορία…

Από το 1900 και μετά

Στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν συμμετείχαν γυναίκες, αλλά στο Παρίσι, το 1900, συμμετείχαν μερικές, όχι όμως σε αγωνίσματα γυναικών. Στο τένις, στο γκολφ, στην ιππασία και στην ιστιοπλοΐα τους δόθηκε το δικαίωμα να συναγωνισθούν άντρες, αλλά ο ίδιος ο ντε Κουμπερταίν εναντιωνόταν στην ιδέα και ζήτησε από τα υπόλοιπα μέλη της Ολυμπιακής Επιτροπής να απαγορεύσουν την συμμετοχή γυναικών από τους Αγώνες του 2012. Ευτυχώς, δεν εισακούσθηκε, ωστόσο μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι συμμετοχές των γυναικών ήταν αισθητά περιορισμένες σε σχέση με των ανδρών. Κυρίως γιατί οι ίδιες οι γυναίκες δεν ασχολούνταν και πολύ με τον αθλητισμό.

Τι άλλαξε στην συνέχεια; Οι γυναίκες πολέμησαν δίπλα στους άντρες και υπέφεραν εξίσου στον πόλεμο κι έτσι η θέση της γυναίκας στην κοινωνία άλλαξε δραστικά. Όπως ήταν επόμενο, η συμμετοχή της σε μια διοργάνωση σαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες άρχισε πια να αντιμετωπίζεται με μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Και ήταν κάποιες πολύ σπουδαίες αθλήτριες, όπως η Ολλανδή Φάνι Μπλάνκερς Κόεν που στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου, το ’48, παρότι ήταν 30 ετών και μητέρα, κατέκτησε 4 χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, όσα και ο Τζέσι Όουενς στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, που έστρεψαν το βλέμμα του κοινού και στα γυναικεία αγωνίσματα.

Στις τελευταίες Ολυμπιάδες μόνο η πυγμαχία είχε παραμείνει «αντρικό» άθλημα, αλλά στο Λονδίνο 2012 θα δούμε αγώνες μποξ και για γυναίκες –κι έτσι θα πέσει ένα ακόμη κάστρο. Μένει, πάντως, ένα τελευταίο: Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο άλμα του σκι ακόμη δεν λαμβάνουν μέρος γυναίκες. Φανταζόμαστε ότι από την στιγμή που ακόμη και η Σαουδική Αραβία αποφάσισε να αλλάξει τον πιο αυστηρό της νόμο και να στείλει γυναίκες στο Λονδίνο, σύντομα θα δούμε και γυναίκες σκιέρ να κάνουν εντυπωσιακά –και επικίνδυνα- άλματα των 100 μέτρων!

Διαβάστε επίσης:

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του στρατού