Ανθρώπινα Δικαιώματα: Καταγγέλονται όσα συμβαίνουν;
Η Χριστίνα Ψαρρά ερευνήτρια κοινωνικής πολιτικής έχει αφιερώσει τη ζωή της στα ανθρωπιστικά θέματα. Και τι σημαίνει αυτό; Εχει περάσει πολλά βράδια της ζωής της δίπλα σε άστεγους, άπορους και ανθρώπους που η πολιτεία κυριολεκτικά έχει εγκαταλείψει.
Της Γεωργίας Λινάρδου
Ο ακριβής τίτλος της Χριστίνας Ψαρρά είναι Social Policy Researcher-humanitarian worker.
Αυτήν την στιγμή εργάζεται στη Γαλλία.
-Χριστίνα καταγγέλονται όλα όσα συμβαίνουν στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή υπάρχει φόβος;
«Υπάρχει φόβος και ματαίωση. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα θύματα εγκαταλείπουν την προσπάθεια της καταγγελίας του περιστατικού, καθώς πιστεύουν πως δεν θα οδηγηθούν πουθενά. Οι επαφές τους με την ελληνική δικαιοσύνη, με την αστυνομία και άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες μειώνουν συνεχώς την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα των εν λόγω υπηρεσιών. Αυτό βέβαια ισχύει για τα θύματα που έχουν το έννομο δικαίωμα να καταγγείλουν την παραβίαση. οι πρόσφυγες που ζουν στη χώρα μας και στερούνται διοικητικών εγγράφων -για πολλούς λόγους- αδυνατούν να καταγγείλουν τις παραβιάσεις που υφίστανται καθώς κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να συλληφθούν. Αυτό είναι και το σοβαρότερο νομικό κενό στον αντιρατσιστικό νόμο, η προστασία των θυμάτων. Με απλά λόγια ένας πρόσφυγας, θύμα ρατσιστικής βίας που στερείται διοικητικών εγγράφων δε μπορεί να πλησιάσει σε αστυνομικό τμήμα γιατί κινδυνεύει να συλληφθεί! Η προστασία των θυμάτων βέβαια δεν αφορά μόνον τη διαδικασία της καταγγελίας αλλά και την επόμενη μέρα. Ενα θύμα ενδοοικογενειακής βίας δε μπορεί να καταγγέλει την κατάσταση που βιώνει, εάν δεν έχει το απαραίτητο προστατευτικό πλαίσιο που θα τον υποδεχθεί στη μεταβατική αυτή περίοδο».
-Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις πόσο εύκολο είναι να "παρέμβουν", να "βοηθήσουν"; Επιλέγουν οι ΜΚΟ την απευθείας "σύγκρουση" με το κράτος με σκοπό την υπεράσπιση των αδυνάμων;
«Δεν είναι εύκολο, και τιμώντας σε παγκόσμιο επίπεδο τα άτομα που δουλεύουν σε ανθρωπιστικές οργανώσεις ας αναφέρουμε εδώ πως το 2014 μέχρι και τον Αύγουστο είχαν ήδη σκοτωθεί 79 άτομα στην προσπάθεια τους να βοηθήσουν και να σταθούν στο πλευρό αδύναμων πληθυσμών. Στην Ελλάδα, δυστυχώς και εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, είναι αρκετά επιλεκτικός ο τρόπος παρέμβασης και σύγκρουσης των ΜΚΟ. Το επίπεδο της σύγκρουσης είναι συνδεδεμένο με το επίπεδο ανεξαρτησίας της κάθε ΜΚΟ, ανεξαρτησίας οικονομικής διαχειριστικής και πνευματικής. Βέβαια, υπάρχει πάντα η αποκαλούμενη "σιωπηλή διπλωματία" και σε αυτήν τη στρατηγική οι ΜΚΟ που έχουν αξιόπιστες συνεργασίες με τον δημοσιογραφικό κόσμο μπορούν να επιτύχουν πολλά αποφεύγοντας την απευθείας σύγκρουση».
-Σε ποιους τομείς διαρκίνεις τις σημαντικότερες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
«Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα τίθεται υπό σοβαρή αμφισβήτηση στο σύνολο της. Τα ανθρώπινα δικαιώματα συνοδεύουν την ανθρώπινη ύπαρξη, είναι φυσικά δικαιώματα. Η αναγνώρισή τους δε μπορεί να γίνεται ούτε πεδίο συζήτησης, ούτε προβληματισμού. Νομίζω πως το δικαίωμα στην υγεία είναι ίσως αυτό που έχει καταπατηθεί περισσότερο από κάθε άλλο στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Με τον όρο υγεία φυσικά και εννοώ όλες τις διαστάσεις φυσική, ψυχολογική και πνευματική. Εάν θελήσουμε να επεκταθούμε και διακρίνουμε παραβιάσεις ανά πληθυσμιακή ομάδα, θεωρώ πως για τον προσφυγικό πληθυσμό οποιαδήποτε συζήτηση περί δικαιωμάτων στερείται ουσίας από τη στιγμή της ύπαρξης του μέτρου της 18μηνης διοικητικής κράτησης».
-Εδώ και χρόνια δουλεύεις για τους ανθρώπους. Στο δρόμο και σε δύσκολες πολλές φορές συνθήκες, ειδικά μάλιστα για μία γυναίκα. Πόσο σκληρές εικόνες έχεις συναντήσει;
«Πολλές και κάποιες από αυτές τις συναντούν καθημερινά άτομα που δεν κάνουν το δικό μου επάγγελμα. Αυτό που με φοβίζει περισσότερο είναι να μην τις συνηθίσω... και πάθω ανοσία...».
-Απ' όσα έχεις ζήσει μέσα από τη δουλειά σου τι σε έχει σημαδέψει περισσότερο;
«Δεν ξέρω, και πιστεύω πως ποτέ δεν θα έχω απάντηση σε αυτήν την ερώτηση. Πολλές, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα. Ολα όσα βιώνουμε, μας σημαδεύουν και κάνουν την εμφάνισή τους σε ανύποπτες στιγμές. Σε στιγμές χαράς και ηρεμίας κυρίως, εκεί εμφανίζεται η εικόνα που είδες μήνες πριν και σε γεμίζει ενοχές και θλίψη. Χτυπάει σαν συναγερμός και δεν σε αφήνει σε ησυχία...»