Αυτοκτονίες: Η σύγχρονη ελληνική τραγωδία

Της Γεωργίας Λινάρδου

Οικονομική κρίση, λιτότητα, επαγγελματική αβεβαιότητα, δυσπραγία, μείωση των δαπανών για την υγεία, χρέη και ανεργία αποτελούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που έχει εκτοξεύσει τις αυτοκτονίες στη χώρα μας, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Από το 2007 έως το 2009 οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν στην Ελλάδα κατά 17%. Από το 2009 έως το 2010, κατά 25%, από το 2009 έως το 2011 κατά 36%, όπως προκύπτει από την έρευνα της PhD στον Τομέα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Εφης Σίμου.

Σύμφωνα δε με τον επικεφαλής του Τμήματος Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας, Γ.Ραχιώτη, παρατηρείται μία σημαντική αύξηση των αυτοκτονιών από το 2010 και μετά. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την επιδημιολογική έρευνα Ραχιώτη, ο δείκτης αυτοκτονιών αυξήθηκε την περίοδο 2011- 2012 σε 4,56 ανά 100.000 κατοίκους, έναντι 3,37 στο οποίο συγκρατούνταν την περίοδο 2003-2010.

Η πορεία του δείκτη των αυτοκτονιών ακολουθεί τη γενικότερη δραματική κατιούσα στην υγεία και την υγειονομική περίθαλψη των Ελλήνων κυρίως μετά την εφαρμογή των μνημονίων.

Όπως αποδεικνύει ή έρευνα Σίμου, η οποία βασίστηκε στην επεξεργασία 39 ανεξάρτητων μελετών, ο τομέας της ψυχικής υγείας με δεδομένες τις δραματικές περικοπές λόγω μνημονίου επηρέασαν σημαντικά ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων.

Τα τελευταία στοιχεία της ΜΚΟ «Κλίμακα» (Κέντρο Πρόληψης Αυτοκτονιών) για την περίοδο 2014-2015 έρχονται με τη σειρά τους να επιβεβαιώσουν όσα εδώ και δεκαετίες παρατηρούν οι επιστήμονες εντός κι εκτός χώρας στα οποία η εκάστοτε πολιτική ηγεσία αυτού του τόπου με μια σειρά θεσμικών παραγόντων, κλείνουν εγκληματικά τα μάτια.

Όμως, εξίσου ενδιαφέρουσα όμως είναι και η έρευνα: «On the Empirics of a Modern Greek Tragedy» των Ν.Αντωνακάκη και A.Collins από του Πανεπιστήμιο του Portsmouth. Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές καταλήγουν στο ότι: Η πτώση κατά 1% των κρατικών δαπανών ευθύνεται για την αύξηση των αυτοκτονιών κατά 0,43% κυρίως στους άνδρες.

Ο Γ. Ραχιώτης και οι ερευνητές του παρατήρησαν πως για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας στους άνδρες ηλικίας 20-59 ετών, σχετίζεται με 0,19% αύξηση των αυτοκτονιών στους 100.000 κατοίκους.

Η ομάδα του πληθυσμού που έχει πληγεί βαριά, όπως αυτή των συνταξιούχων με τις βάναυσες περικοπές των συντάξεων, σύμφωνα με την έρευνα Γ.Ραχιώτη, εμφανίζει εξίσου υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών (σε άτομα άνω των 65 ετών).

Σύμφωνα με την καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Φωτεινή Τσαλίκογλου, το 40 με 50% των ανέργων, δηλαδή ένας στους δύο έχει πληγεί από το «σύνδρομο ανεργίας». Τι σημαίνει αυτό; Ενας άνεργος νιώθει ότι όχι μόνον δεν έχει χρήματα για να μπορέσει να επιβιώσει, ότι δεν έχει «ταυτότητα», «αξιοπρέπεια». Νιώθει πως είναι εκτός της «κοινωνίας». Σε ένα περιβάλλον, όμως, έντονης οικονομικής και επαγγελματικής αβεβαιότητας, δε ξεφεύγουν από αυτού του είδους την ψυχική διαταραχή και εργαζόμενοι οι οποίοι φοβούνται μήπως έρθει η μέρα που θα τα χάσουν όλα... Η καθηγήτρια Τσαλίκογλου έχει χρησιμοποιήσει μία φράση που μάλλον τα εμπεριέχει όλα: «Αυτή η χρεοκοπία της βεβαιότητας συνοδεύεται και από μία χρεοκοπία στο θέμα της ψυχικής υγείας»...

Ακόμη σε πιο δεινή θέση, όμως, είναι νοσηλευόμενοι για ψυχιατρικές και ψυχολογικές διαταραχές σε νοσηλευτικά ιδρύματα αλλά και στις Φυλακές.

Η «Κλίμακα» κατέγραψε το 2012 μία αύξηση κατά 5% στις αυτοκτονίες εντός νοσηλευτικών ιδρυμάτων, 30% το 2013, 35% το 2014 και 30% μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2015.

Σε ότι δε αφορά στις αυτοκτονίες εντός Σωφρονιστικών Ιδρυμάτων εδώ μάλλον επικρατεί άγνοια. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι επισήμως φαίνεται να έχουν καταγραφεί δέκα αυτοκτονίες από το 2013 έως και τον Ιούνιο του 2015.

Σύμφωνα, ωστόσο, με φορείς που δραστηριοποιούνται στις Φυλακές, αυτός ο αριθμός δεν αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα.

Σχετικές ειδήσεις

• Μαραθώνας: Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω διεξαγωγής αγώνα δρόμου
• Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στον Μαραθώνα την Κυριακή (13/9) λόγω αγώνα δρόμου
• Σε διαθεσιμότητα πέντε εργαζόμενοι στα ΕΛΠΕ για το δυστύχημα του Ασπροπύργου