Ιός του Δυτικού Νείλου: Πώς να προφυλαχτείτε από τα κουνούπια

Με την κυκλοφορία του ίου να συνεχίζεται και φέτος, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) εφιστά την προσοχή στους πολίτες και προτείνει μέτρα προστασίας του κοινού από τα κουνούπια, μέσω των οποίων μεταδίδεται ο ιός.

Συγκεκριμένα, ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται με τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών. Η κύρια δεξαμενή του ιού στη φύση είναι τα πτηνά και δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η πλειονότητα των ανθρώπων που μολύνονται με τον ιό είναι ασυμπτωματικοί, περίπου 20% εμφανίζουν ήπια συμπτώματα γριπώδους συνδρομής και λιγότεροι από 1% παρουσιάζουν σοβαρότερες εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα, κυρίως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση. Οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις εμφανίζονται συνήθως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών), ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και γενικά άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, επιδημία λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίστηκε το καλοκαίρι-φθινόπωρο του 2010 στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Έκτοτε, καταγράφονται ετησίως -κάθε καλοκαίρι και φθινόπωρο- κρούσματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα, σε ανθρώπους και ζώα.

Συγκεκριμένα, το 2010 καταγράφηκαν συνολικά 262 κρούσματα, 35 από τους ασθενείς που νόσησαν κατέληξαν, ενώ σε 197 σημειώθηκε προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκεφαλίτιδα ή/και μηνιγγίτιδα ή/και οξεία χαλαρή παράλυση).

Το 2011 ο ιός εξαπλώθηκε νοτιότερα στη Θεσσαλία και στην Ανατολική Αττική. Τα συνολικά κρούσματα ανήλθαν σε 100 εκ των οποίων στα 75 υπήρξε προσβολή του ΚΝΣ, ενώ σημειώθηκαν 9 θάνατοι.

Το 2012 καταγράφηκαν δύο βασικά επίκεντρα της επιδημίας, στην Αττική (νότια προάστια) και στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (κυρίως στις Περιφερειακές Ενότητες Ξάνθης και Καβάλας, πέριξ του Νέστου ποταμού). Συνολικά από τον ιό προσβλήθηκαν 161 άτομα, ενώ τα κρούσματα που απέβησαν μοιραία ήταν 18.

Το 2013 καταγράφηκαν, επίσης, δύο βασικά επίκεντρα, στην Αττική (βόρεια προάστια και Ανατολική Αττική) και στις ίδιες περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ο αριθμός των κρουσμάτων ήταν μειωμένος (86), ενώ καταγράφηκαν 11 θάνατοι.

Τα έτη αυτά, κρούσματα καταγράφηκαν, επίσης, στην Κεντρική Μακεδονία και στη Δυτική Ελλάδα, όπως και σε ορισμένα νησιά.

Όπως τονίζει το ΚΕΕΛΠΝΟ, η κυκλοφορία του ιού του Δυτικού Νείλου για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά υποδηλώνει την εγκατάσταση του ιού στην Ελλάδα και αναμένεται να συνεχιστεί και στο τρέχον και στα επόμενα έτη, τόσο στις ίδιες περιοχές, όσο και σε περιοχές που δεν είχαν προσβληθεί κατά τα προηγούμενα έτη. Επομένως είναι απαραίτητα τα μέτρα προστασίας του κοινού για την πρόληψη της νόσου.

Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τα κουνούπια στο σπίτι:

1. Με αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε παράθυρα, φεγγίτες, φωταγωγούς, αεραγωγούς τζακιού, με περιοδικό έλεγχο και συντήρησή τους.

2. Με χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέτρων (όπως σε βρέφη μικρότερα των 2 μηνών). Σιγουρευτείτε ότι δεν έχουν εγκλωβιστεί κουνούπια στην κουνουπιέρα.

3. Με χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Περιέχουν πυρεθρινοειδή (π.χ Περμεθρίνη). Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα, ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ («φιδάκια») κλπ. Τα εντομοκτόνα δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα. Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες χρήσης του σκευάσματος ή της συσκευής.

4. Με χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.

5. Με χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).

6. Με κούρεμα γρασιδιού, θάμνων και φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια).

7. Προτιμήστε το πότισμα να γίνεται κατά τις πρωινές ώρες.

8. Με απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά, που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους. Ακόμα και το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα υγρό μετά το πότισμα μπορεί να αποτελέσει σημείο εναπόθεσης αυγών.

Τι προσέχουμε κατά τη χρήση εντομοαπωθητικών:

1. Απλώνουμε όσο εντομοαπωθητικό χρειάζεται για να επαλειφθεί το ακάλυπτο δέρμα (ή και τα ρούχα).

2. Δεν τα χρησιμοποιούμε πάνω σε ερεθισμένο δέρμα, αμυχές και τραύματα. Δεν τα βάζουμε στα μάτια και το στόμα.

3. Δεν αφήνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιούν μόνα τους εντομοαπωθητικά. Όταν πρέπει να γίνει χρήση σε παιδιά, το επαλείφουμε στα χέρια μας και μετά τους το απλώνουμε, όπου χρειάζεται. Επίσης, δε βάζουμε εντομοαπωθητικά στα χέρια των παιδιών.

4. Δε χρειάζεται εντομοαπωθητικό κάτω από τα ρούχα.

5. Τα εντομοαπωθητικά χρησιμοποιούνται κυρίως έξω από το σπίτι. Όταν επιστρέψουμε στο σπίτι, συστήνεται το πλύσιμο του δέρματος με σαπούνι και νερό.

6. Τα εντομοαπωθητικά πρέπει να επαλείφονται μετά τα αντηλιακά.

7. Οι έγκυες και οι θηλάζουσες μητέρες θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες χρήσης των σκευασμάτων και να συμβουλεύονται το γιατρό τους.

8. Εντομοαπωθητικά με DEET αντενδείκνυνται σε βρέφη μέχρι 2 μηνών, ενώ συνιστάται η χρήση τους με προσοχή σε παιδιά μικρότερα των 12 ετών. Εντομοαπωθητικά που περιέχουν αιθέρια έλαια ευκαλύπτου αντενδείκνυνται σε παιδιά μικρότερα των 3 ετών.

9. Αν μετά από την εφαρμογή του εντομοαπωθητικού παρατηρηθεί ερεθισμός, σταματάμε τη χρήση, ενημερώνουμε το γιατρό μας και του προσκομίζουμε το εντομοαπωθητικό που χρησιμοποιήσαμε.

Σε όλες τις περιπτώσεις, θα πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες χρήσης του σκευάσματος.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Κατσαρός: Κουνούπια, Ιός του Δυτικού Νείλου και προφυλάξεις