Τουρκία: Απόλυτος «Σουλτάνος» ο Ερντογάν έως το 2029
Το Κοινοβούλιο της Τουρκίας ενέκρινε τα πρώτα επτά άρθρα για την τροποποίηση του συντάγματος με στόχο την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας έγινε στη διάρκεια της νύχτας, συνεχίζοντας την πολιτική πορεία προς τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, την άνοιξη.
Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι το νομοσχέδιο με τα 18 άρθρα που θα καταστήσει δυνατή την παραμονή του Ερντογάν στην εξουσία μέχρι το 2029, θα ενισχύσει τον αυταρχισμό στην άσκηση της εξουσίας.
Από την πλευρά τους, το κυβερνητικό κόμμα AKP, με την υποστήριξη του εθνικιστικού κόμματος MHP δηλώνουν ότι θα ενισχυθεί η κυβερνητική ηγεσία, προκειμένου να αποτραπεί ενδεχόμενη επιστροφή στις αδύναμες κυβερνητικές συνεργασίες του παρελθόντος.
Τα επτά άρθρα που ψηφίστηκαν προβλέπουν την αύξηση του αριθμού των βουλευτών σε 600 από 550, τη μείωση του επιτρεπόμενου ορίου ηλικίας για τη βουλευτική εκλογή στα 18 από τα 25, αλλά και την ταυτόχρονη διεξαγωγή κοινοβουλευτικών και προεδρικών εκλογών, κάθε πέντε χρόνια.
Το έβδομο άρθρο ανοίγει το δρόμο για τον πρόεδρο, προκειμένου να είναι μέλος πολιτικού κόμματος. Μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας για καθένα από τα 18 άρθρα των τροποποιήσεων ξεχωριστά, οι βουλευτές θα ψηφίσουν και για το συνολικό πακέτο των τροποποιήσεων του συντάγματος, με την ψηφοφορία να εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί αύριο το βράδυ.
Κατάργηση του πρωθυπουργού
Ο πρόεδρος θα έχει την εξουσία να διορίζει και να παύει τους υπουργούς, ενώ η θέση του πρωθυπουργού θα καταργηθεί, για πρώτη φορά στην ιστορία της Τουρκίας.
Το σχέδιο του νέου Συντάγματος προβλέπει θέση αντιπροέδρου ή και αντιπροέδρων. Οι βουλευτικές κι προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν ταυτόχρονα. Το υπό συζήτησιν σχέδιο ορίζει ως ημερομηνία της ψηφοφορίας την 3η Νοεμβρίου 2019.
Η προεδρική θητεία είναι πενταετής και ο πρόεδρος δεν θα μπορεί να ασκήσει παρά δύο θητείες.
Το σχέδιο του νέου Συντάγματος επικρίνεται από το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), ενώ το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) μποϊκοτάρει την ψηφοφορία. Περί τους δέκα βουλευτές του, άλλωστε, βρίσκονται στη φυλακή.
Το AKP που διαθέτει 317 έδρες στο 550μελές Κοινοβούλιο είχε ανάγκη από τις ψήφους του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος MHP για την υιοθέτηση του νέου Συντάγματος.
Ο ηγέτης του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί εμφανίζεται πλέον ως ο κύριος σύμμαχος του AKP στην προώθηση της συνταγματικής μεταρρύθμισης.
Το ισχύον Σύνταγμα ετέθη σε ισχύ το 1982 μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 και εγγυάται την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης απέναντι στην εκτελεστική εξουσία.
Όμως, η συνταγματική μεταρρύθμιση επιτρέπει στον πρόεδρο να επεμβαίνει στη λειτουργία της δικαιοσύνης, η οποία άλλωστε υπήρξε κύριος στόχος του σημερινού αλλά και των προηγούμενων πογκρόμ με το επιχείρημα ότι η δικαστική εξουσία βρισκόταν υπό την επιρροή του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.