Απειλή χάους στην οικονομία: Σε αδιέξοδο η κυβέρνηση
Καθυστερήσεις, αναβολές, αντιφατικές δηλώσεις και πολιτική αβεβαιότητα δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για την αδύναμη ελληνική οικονομία που εισέρχεται σε μια νέα περίοδο χάους. Και ενός κακού μύρια έπονται, αφού η καθυστέρηση προκαλεί ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων.
ΤΟ ΝΤΟΜΙΝΟ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΦΕΡΝΕΙ ΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ - ΤΙ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ ΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ
Όπως αναφέρει η S&P «θα μπορούσαμε να υποβαθμίσουμε την Ελλάδα αν η καθυστέρηση ή η μη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που προβλέπει το πρόγραμμα οδηγούσε σε παρατεταμένη περίοδο όπου οι χρηματοδοτικές ανάγκες της κυβέρνησης δεν καλύπτονταν από τις εκταμιεύσεις».
Αν μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου δεν δρομολογηθούν θετικές εξελίξεις στο μέτωπο της αξιολόγησης, θα ακολουθήσει ένα ντόμινο αρνητικών εκτιμήσεων και προβλέψεων που θα φέρουν το Grexit πιο κοντά από ποτέ. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι σχεδιάζει η κυβέρνηση, ....- αν σχεδιάζει κάτι και δεν εφησυχάζει με αυταπάτες.
Όσο κυβέρνηση και ΔΝΤ κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά και το Βερολίνο απειλεί με Grexit αν δεν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, οι εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας είναι απογοητευτικές. Ταυτόχρονα, η δημοσιοποίηση της επιστολής Τσακαλώτου, σύμφωνα με την οποία μόνο το 1/3 των προαπαιτούμενων της αξιολόγησης έχουν καλυφθεί... δείχνουν ότι τα εμπόδια είναι ακόμη περισσότερα και ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να κλείσουν όλα μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου.
Το αποτέλεσμα των ειδήσεων αυτών φάνηκε ή δη στα ελληνικά κρατικά ομόλογα που δέχτηκαν ισχυρές πιέσεις λόγω των ανησυχιών για τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο πρόγραμμα διάσωσης, με την απόδοση του 2ετούς τίτλου να ξεπερνά το 8%.
Νέες μεγάλες πιέσεις δέχθηκαν και οι τιμές των μετοχών, στον απόηχο της έκθεσης της Moody΄s, σύμφωνα με την οποία η καθυστέρηση της αξιολόγησης απειλεί να θέσει σε κίνδυνο τα προγράμματα αναδιάρθρωσης των ελληνικών τραπεζών.
Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι ανησυχίες για τον ρόλο του ΔΝΤ ενισχύονται μετά την έκθεση που είδε το φως της δημοσιότητας, στην οποία το Ταμείο αναμένει «έκρηξη» του ελληνικού χρέους, στο 275% μέχρι το 2060 και αυτές οι ανησυχίες, συμπαρασύρουν και τις εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Αν η αξιολόγηση δεν κλείσει τον Φεβρουάριο, η Ελλάδα θα... μπερδευτεί στον εκλογικό κύκλο που ανοίγει στην Ε.Ε και το κόστος αυτής της νέας περιπέτειας για την οικονομία θα είναι μεγάλο. Χρηματιστήριο και τράπεζες θα καταρρεύσουν, η οικονομία θα κυλήσει ξανά στην ύφεση και θα αποτύχει όλη η προσπάθεια ανάκαμψης.
Και κερασάκι....η πολιτική αβεβαιότητα
Οι φήμες ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να πάει σε εκλογές ή δημοψήφισμα ίσως με το εύρημα να ψηφιστούν τα μέτρα που θέλει το ΔΝΤ από 180 βουλευτές, επιτείνουν την ανησυχία και το χάος αφού η εκλογική αναμέτρηση θα προσθέσει ...και την πολιτική αβεβαιότητα στο εκρηκτικό κοκτέιλ. Αν πάλι τελικά, η κυβέρνηση επιλέξει ούτε την αξιολόγηση να ολοκληρώσει, ούτε σε εκλογές να πάει, αλλά επιλέξει την πολιτική των καθυστερήσεων, η χώρα και η οικονομία, θα μπει σε μια βαλτώδη περίοδο που θα φέρει ένα ντόμινο ανρητικών εξελίξεων.
Το σκηνικό θυμίζει το 2015 με μια διαφορά. Τότε πολλοί πίστευαν ότι οι κυβερνητικοί χειρισμοί αποσκοπούσαν σε μιια κάποια διαπραγμάτευση που τελικά απέτυχε και οδήγησε την χώρα, την οικονομία και τις τράπεζες στο χάος. Το 2017 κανείς πια δεν πιστεύει ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται, απλά διστάζει να αναλάβει το πολιτικό κόστος των μέτρων, και αναζητά πόρτα διαφυγής. Και παίζει με το χρόνο αδιαφορώντας για τις σοβαρές επιπτώσεις αυτού του επικίνδυνου παιχνιδιού στην οικονομία και τη χώρα.
Τα διαθέσιμα της Ελλάδος φθάνουν έως τον Ιούνιο του 2017, ενώ ακόμη και οι υποχρεώσεις που τον Ιούλιο ξεπερνούν τα 7,3 δισεκ. θα μπορούσαν να αποπληρωθούν από τη ρευστότητα των δημόσιων ταμείων, ώστε να μην δεχτεί ούτε και τότε η κυβέρνηση καμιά συμφωνία κια να μην πάει και σε εκλογές, κάτι που δεν έχει λόγο να το θέλει με τόση διαφορά στις δημοσκοπήσεις από το πρώτο κόμμα.
Αυτό όμως το ενδεχόμενο θα έχει επιπτώσεις στην πορεία της οικονομίας, και θα υπονομεύσει κάθε ελπίδα ανάκαμψης.
Το σενάριο των συνεχών αναβολών είναι αυτοκτονικό και μπορεί να οδηγήσει στα τάρταρα την οικονομία και σε ακόμη μια ανακεφαλαιοποίηση με κούρεμα καταθέσεων τις τράπεζες και τελικά να κάνει το Grexit από κάτι που αποφεύγουμε, στη μόνη δυνατή επιλογή.
Τι λένε Moody’s και S&P
Η Moody’s εκτιμά ότι περαιτέρω καθυστερήσεις θα θέσουν σε κίνδυνο τα σχέδια αναδιάρθρωσης των ελληνικών τραπεζών και τους στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων, με φόντο τα stress tests του 2018, χαρακτηρίζοντας μία τέτοια εξέλιξη «credit negative».
Ειδικότερα, σημειώνει πως επιπλέον καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθιστούν αδύνατο στις τράπεζες να εφαρμόσουν τα σχέδια αναδιάρθρωσής τους με στόχο τόσο τη μείωση των NPEs όσο και την επιστροφή στην κερδοφορία. Ένα τέτοιο σενάριο θα τοποθετούσε τις τράπεζες σε πιο ευάλωτη θέση ενόψει και των επόμενων stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 2018, αυξάνοντας σημαντικά τους κινδύνους για τους πιστωτές και τους καταθέτες.
Όπως τονίζει η Moody’s, η έγκαιρη εφαρμογή του προγράμματος στήριξης είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας την περίοδο 2017-2019, ενώ θα αποκαταστήσει σταδιακά και την εμπιστοσύνη καταθετών και επενδυτών στη χώρα και το τραπεζικό της σύστημα.
Επιπλέον, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι σημαντική για την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να βελτιώσουν τη χρηματοδότησή τους μέσω της αύξησης των καταθέσεων και της μείωσης της εξάρτησης από τον ELA. Επίσης, η πολυπόθητη ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ κάποια στιγμή φέτος την άνοιξη εξαρτάται από την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Η S&P ανέφερε σε πρόσφατη έκθεσή της ότι οι σχέσεις των ελληνικών αρχών με τους επίσημους πιστωτές και ειδικότερα με το ΔΝΤ συνεχίζουν να δοκιμάζονται λόγω της σύνθεσης των ελληνικών δαπανών γενικής κυβέρνησης αντί για τα δημοσιονομικά μεγέθη.
Ειδικότερα, οι δαπάνες σε συντάξεις συνεχίζουν να απορροφούν τους περισσότερους δημοσιονομικούς πόρους της χώρας, εις βάρος των δαπανών σε υγεία, παιδεία και ανεργία.Το συνταξιοδοτικό λειτουργεί με ένα μη βιώσιμο έλλειμμα της τάξεως του 11% του ΑΕΠ, αποτελώντας μια σημαντική μεταφορά πόρων από τους υψηλά φορολογούμενους εργαζόμενους της χώρας προς τους συνταξιούχους.
»Θα μπορούσαμε να υποβαθμίσουμε την Ελλάδα αν η καθυστέρηση ή η μη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που προβλέπει το πρόγραμμα οδηγούσε σε παρατεταμένη περίοδο όπου οι χρηματοδοτικές ανάγκες της κυβέρνησης δεν καλύπτονταν από τις εκταμιεύσεις.
»Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αθέτηση πληρωμών στο ελληνικό χρέος, συμπεριλαμβανομένων των ομολόγων προς τον ιδιωτικό τομέα και αντιστροφή της πρόσφατης οικονομικής ανάκαμψης».