Β. Σερίφης: Όλοι οι «καλοί» χωράνε;

Για τη μέση ελληνική οικογένεια, εδώ και δεκαετίες, οι Πανελλήνιες εξετάσεις (και κάθε μορφή εξεταστικής διαδικασίας) αποτελούν σταθμό στη ζωή του παιδιού τους αλλά και της τσέπης τους. Μάλιστα ακόμα και σήμερα οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι ίσως το τελευταίο προπύργιο αξιοκρατίας σε μια κοινωνία όπου το βύσμα και η γνωριμία είναι η μόνη εγγύηση κάποιας εξασφάλισης.

Όμως τα τελευταία χρόνια το παιδαγωγικό ινστιτούτο έχει επιστρατεύσει νέους τρόπους για να εξασφαλίσει αυτό που σε άλλες χώρες της ΕΕ είναι αυτονόητο. Ότι όσοι σπουδάσουν και είναι έστω υποψήφιοι να ενταχθούν στα γρανάζια του συστήματος, αυτό το τελευταίο δε θα το αμφισβητούν. Έτσι έχουν μετατραπεί οι εξετάσεις (κυρίως στο μάθημα της έκθεσης και γενικά στα θεωρητικά μαθήματα) ένας μηχανισμός ιδεολογικής διύλισης. Χωρίς εξήγηση είναι ίσως δύσκολο να το αντιληφθεί κάποιος.

Οι πιο παλιοί (μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί) θα θυμούνται ότι το μάθημα της έκθεσης ήταν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για το σκεπτόμενο, ενήμερο και πολιτικοποιημένο μαθητή να θίξει κάθε μορφής κακώς κείμενα. Εσχάτως, το ίδιο μάθημα απαιτεί από τον εξεταζόμενο πλήρη υποταγή και συμβιβασμό. Λίγα παραδείγματα.

Το 2004 η εκφώνηση ζητούσε από τους σαστισμένους υποψηφίους να απαριθμήσουν τα εφόδια που τους παρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα για το αύριο!! Τα αρχικά γέλια γρήγορα μετατράπηκαν σε προβληματισμό. Το 2007 το θέμα της έκθεσης απαιτούσε από τους 17χρονους να παραδεχτούν ότι η μόνη λύση στα σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα είναι η φιλανθρωπία και τους ωθούσε να κατονομάσουν «ευεργέτες» τύπου Μ. Βαρδινογιάννη ως τη μόνη σωτηρία των φτωχών. Ακόμα και φέτος, σε ένα θεωρητικά εύκολο και πραγματικά σύγχρονο θέμα για το Διαδίκτυο, δεν υπήρξε το παραμικρό παράθυρο για τον υποψήφιο για να αναφέρει τα τόσα ερωτηματικά, προβλήματα, κινδύνους που μπορεί να συναντήσει στους δαιδαλώδεις ψηφιακούς διαδρόμους.

Αυτό δεν είναι μια απλή σύμπτωση. Πέρα από το ότι κανείς δε θέλει να «τ’ ακούει», κυρίως από τους νέους, που παρά την απομάκρυνσή τους από το γραπτό λόγο, δε μασάνε κουτόχορτο, ο αυριανός γιατρός, δάσκαλος, δικηγόρος, το αυριανό στέλεχος, γενικά ο αυριανός εργαζόμενος δεν πρέπει να αμφισβητεί βασικούς άξονες της κοινωνίας που τον «αναδεικνύει». Με αυτόν τον τρόπο και σε συνδυασμό με το γενικότερο εκπαιδευτικό προσανατολισμό (ιδιωτικοποίηση, αποκέντρωση, δια βίου μάθηση) θα είμαστε πιο σίγουροι ότι ο αυριανός εργαζόμενος δε θα απεργήσει, ο άνεργος δε θα γκρινιάξει, ο αυριανός δάσκαλος θα παραδεχτεί ότι στη Σμύρνη έγινε συνωστισμός και το «Όχι» το είπε ο Μεταξάς.

Το χειρότερο είναι ότι οι μαθητές έχουν πειστεί ότι πρέπει να γράφουν αυτά που αποστρέφονται και βέβαια οι εκπαιδευτικοί, την ώρα που στην πλειοψηφία τους είναι πλήρως συμβιβασμένοι, έχουν την απαίτηση τα γραπτά των μαθητών να έχουν μορφή επαναστατικής μπροσούρας. Εκεί να δεις μπέρδεμα…

Ο Βαγγέλης Σερίφης (DJ Rico) είναι μέλος των ΝΕΒΜΑ