Ο αετός του Μιχαλολιάκου είναι διαβόητο σύμβολο των Ναζί

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Όσοι είδαν χθες στην τηλεόραση τις δύο ανακοινώσεις του Νίκου Μιχαλολιάκου, θα παρατήρησαν βέβαια το γύψινο πτηνό που στόλιζε το γραφείο του. Κάποιοι θα χαμογέλασαν ίσως με αφέλεια, κοροϊδεύοντας το όλο ντεκόρ και την φτηνή του αισθητική. Οι περισσότεροι, όμως, σίγουρα θα αντατρίχιασαν απ’ τον συμβολισμό. Ο αετός ήταν το πιο διαβόητο σύμβολο των Ναζί μετά την σβάστικα.

Ο ίδιος ο κ. Μιχαλολιάκος, βέβαια, αν ερωτηθεί για... το πουλί του, το πιο πιθανό είναι ότι θα αρνηθεί πως πρόκειται για κάποιο ναζιστικό σύμβολο, συνεχίζοντας το θέατρο του παραλόγου. Και η απόλυτη αλήθεια είναι πως ο εν λόγω αετός, όπως άλλωστε και η σβάστικα, δεν ήταν σύμβολα ναζιστικής επινόησης. Η χρήση τους, όμως, έγινε με τέτοιον τρόπο από την δεκαετία του ’30 και του ’40 που η κοινή γνώμη αντιδρά αντανακλαστικά με αίσθημα τρόμου και φρίκης στην θέα τους.

Το σύμβολο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Ο αετός σε αυτήν την στάση –στητός, περήφανος, με τα φτερά έτοιμα να αναπτυχθούν- είναι, από το 1250 ακόμη, το έμβλημα της Γερμανίας. Στα χρόνια της κυριαρχίας του Αδόλφου Χίτλερ, οι Γερμανοί είδαν το επί αιώνες σύμβολο του έθνους τους να αποκτά «σούπερ» ιδιότητες (ο «σιδηρούς αετός», όπως τον έλεγαν τότε σε πολλές απεικονίσεις εμφανιζόταν με τα φτερά σε ανάπτυξη πια) και να συνοδεύει την σβάστικα στις σημαίες, τα γλυπτά και τα διακριτικά των ναζί.

Η σβάστικα συμβόλιζε την επικράτηση της Άρειας Φυλής και ο Χίτλερ την είχε αντιγράψει από την Αρχαία Ινδία, τον τόπο απ’ όπου ξεκίνησε να απλώνεται η «λευκή» φυλή στον υπόλοιπο κόσμο. Ακόμη και σήμερα οι Ινδουιστές και οι Βουδιστές την χρησιμοποιούν ευρέως, ενώ θα την βρει κανείς ζωγραφισμένη και σε πολλά αγγεία της Αρχαίας Ελλάδας. Ο αετός, πάλι, ήταν το σύμβολο του Γ’ Ράιχ, της τρίτης γερμανικής Αυτοκρατορίας, όπως την οραματιζόταν ο Χίτλερ. Ήταν, φυσικά, το σύμβολο και των προηγούμενων δύο.

Ξεκίνησε να χρησιμοποιείται στην Γερμανία από την εποχή του Καρλομάγνου ακόμη, όταν ο εν λόγω βασιλιάς έγινε ο πρώτος Γερμανός αυτοκράτορας της Ρώμης. Τον 13^ο αιώνα πια, όταν η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε για εδάφη της την περιοχή που σήμερα ξέρουμε ως Γερμανία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Αυστρία και Τσεχοσλοβακία, ο μαύρος αετός στο κίτρινο φόντο ήταν το επίσημο έμβλημά της και εμφανιζόταν και σχεδόν σε όλους τους θυρεούς των βασιλείων και των δουκάτων που την αποτελούσαν. Ονομάστηκε, ως εκ τούτου, «Αυτοκρατορικός Αετός» (“Reichsadler”).

Ο αετός στο Β’ και το Γ’ Ράιχ

Η Γερμανία του Μπίσμαρκ, το κράτος που προέκυψε μετά τον γαλλο-πρωσικό πόλεμο του 1870, είναι ευρύτερα γνωστή ως Β’ Γερμανική Αυτοκρατορία. Το τέλος της ήλθε με την ήττα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η σημαία της ήταν παρόμοια με την σημερινή (τρεις οριζόντιες λωρίδες, με το λευκό στην θέση του κίτρινου, ανάμεσα στο μαύρο και το κόκκινο), ενώ το έμβλημά της ήταν, φυσικά, ο Αυτοκρατορικός Αετός του Α’ Ράιχ με την προσθήκη μιας κορώνας επάνω από το κεφάλι του.

Ο Χίτλερ, θέλοντας να αναστήσει το κλέος του Α’ και του Β’ Ράιχ, επανέφερε και τον «Αυτοκρατορικό Αετό» στα σύμβολά του, κάνοντάς τον «Σιδηρούν Αετό» και ανοίγοντας τα φτερά του σε πολλές περιπτώσεις, δηλώνοντας στους Γερμανούς την εντύπωση ότι η χώρα τους ήταν έτοιμη να «ξαναπετάξει».

Ο αετός απεικονιζόταν να κοιτάζει είτε προς τον αριστερό, είτε προς τον δεξιό του ώμο. Στην πρώτη περίπτωση ήταν σύμβολο του ναζιστικού κόμματος, ενώ στην δεύτερη σύμβολο όλης της Γερμανίας. Όταν οι Ναζί ήλθαν στην εξουσία, άρχισαν να αντικαθιστούν σιγά σιγά τους παλιότερους αετούς με τον δικό τους, που πατούσε πάνω στην σβάστικα και, βεβαίως, να εγκαθιστούν υπερμεγέθη, τρισδιάστατα γλυπτά με το σύμβολο αυτό, μια μινιατούρα των οποίων (χωρίς την σβάστικα, πάντως), είδαμε χθες να φιγουράρει στο γραφείο του σρχηγού της Χρυσής Αυγής.

Η Γερμανία συνεχίζει να χρησιμοποιεί και σήμερα τον αετό, αλλά τον έχει μετονομάσει από «Αυτοκρατορικό» σε «Ομοσπονδιακό» (“Bundesadler”). Φανταζόμαστε, πάντως, ότι ο κ. Μιχαλολιάκος δεν θέλει να έχει καμμία σχέση με αυτόν τον σημερινό αετό της Γερμανίας, την οποία έχει βάλει στο στόχαστρο λόγω του Μνημονίου, αλλά ότι το χθεσινό, γύψινο διακοσμητικό του ήταν μια ευθεία αναφορά σε ένα άλλο καθεστώς που ακόμη και οι ίδιοι οι Γερμανοί θέλουν να ξεχάσουν.

0109

0209

0309

0409

0509

0609

0709

0809

0909