Ποιητικός περίπατος στην αρχαία Αθήνα

Η έκδοση από τη γερμανόφωνη εφημερίδα Griechenland Zeitung που κυκλοφορεί στην Ελλάδα, είναι μια συλλογή ποιημάτων, «Αθήνα-Κύκλος Σονέτων» του Adolf Ellisen, με φωτογραφίες και εικόνες έργων τέχνης εμπνευσμένες από την αρχαία Αθήνα, αλλά και κατατοπιστικούς χάρτες με επισήμανση της θέσης των μνημείων που αναφέρονται στα ποιήματα.

Ο Adolf Ellisen, που επισκέπτεται το 1837-38 τους αρχαίους τόπους και διατρέχει την από την τουρκική κυριαρχία απελευθερωμένη Ελλάδα, δεν είναι ακόμη ο λόγιος που επρόκειτο να γίνει.

Το ταξίδι του θέτει τον θεμέλιο λίθο για ένα μεγάλο μέρος της δημιουργίας του. Ο κύκλος των σονέτων για την Αθήνα είναι το λυρικό τεκμήριο αυτού του ταξιδιού και συγχρόνως ένα μοναδικό ιστορικό ντοκουμέντο καθώς πρόκειται για το πρώτο γερμανικό βιβλίο, που τυπώθηκε στην Ελλάδα (Αθήνα, Βασιλικό Τυπογραφείο, 1838), γραμμένο από τον πρωτοπόρο της Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Γερμανία.

Το βιβλίο φανερώνει τη γοητεία, που άσκησε στον Ellisen η Νέα Ελλάδα και αποτελεί την αρχή για την τεράστια ερευνητική και εκδοτική δραστηριότητά του τις επόμενες δεκαετίες.

«Είναι ένας ταξιδιωτικός οδηγός από έναν άνθρωπο ο οποίος καταγράφει τα συναισθήματά του. Είχε κλασσική παιδεία και είναι από τους πρωτοπόρους της έρευνας στη Βυζαντινή και νεότερη ελληνική λογοτεχνία.

Είναι από αυτούς που πίστευαν την εποχή εκείνη με πάθος τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού, σε αντίθεση με τη άποψη που υπήρχε ότι δεν έχουν οι σύγχρονοι Έλληνες καμία σχέση με τους αρχαίους, όπως έλεγε ο Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ.

Αυτός αντίθετα πίστευε ότι υπάρχει η συνέχεια, υπάρχουν δεσμοί και έβλεπε να ξαναγεννιέται η Ελλάδα μετά την απελευθέρωσή της.

Έχει καταγράψει τις εντυπώσεις του σε αυτά τα σονέτα, όπου κάθε τόσο βλέπει κανείς ότι κάτι φάνηκε να πεθαίνει, τώρα όμως ανασταίνεται, τώρα ξαναέρχεται στο φως.

Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για το πως έβλεπαν ορισμένοι ξένοι τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους. Κατανοεί τις δυσκολίες των Ελλήνων μετά τη μακρόχρονη υποταγή, αλλά βλέπει ότι ξαναδημιουργείται το κράτος και φυσικά σαν να ξαναπαίρνουν ζωή τα αρχαία.

Αυτό που θαυμάζει είναι οι αρχαιότητες και για μένα έχει ενδιαφέρον οτιδήποτε εκείνη την καίρια στιγμή της δημιουργίας της Νέας Ελλάδας», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής, ο οποίος θα παρουσιάσει την έκδοση στην Πρεσβεία της Γερμανίας.

Ο κύκλος των σονέτων τελειώνει με τη μετάβαση στην επικαιρότητα της απελευθερωμένης Ελλάδας, από την Αγορά στον Λυκαβηττό, από τον Πειραιά στον Ελαιώνα. Στο παράρτημα κάνει υπόμνηση της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα και κλείνει με έναν ύμνο στον Καραϊσκάκη και στον ηρωικό απελευθερωτικό αγώνα.

"Από την περίοδο της αντιβασιλείας του Όθωνα είχε τεθεί το θέμα της επιστροφή των γλυπτών και είχαν γίνει διάφορες προτάσεις.

Υπάρχει επιστολή του Όθωνα προς τους Βρετανούς που τους ζητάει να τα επιστρέψουν και ως αντιπαροχή προσφέρει αντίγραφα από τα καινούργια που είχαν βρεθεί, καθώς αρκετά από τα γλυπτά είχαν σκεπαστεί από μπάζα και με τις ανασκαφές μετά την εγκαθίδρυση του νέου ελληνικού κράτους βγήκαν στο φως. Πρότεινε να τους στείλουμε αυτά και να μας στείλουν τα πρωτότυπα, αλλά αυτό δεν ευδοκίμησε" πρόσθεσε ο κ. Παντερμαλής.

Η παρουσίαση του ταξιδιωτικού οδηγού θα γίνει σήμερα στην πρεσβεία της Γερμανίας και αποσπάσματα του βιβλίου θα διαβάσει ο Πέτρος Μάρκαρης.

Διαβάστε επίσης: Το βιβλίο... πάει στο Ωδείο Αθηνών στην 37η Γιορτή Βιβλίου