Fidusa: Μια από τις λίγες εταιρείες που φτιάχνουν χειροποίητα ποδήλατα

Κείμενο: Παναγιώτης Χριστόπουλος

Η κρίση πήρε πολλούς κλάδους της εγχώριας επιχειρηματικότητας και τους πέταξε χωρίς κανέναν οίκτο στον Καιάδα.

Είναι, όμως, και κάποιοι άλλοι που επωφελήθηκαν. Μην πάει ο νους σας αυτόματα στα «Αγοράζω Χρυσό». Όπως έχουμε τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν από την στήλη αυτή, όταν υπάρχει όραμα, γνώση, πλάνο και όρεξη για δουλειά, κάθε επιχείρηση μπορεί να πάει μπροστά, όσο αντίξοες κι αν είναι οι συνθήκες. Όταν, μάλιστα, δραστηριοποιείται σε έναν τομέα που να ευνοείται από την οικονομική δυσχέρεια, τα περιθώρια ανάπτυξής της είναι ακόμη μεγαλύτερα. Η κατασκευή ποδηλάτων είναι μια χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση.

Ο Γιώργος Βογιατζής, ο άνθρωπος πίσω από την Fidusa, βέβαια, είναι πρωτοπόρος στον τομέα του σχεδόν τρεις δεκαετίες τώρα. Δεν εμφανίστηκε από το πουθενά τα τελευταία χρόνια και είπε «τώρα που ο κόσμος δεν μπορεί να αγοράσει αυτοκίνητα, θα του πουλήσω ποδήλατα». Δεν λειτουργεί έτσι η αγορά. Χωρίς την ποιότητα και τη μοναδικότητά τους, τα ποδήλατα της Fidusa δεν θα είχαν καμμία τύχη. Επίσης, είναι άλλο πράγμα να εκμεταλλευτείς την κρίση, ανοίγοντας ένα μαγαζί και εισάγοντας φτηνά και αμφιβόλου ποιότητας δίκυκλα από την Κίνα κι άλλο να επενδύσεις πάνω στην εξωστρέφεια μιας επιχείρησης που έχεις με κόπο και μεράκι συντηρήσει 30 χρόνια και που πλέον ήλθε η ώρα να γίνει ευρύτερα γνωστή.

Αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση του Γιώργου Βογιατζή. Δεν υπάρχει αθλητής που να ασχολείται με την ποδηλασία που να μην γνωρίζει τα περίφημα ποδήλατα που κατασκευάζει η Fidusa στο εργοστάσιό της στην Ρόδο. Και δεν μιλάμε μόνο για τους Έλληνες, αφού τα δίκυκλά της εξάγονται εδώ και χρόνια σε οχτώ χώρες και χρησιμοποιούνται από πολλούς πρωταθλητές. Πλέον, όμως, που το ποδήλατο γίνεται ένα μέσο μεταφοράς που ο Έλληνας χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο, η εταιρεία ξεφεύγει από το στενό πλαίσιο του πρωταθλητισμού και απευθύνεται σε ένα πολύ ευρύτερο κοινό.

Φιδούσα σημαίνει Ρόδος

Ο Γιώργος Βογιατζής πουλούσε 30-40 ποδήλατα το χρόνο, προ κρίσης. Σήμερα πουλάει ένα την ημέρα. Θα αναρωτηθεί κανείς: «Μα δεν είναι πολύ λίγα;». Έτσι είναι. Είναι πολύ λίγα, γιατί είναι ιδιαίτερα. Η Fidusa δεν βγάζει ποδήλατα από κάποια γραμμή παραγωγής. Δεν πουλάει μαζικά. Η μικρή επιχείρηση από τη Ρόδο φτιάχνει δίκυκλα κομμένα και ραμμένα στα μέτρα του κάθε ποδηλάτη. Είναι, πρακτικά, μια βιοτεχνία. Σκελετός, ρόδες, ακόμη και τα χρώματα ταιριάζουν στο ύψος, το βάρος, τις συνήθειες, τα γούστα του αγοραστή. Κανένα ποδήλατό της δεν είναι ίδιο με το άλλο. Γι’ αυτό και την λατρεύουν τόσο πολύ οι πρωταθλητές της ποδηλασίας, όπως η Ελισάβετ Χατζή και ο Γιάννης Ταμουρίδης, οι σημερινοί Έλληνες πρωταθλητές, ή παλιότερα ο Χειμωνέτος, ο Βάσκος και ο Κανέλλος Κανελλόπουλος. Το Fidusa τους είναι μια προέκταση του εαυτού τους. Το απόλυτο εργαλείο για να κατακτήσουν δρόμους και πίστες.

Ο Γιώργος Βογιατζής δεν βρήκε τυχαία την συνταγή αυτή ούτε έφτασε χωρίς λόγο στην επιτυχία. Στα νιάτα του υπήρξε πρωταθλητής ποδηλασίας. Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Ρόδο, σ’ ένα νησί με τεράστια παράδοση στο σπορ αυτό –κυρίως λόγω του ποδηλατοδρομίου που έχτισαν το 1932 οι Ιταλοί-, ειδικεύτηκε στην ποδηλασία πίστας και έκανε πρωταθλητισμό ως τα 28 του. Είχε, μάλιστα, σπάσει και το πανελλήνιο ρεκόρ στα 1.000 μέτρα, ενώ είχε αγωνιστεί αρκετές και με το εθνόσημο στο στήθος.

Τα χρόνια που αγωνιζόταν, η ποδηλασία ήταν το αγαπημένο σπορ των Ροδίων. Ίσως οι παλαιότεροι να θυμούνται ότι κάποτε η Ελλάδα είχε τον δικό της διεθνή ποδηλατικό αγώνα, απ’ όπου παρήλαυναν όλα τα μεγάλα αστέρια –κι αυτός δεν ήταν άλλος από τον Γύρο Ρόδου (δύο φορές τον έχει κερδίσει ο τότε νεαρός και σήμερα εκ των κορυφαίων ποδηλατών του κόσμου, Ελβετός Φαμπιάν Κανσελάρα). Στο ποδηλατοδρόμιο της Ρόδου (το γήπεδο του ποδοσφαιρικού Διαγόρα), την δεκαετία του ’70 οι αγώνες γίνονταν ενώπιον χιλιάδων θεατών. Μέχρι το 1992 το ποδηλατοδρόμιο αυτό ήταν το μοναδικό σε όλη τη χώρα!

Γνώση και μεράκι

Όχι τυχαία, λοιπόν, όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με το ποδήλατο και μετά το τέλος της αθλητικής του καριέρας, ο Γιώργος Βογιατζής επέλεξε να μείνει στην πατρίδα του. Σε κανένα άλλο μέρος στην Ελλάδα το πάθος του για το ποδήλατο δεν θα μπορούσε να βρει τέτοια ανταπόκριση. Ειδικά η πολύ ιδιαίτερη ιδέα που είχε: Λάτρης των μαθηματικών –και ιδιαίτερα της γεωμετρίας-, αλλά και της ζωγραφικής, αποφάσισε να συνδυάσει όλες τις αγάπες τους σε μία. Να κατασκευάζει χειροποίητα, σε κάθε τους λεπτομέρεια, ποδήλατα.

Πήγε στην Ιταλία, όπου έμαθε την τέχνη της κατασκευής ποδηλάτων, δίπλα στους σπουδαίους μαστόρους της Faggin, που τα προϊόντα της έχουν «ιππεύσει» θρύλοι του σπορ, όπως ο Τζίνο Μπαρτάλι και ο Έντι Μερκξ. Γύρισε στο νησί του και ξεκίνησε την επιχείρησή του το 1985. Της έδωσε για όνομα το Fidusa, από το «Φιδούσα», ένα από τα παλιότερα ονόματα της Ρόδου, από την εποχή που το νησί ήταν γεμάτο φίδια. Διστακτικά και προσεκτικά στην αρχή, πιο αποφασιστικά στη συνέχεια, αλλά πάντα με πλήρη συναίσθηση του τι έκανε και σε ποιος απευθυνόταν. Το προϊόν του ήταν ιδιαίτερο και δύσκολο. Ελάχιστες άλλες εταιρείες σε ολόκληρο τον κόσμο βγάζουν χειροποίητα ποδήλατα. Το κόστος είναι μεγάλο και η αγορά μικρή.

Κι όμως, τα Fidusa έγιναν γνωστά, αφού τα αγάπησαν όσοι πρωταθλητές τα εμπιστεύθηκαν και σύντομα άρχισαν να φτάνουν παραγγελίες από το εξωτερικό. Σήμερα πουλάει σε 8 χώρες στον κόσμο, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, όπου η Fidusa θεωρείται η κορυφαία μάρκα.

Νικώντας την κρίση

Η κατασκευή ενός χειροποίητου σκελετού, ανάλογα με το υλικό του, κυμαίνεται, από 5 έως 10 ημέρες. Προσθέστε και τα υπόλοιπα στοιχεία του και θα υπολογίσετε ότι ο Γιώργος Βογιατζής και οι δύο βοηθοί του μπορούν να έχουν ένα ποδήλατο έτοιμο, το ταχύτερο σε δύο εβδομάδες από την στιγμή που θα πάρουν τα μέτρα του ποδηλάτη. Εκ των πραγμάτων, η παραγωγή είναι μικρή. Λίγο πριν η κρίση χτυπήσει την Ελλάδα, το ποδήλατο είχε ήδη αρχίσει να γίνεται μόδα. Ο Γιώργος Βογιατζής προχώρησε, λοιπόν, και στην κατασκευή μερικών ημιτυποποιημένων ποδηλάτων (γιατί δεν μπορούμε να τα πούμε «μαζική παραγωγής»), πάνω δηλαδή σε 2-3 συγκεκριμένα πατρόν. Έτσι, όταν πια η μόδα μετατράπηκε σε ανάγκη, ήταν ήδη έτοιμος να μπορεί να πουλά και μεγαλύτερους αριθμούς ποδηλάτων, πέραν των απολύτως παραμετροποιημένων που συνεχίζει να φτιάχνει.

Οι πωλήσεις εκτοξεύτηκαν και σχεδόν τριάντα χρόνια από τότε που έκανε το τολμηρό του ξεκίνημα, βρίσκεται πια στη θέση να μπορεί να μιλήσει για ένα ιδιαίτερο successstory με έντονα ελληνικό χρώμα. Εξ άλλου και τα ποδήλατα της Εθνικής Ελλάδας είναι Fidusa, βαμμένα γαλάζια, από το χέρι του Γιώργου Βογιατζή…