Θηλασμός και βρεφικά γάλατα για το μωρό σας

Η διατροφή κατά τα πρώτα χρόνια ζωής είναι εξαιρετικά σημαντική για τη μακροπρόθεσμη υγεία και ευεξία. Ο ρυθμός ανάπτυξης ενός παιδιού είναι ένας σημαντικός δείκτης της συνολικής υγείας και αντανακλά τη διατροφική του ευημερία. Ο σωστός ρυθμός αύξησης του βάρους κατά τη βρεφική και την παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε πιο θετικά αποτελέσματα ως προς το βάρος σε μεταγενέστερα στάδια της ζωής.

Με δεδομένα αυτά, η Ευρωπαϊκή Παιδιατρική Εταιρεία (EPA/UNEPSA) υποστηρίζει ένα νέο μοντέλο σίτισης των βρεφών της Ευρώπης κατά την πρώτη παιδική ηλικία. Το νέο αυτό μοντέλο, εστιάζεται στις ιδανικές πρακτικές σίτισης των βρεφών κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους, υποστηρίζοντας ότι για έναν ιδανικό ρυθμό ανάπτυξης του βρέφους, είναι απαραίτητη η τακτική και ισορροπημένη πρόσληψη ενέργειας και πρωτεϊνών.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Παιδιατρικής Εταιρείας, καθηγητής Ανδρέας Κωνσταντόπουλος τόνισε πως «προτεραιότητα της Εταιρείας είναι να βοηθά τους γενικούς παιδιάτρους, να μεταφράζουν περίπλοκες ιατρικές θεωρίες σε εφαρμόσιμη κλινική πρακτική. Αυτό ακριβώς κάνει η ανακοίνωση σχετικά με τη σίτιση κατά την πρώτη παιδική ηλικία, παρέχοντας συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς η ιδέα της προληπτικής ιατρικής μπορεί να είναι εφαρμόσιμη στην πραγματική ζωή».

Η Ευρωπαϊκή Παιδιατρική Εταιρεία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποστηρίζουν τον αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής ενός παιδιού, ακολουθούμενο από μερικό θηλασμό για έως και 12 μήνες ή περισσότερο, καθώς παρέχει στα βρέφη την καλύτερη διατροφή για σωστή ανάπτυξη. Οι ιδανικοί ρυθμοί ανάπτυξης για τα βρέφη βασίζονται σε παιδιά που έχουν τραφεί αποκλειστικά με θηλασμό, από τη γέννηση έως και τον έκτο μήνα ζωής τους, από υγιή μητέρα η οποία ακολουθεί δίαιτα χωρίς περιορισμούς.

Ωστόσο, όταν ο αποκλειστικός θηλασμός δεν είναι δυνατός, για ιατρικούς, πρακτικούς ή προσωπικούς λόγους, η Ε.Π.Ε αναγνωρίζει ότι θα πρέπει να διατίθενται καλές εναλλακτικές επιλογές αντί του μητρικού γάλακτος. Συγκεκριμένα, η σύνθεση των βρεφικών γαλάτων θα πρέπει να μιμείται αυτή του μητρικού γάλακτος όσο το δυνατόν περισσότερο, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων ενέργειας και πρωτεϊνών.

Τα βρεφικά γάλατα θα πρέπει:

• Να μιμούνται όσο το δυνατόν περισσότερο το μητρικό γάλα ως προς τη σύνθεση, κάτι που σημαίνει ότι τα συνολικά επίπεδα ενέργειας και πρωτεϊνών πρέπει να είναι όμοια ή παρόμοια με τα αντίστοιχα επίπεδα του μητρικού γάλακτος.
• Σε περίπτωση αλλεργίας στο γάλα αγελάδας, το βρεφικό γάλα θα πρέπει να επιλέγεται προσεκτικά με την καθοδήγηση ενός παιδιάτρου.

Οι βρεφικές φόρμουλες μπαίνουν λοιπόν στη διατροφή του βρέφους είτε κατά το 1ο εξάμηνο όταν ο θηλασμός είναι αδύνατος ή ελλιπής (γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας) είτε – συνηθέστερα - ως συμπλήρωμα στον μητρικό θηλασμό μετά τον 6ο μήνα (γάλα 2ης βρεφικής ηλικίας).

Μάλιστα τα γάλατα 2ης βρεφικής ηλικίας αποτελούν την βασική υγρή τροφή στα πλαίσια της έναρξης της εισαγωγής συμπληρωματικών τροφίμων στη διατροφή του βρέφους.

Τα σύγχρονα βρεφικά γάλατα παρασκευάζονται κυρίως από αγελαδινό γάλα και είναι ειδικά σχεδιασμένα ώστε να προσομοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο στη σύσταση του μητρικού γάλακτος και συνεπώς να ανταποκρίνονται καλύτερα στις διατροφικές ανάγκες του μωρού. Στα κύρια συστατικά τους περιλαμβάνονται αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη, πρωτεΐνη ορού γάλακτος, λακτόζη, λιπαρά-ως επί το πλείστον φυτικής προέλευσης, πρεβιοτικά καθώς και βιταμίνες και μέταλλα.

Αναλυτικά, τα βρεφικά γάλατα περιέχουν:

Υδατάνθρακες: στις περισσότερες φόρμουλες με αγελαδινό γάλα, η λακτόζη είναι ο κυρίαρχος υδατάνθρακας και, εκτός του ότι αποτελεί πολύ καλή πηγή ενέργειας, συμβάλλει επιπλέον και στην απορρόφηση διαφόρων μεταλλικών στοιχείων όπως το μαγνήσιο, το ασβέστιο, ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος.
Πρωτεΐνη: για την παρασκευή βρεφικού γάλακτος χρησιμοποιείται ως βάση αγελαδινό γάλα, το οποίο υπόκειται σε ειδική επεξεργασία για να είναι πιο ανεκτό από τον βρεφικό οργανισμό, δηλαδή η πρωτεΐνη του γάλακτος μετατρέπεται σε μία μορφή που πέπτεται πιο εύκολα από το γαστρεντερικό σύστημα του μωρού.
Λιπαρά: στις περισσότερες φόρμουλες έχει γίνει υποκατάσταση μέρους ή του συνόλου του λίπους του γάλακτος με λιπαρά φυτικής προέλευσης, καθώς και προσθήκη ω3 και ω6 λιπαρών οξέων.
Βιταμίνες και μέταλλα: στα βασικότερα μικροθρεπτικά συστατικά με τα οποία εμπλουτίζονται τα βρεφικά γάλατα περιλαμβάνονται σίδηρος, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, μαγγάνιο, χαλκός, φώσφορος, ιώδιο, ασβέστιο, βιταμίνες Α, C, D, E και του συμπλέγματος Β, καθώς και ηλεκτρολύτες.

Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια οι βρεφικές φόρμουλες εμπλουτίζονται και με άλλα ωφέλιμα συστατικά, όπως προ- και πρεβιοτικά, τα οποία βοηθούν στην πιο ομαλή ανάπτυξη του πεπτικού συστήματος του βρέφους.

Παράλληλα, κυκλοφορούν στο εμπόριο ειδικά βρεφικά γάλατα για μωρά με ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες, όπως για πρόωρα βρέφη, για μωρά με χαμηλό σωματικό βάρος κατά τη γέννηση, για βρέφη με δυσανεξία λακτόζης καθώς και γάλατα ειδικά σχεδιασμένα για την αποφυγή αλλεργιών και για την αντιμετώπιση κολικών, δυσκοιλιότητας και διάρροιας.