Η Ελλάδα στην Ευρώπη
40 χρόνια που άλλαξαν τη χώρα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι το σπίτι μας, είναι η ευρύτερη πατρίδα μας και η Ελλάδα είναι από τα παλαιότερα μέλη της. Κοινοί στόχοι και αξίες ενώνουν τα 27 κράτη – μέλη της, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Σήμερα, την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν 446 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες, που απολαμβάνουν τα δικαιώματα και τις παροχές της.
Οι 27 χώρες που ανήκουν στην ΕΕ είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ισπανία, Σουηδία. Αλληλεγγύη και συνεργασία είναι οι αρχές που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των κρατών της, ενώ υπέρτατος στόχος της Ένωσης είναι να προάγει την ειρήνη και την ευημερία των πολιτών της. Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη, βιώσιμη ανάπτυξη, επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος, αλλά και η ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής των κρατών μελών, συγκαταλέγονται επίσης στις προτεραιότητές της. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις αξίες που υπηρετούν τα μέλη της: Η απαραβίαστη ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ελεύθερη κυκλοφορία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ατομικές ελευθερίες, όπως προστατεύονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Δημοκρατία, η Ισότητα και το Κράτος δικαίου, αποτελούν τον πυρήνα της.
Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σήμερα μία οικονομική υπερδύναμη, σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο πληθυσμός της αποτελεί περίπου το 5,8% του παγκόσμιου πληθυσμού και το ΑΕΠ της ήταν στα 16.492.056,50 εκατ. ευρώ το 2019. Η εσωτερική αγορά της περιλαμβάνει ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων, ενώ χαράσσει και ακολουθεί κοινή αγροτική και αλιευτική πολιτική, κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες, όπως επίσης και περιφερειακή πολιτική για την υποστήριξη των φτωχότερων περιφερειών της.
Η ένταξη στην ΕΟΚ
Στις 28 Μαΐου 1979, στο Ζάππειο Μέγαρο, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράφει τη Συνθήκη Προσχωρήσεως και η Ελλάδα γίνεται, από 01.01.1981, το 10ο μέλος της τότε ΕΟΚ. Η πορεία της χώρας άλλαξε, εναρμονίστηκε με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και έκτοτε αποτελεί μέλος του πυρήνα της ένωσης των ευρωπαϊκών χωρών.
Μεγάλα έργα υποδομών, χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων, χάραξη πολιτικής στρατηγικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση επί 4 δεκαετίες είναι παρούσα στην πορεία της Ελλάδας προς την πρόοδο. 40 χρόνια μετά από τη στιγμή εκείνη που καθόρισε τη νεότερη ιστορία της Ελλάδας, η χώρα μας εξακολουθεί να αντικρύζει το μέλλον με αισιοδοξία και δύναμη, μέσα από την ευρωπαϊκή της ταυτότητα.
Τα milestones στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το 1957 στη Ρώμη υπογράφηκε η ιδρυτική συνθήκη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ), ως αποτέλεσμα διαδικασιών μετά τον Β’ Παγκ. Πόλεμο. Η ενότητα θεωρήθηκε μοναδική λύση και Δ.Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες υπέγραψαν τη Συνθήκη, που τέθηκε σε ισχύ από την 01.01.1958. Προϋπήρχε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ), που πολλοί θεωρούν ως απαρχή της σημερινής ΕΕ.
Το 1973 πραγματοποιήθηκε η πρώτη διεύρυνση, καθώς Δανία, Ιρλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο έγιναν μέλη της Κοινότητας. Η επόμενη διεύρυνση έγινε την επόμενη δεκαετία και από 01.01.1981, το 10ο μέλος της ΕΟΚ γίνεται η Ελλάδα, αφού στις 28.05.1979, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κ.Καραμανλής είχε υπογράψει τη Συνθήκη Προσχωρήσεως.
Το 1985 υπογράφηκε η Συμφωνία Σένγκεν περί κατάργησης συνοριακών ελέγχων, που επέτρεψε στους πολίτες της ΕΕ να ταξιδεύουν ελεύθερα εντός εσωτερικών συνόρων.
Το 1986 στη Χάγη υπογράφηκε η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ), εγκαθιδρύοντας την εσωτερική αγορά. Προέβλεπε την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων εντός ΕΕ.
Το 1987 ξεκίνησε το πρώτο Erasmus για την ανταλλαγή φοιτητών, ένα πρόγραμμα που συνεχίζεται έως σήμερα.
Στις 07.02.1992 υπογράφηκε η Συνθήκη του Μάαστριχτ, με την οποία ουσιαστικά δημιουργήθηκε η ΕΕ, εγκαινιάστηκε η οικονομική και νομισματική ένωση και ξεκίνησε η πορεία προς το ευρώ. Το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα κυκλοφόρησε το 2002 σε φυσική μορφή σε 19 χώρες Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Φινλανδία. Οι χώρες αυτές αποτελούν την Ευρωζώνη, με συνολικό πληθυσμό περίπου 343 εκατ. ανθρώπους.
Δέκα νέα κράτη-μέλη προσχώρησαν ταυτόχρονα στην ΕΕ, από 1η Μαΐου 2004: Εσθονία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχική Δημοκρατία. Τα κράτη – μέλη έγιναν 25.
Το 2007 υπογράφηκε η Συνθήκη της Λισαβόνας, που μεταρρύθμισε τη δομή και τη λειτουργία της ΕΕ.
Το 2012 η ΕΕ τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης. Τα χρήματα διατέθηκαν σε παιδιά που δεν μεγαλώνουν σε συνθήκες ειρήνης.
01.07.2013, η Κροατία έγινε η τελευταία χώρα που εντάχθηκε στην ΕΕ, ενώ από 31.01.2020, η Μ. Βρετανία δεν αποτελεί πλέον μέλος της, μετά την απόφαση των Βρετανών πολιτών σε δημοψήφισμα (23.06.2016) υπέρ του Brexit.
