Zιζέλ Πελικό: H γυναίκα-σύμβολο που άλλαξε τη Γαλλία - Έζησε το απόλυτο σκοτάδι και «βγήκε» στο φως

«Ζιζέλ οι γυναίκες σε ευχαριστούμε!». To σύνθημα είναι γραμμένο με μεγάλα γράμματα έξω από το δικαστήριο, όπου ολοκληρώνεται σε λίγες μέρες η «δίκη του αιώνα» στην Αβινιόν της Γαλλίας. Στις διαδηλώσεις που συνεχίστηκαν αμείωτες όλους αυτούς τους μήνες, το πλήθος κρατούσε πλακάτ που έγραφαν: «Είμαι η Ζιζέλ» για να στηρίξουν τη γυναίκα που έγινε παγκόσμιο σύμβολο θάρρους, σθένους και αξιοπρέπειας.

Ενώ στα γκράφιτι που εμφανίζονται πλέον μαζικά σε πόλεις της Γαλλίας πρωταγωνιστεί η ίδια φιγούρα: Μία μικροσκοπική γυναίκα με καρέ μαλλιά και γυαλιά ηλίου, που έγινε «φωνή» κατά της σεξουαλικής βίας. Είναι η Ζιζέλ Πελικό, θύμα σε μία υπόθεση μαζικού βιασμού που έχει συγκλονίσει την κοινή γνώμη, όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο επί πέντε δεκαετίες σύζυγός της Ντομινίκ Πελικό, το «τέρας της Αβινιόν» ή ο «δράκος της Μαζάν» όπως τον αποκαλούν πλέον τα Μέσα Ενημέρωσης, τη νάρκωνε και τη βίαζε, στρατολογώντας μέσω ίντερνετ δεκάδες ακόμη άνδρες για να ασελγήσουν με τη σειρά τους πάνω της.

Συνολικά 51 άνδρες δικάζονται για περισσότερους από 200 βιασμούς. Ο πρώην «αγαπημένος» και στη συνέχεια βασανιστής της, έριχνε υπνωτικά χάπια και φάρμακα κατά του άγχους στο φαγητό και το ποτό της, προσκαλώντας άνδρες που γνώριζε στο διαδίκτυο να τη βιάσουν, ενώ εκείνη ήταν αναίσθητη για μια περίοδο εννέα ετών από το 2011 έως το 2020 στην κοινότητα Mαζάν της Προβηγκίας. Στη συνέχεια μαγνητοσκοπούσε την αρρωστημένη δράση του.

Στη δίκη που έχει μπει πλέον στην τελική της φάση, με την απόφαση να αναμένεται το αργότερο μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου, ο Πελικό παραδέχτηκε τις κατηγορίες, δηλώνοντας ότι είναι βιαστής. «Προσεύχομαι η σύζυγός μου, τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου να δεχτούν τη συγγνώμη μου. Μετανιώνω για ό,τι έκανα, ζητώ τη συγχώρεσή σας, ακόμη και αν δεν είναι εφικτή» είπε μεταξύ άλλων. Μόλις 14 ακόμη συγκατηγορούμενοί του δήλωσαν ένοχοι.

«Ήμουν ο βασανιστής σου», είπε στη Ζιζέλ Πελικό ένας πρώην εργαζόμενος σε δισκοπωλείο από την Αβινιόν, προσθέτοντας κυνικά ότι τη βίασε «από περιέργεια». Οι περισσότεροι από τους άνδρες, ηλικίας 26 έως 74 ετών, έχουν αρνηθεί τις κατηγορίες, λέγοντας ότι δεν είχαν «σκοπό» να τη βιάσουν, παρά τα αδιάσειστα στοιχεία από τα βίντεο που τους δείχνουν στην κρεβατοκάμαρά της, ενώ εκείνη κοιμάται βαθιά.

«Η ντροπή άλλαξε πλευρά»

Η δίκη ξεκίνησε στις 2 Σεπτεμβρίου στο δικαστικό μέγαρο του Βοκλούζ, στην Αβινιόν. Η Ζιζέλ Πελικό έγινε πρωτοσέλιδο από την πρώτη ημέρα, όχι μόνο λόγω της φρίκης που έζησε αλλά και λόγω της απόφασής της να μην κρυφτεί, αρνούμενη κατηγορηματικά μία κεκλεισμένων των θυρών δίκη, την οποία είχε ζητήσει η εισαγγελία και την οποία δικαιούνται τα θύματα βιασμού. Και έτσι ξαφνικά «η ντροπή άλλαξε πλευρά», όπως εξήγησε ένας από τους δύο δικηγόρους της.

Στα 72 της χρόνια σήμερα, η «μαντάμ Πελικό» αρνήθηκε να ταπεινωθεί από τους άντρες που τη βίασαν και τους οποίους αποκάλεσε «εκφυλισμένους», επιμένοντας με τη σειρά της πως όλη «η ντροπή είναι δική τους». Επί τέσσερις περίπου μήνες έμπαινε στο δικαστήριο κάθε μέρα με το κεφάλι ψηλά, την ώρα που δεκάδες κατηγορούμενοι περνούσαν τους ελέγχους ασφαλείας φορώντας μάσκες, καπέλα και κασκόλ για να κρύψουν με κάθε τρόπο την ταυτότητά τους.

«Αν αντέχω, είναι επειδή όλες αυτές οι γυναίκες θύματα με υποστηρίζουν», είπε μεταξύ άλλων στο δικαστήριο η Ζιζελ Πελικό η οποία παραιτήθηκε της ανωνυμίας της, επιτρέποντας στα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης να μπουν στη δικαστική αίθουσα. Συμφώνησε ακόμη και να προβληθούν δημόσια τα «βίντεο της ντροπής» με τους βιασμούς της, στρέφοντας τα φώτα της δημοσιότητας στους κατηγορούμενους και τις αποτρόπαιες πράξεις τους

Ο έρωτας για τον νεαρό με τα μακριά μαλλιά

Πρώην λογίστρια και γιαγιά πλέον επτά παιδιών, προσπάθησε να μετουσιώσει τον πόνο και τη φρίκη και να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για τη σεξουαλική κακοποίηση και τα θύματα νάρκωσης με σκοπό τον βιασμό. Παρούσα στο δικαστήριο για περισσότερους από δυόμισι μήνες, ακούγοντας λεπτομέρειες από το «θρίλερ» της ίδιας της ζωής της.

«Απουσίαζε μόνο για λίγο, για το εβδομαδιαίο ραντεβού με τον ψυχολόγο της κάθε Δευτέρα. Όλη την υπόλοιπη ώρα έβλεπε τα βίντεο της φρίκης στην κρεβατοκάμαρά της, με τον μοντέρνο πίνακα στον τοίχο, τη μωβ ταπετσαρία και τις φωτογραφίες της οικογενειακής ευτυχίας στη συρταριέρα» όπως έγραψε ο Guardian.

Στο δικαστήριο είπε ήταν ανέκαθεν «θετικό» άτομο και προσπαθούσε πάντα να βλέπει το καλό στη ζωή. Ο πατέρας της ήταν στο στρατό και η μητέρα της πέθανε από καρκίνο όταν εκείνη ήταν μόλις εννέα ετών. Περιέγραψε μεταξύ άλλων ότι μεγάλωσε σε μια στοργική οικογένεια όπου «κρύβαμε τα δάκρυά μας και μοιραζόμασταν το γέλιο μας». Όταν ήταν 20 ετών γνώρισε τον Ντομινίκ Πελικό, ο οποίος ήταν τότε 19 ετών, και έπεσε με τα μούτρα στον «σαγηνευτικό νεαρό άνδρα με τα μακριά μαλλιά» που οδηγούσε ένα Citroën 2CV.

Ήξερε ότι είχε περάσει δύσκολα παιδικά χρόνια με έναν τυραννικό πατέρα και περηφανευόταν για τη σταθερότητα της σχέσης τους. «Πάντα προσπαθούσα να σε ενθαρρύνω, να σε σηκώσω πιο ψηλά», του είπε στο δικαστήριο. Και θυμήθηκε το ξεκίνημα της κοινής τους ζωής όταν εκείνος έκανε διάφορες δουλειές για να ζήσουν, από ηλεκτρολόγος μέχρι κτηματομεσίτης. Εκείνη είχε σκεφτεί να ασχοληθεί με την κομμωτική, ξεκίνησε όμως την καριέρα της στη διοίκηση στην κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού, ανεβαίνοντας τις βαθμίδες της ιεραρχίας.

Στο δικαστήριο είπε ότι αγαπούσε την τέχνη, τα βιβλία και την όπερα, την οποία ο πρώην σύζυγός της έβρισκε βαρετή. Για όλους όσους τους γνώριζαν, οι Πελικό και τα τρία τους παιδιά ήταν η «τέλεια οικογένεια», είπε. Όταν το 2013, το ζευγάρι μετακόμισε από το Παρίσι στη νότια Γαλλία, η Ζιζέλ Πελικό έγινε μέλος μιας χορωδίας και ο σύζυγός της γυμναζόταν και έκανε πολύ ποδήλατο. Ήταν ένας «σούπερ τύπος», είπε.

Τα κενά μνήμης και η ανεξήγητη κόπωση

Η μόνη δυσκολία ήταν η διανοητική της κατάπτωση την τελευταία δεκαετία: τα κενά μνήμης, οι δυσκολίες συγκέντρωσης και η κόπωση, που την έκαναν να φοβάται ότι είχε Αλτσχάιμερ ή ακόμη χειρότερα όγκο στον εγκέφαλο. Ο σύζυγός της, της συμπαραστάθηκε σε όλο αυτό, συνοδεύοντάς τη για να δει ειδικούς και να υποβληθεί σε εξετάσεις που δεν έβρισκαν ποτέ αιτία. Ήταν τόσο ευγνώμων για την «καλοσύνη» του, είπε.

Η «φούσκα» της οικογενειακής ευτυχίας έσκασε το 2020, όταν ο Πελικό συνελήφθη σε ένα τοπικό σούπερ μάρκετ επειδή κινηματογραφούσε κάτω από τις φούστες των γυναικών. Στην έρευνα που ακολούθησε η αστυνομία της είπε ότι αποκάλυψε εκατοντάδες βίντεο που έδειχναν να τη βιάζει όταν ήταν ναρκωμένη και αναίσθητη. Ήταν σαν ένα «τσουνάμι», είπε.

Τα τρία ενήλικα παιδιά της, σε κατάσταση σοκ, ταξίδεψαν από το Παρίσι για να αδειάσουν το σπίτι στη Μαζάν σε μόλις δύο μέρες, αφού ο σύζυγός της τέθηκε υπό κράτηση. Σύντομα στάθηκε σε μια πλατφόρμα σταθμού για να φύγει με μόνο μια βαλίτσα και τον σκύλο της, ό,τι είχε απομείνει από μισό αιώνα γάμου. Ο γιος της Νταβίντ είπε: «Έμεινε μαζί μας και πήγαινε πολύ μεγάλους περιπάτους… Είπε ότι ενώ περπατούσε του μιλούσε [νοερά], ρωτώντας τον γιατί το έκανε… Κατάλαβα ότι σε αυτές τις βόλτες, φώναζε και ούρλιαζε από το θυμό της, μόνη με το σκύλο της».

Μετακόμισε σε ένα νέο σπίτι, σε ένα μέρος όπου δεν γνώριζε κανέναν. «Ξεκίνησε από το μηδέν, χωρίς ποτέ να αποκαλύψει τι είχε συμβεί παρά μόνο σε μια χούφτα πολύ στενούς φίλους», είπε στο δικαστήριο ο δικηγόρος της, Στεφάν Μπαμπονό. Για τους νέους της γείτονες, ήταν μια «χαμογελαστή γυναίκα» που προτιμούσε να μην μιλάει για το παρελθόν της και μερικές φορές φαινόταν «χαμένη σε έναν ωκεανό μελαγχολίας χωρίς να ξέρουν γιατί»

Το 2023, όταν τα γαλλικά ΜΜΕ ανέφεραν για πρώτη φορά ισχυρισμούς ότι ένας συνταξιούχος στη νότια Γαλλία είχε ναρκώσει τη σύζυγό του και προσκαλούσε άντρες να τη βιάσουν για μια δεκαετία, εκείνη άκουγε συχνά συζητήσεις για αυτό μεταξύ των νέων γνωστών της. «Άκουσε ανθρώπους να αμφιβάλλουν για το πώς μια γυναίκα θα μπορούσε να έχει υποστεί τέτοια κακοποίηση για τόσο καιρό χωρίς να το συνειδητοποιεί», είπε ο Μπαμπονό.

«Δεν ήθελα πλέον να ντρέπομαι...»

Αποφάσισε να πραγματοποιήσει τη δίκη δημόσια γιατί δεν ήθελε πλέον να ντρέπεται και να κρύβεται, είπε. Παρά την υποστήριξή της από το κοινό που κάθε πρωί στέκεται στην ουρά για μια θέση στο δικαστήριο, η Ζιζέλ Πελικό είπε ότι ένιωσε «ταπεινωμένη» όταν οι δικηγόροι υπεράσπισης ρωτούσαν για το σεξουαλικό παρελθόν της.

Κάποιοι αναφέρθηκαν μάλιστα και σε μία σχέση που φέρεται να διατηρούσε κάποτε με έναν συνάδελφό της. Μήπως ήταν μία μορφη εκδίκησης όλο αυτό, ακούστηκε στο δικαστήριο. Εκείνη είπε ότι αυτό είχε συμβεί πριν από 30 χρόνια και το ζευγάρι είχε προχωρήσει, επειδή ο Ντομινίκ Πελικό είχε επίσης σχέσεις. Ένας δικηγόρος υπεράσπισης αναρωτήθηκε μάλιστα γιατί δεν εμφανίστηκε να κλαίει πολύ στο δικαστήριο. Ένας από τους δικηγόρους της, ο Αντουάν Καμύ, είπε ότι αυτή η συνεχής συζήτηση για το εάν κάποιος που βιάστηκε είναι «καλό θύμα» «δεν έχει θέση στο δικαστήριο στη Γαλλία του 21ου αιώνα».

Ο Ντομινίκ Πελικό είναι πιθανό να βγει από την ιστορική δίκη με ρεκόρ ως ένας από τους χειρότερους σεξουαλικούς παραβάτες της Γαλλίας. «Συνήθως σε μεγάλες ποινικές υποθέσεις, όλοι θυμούνται το όνομα του κακού», είπε ο γιος του ζευγαριού Φλοριάν «Αυτή τη φορά, είναι διαφορετικό, είναι το όνομα της Ζιζέλ Πελικό που θα μείνει στη συλλογική μνήμη». Είπε στο δικαστήριο ότι ήθελε τα εγγόνια της «να θυμούνται τη γιαγιά τους και ότι δεν θα είναι πια ντροπή να έχουν αυτό το όνομα».

Η Ζιζέλ Πελικό έχει λάβει και έχει διαβάσει γράμματα από γυναίκες σε όλο τον κόσμο, που μερικές φορές προωθούνται στο δικαστήριο αφού έφθαναν μαζικά στο Μαζάν, το χωριό όπου δεν ζει πια και όπου έζησε μία ζωή που δεν αναγνωρίζει.

Καθώς προετοιμάζεται να ακούσει την απόφαση των δικαστών, η Ζιζέλ Πελικό δηλώνι «αποφασισμένη να αλλάξει την κοινωνία». Δείχνει ήρεμη εξωτερικά, αλλά όπως είπε μέσα της είναι «ερειπωμένη». Μοναδική παρηγοριά της είναι το περπάτημα. «Θεραπεύομαι με τις ατελείωτες ώρες βαδίσματος. Είναι ένας τρόπος να προστατεύσω τον εαυτό μου. Αυτό και ο ψυχολόγος μου, η μουσική και η σοκολάτα. Ο καθένας έχει τη δική του θεραπεία για τον πόνο».