Οργή. Απελπισία. Κι όποιον πάρει ο Χάρος...
Όλα τα τελευταία χρόνια, το «συναισθηματικό βαρόμετρο» των δημοσκοπήσεων απαρτιζόταν από δύο κύρια συναισθήματα. Ισχυρότερο η απογοήτευση και ακολουθούσε, αρκετά πιο πίσω, η οργή. Τώρα, 6 στους 10 Ελληνες δηλώνουν οργισμένοι. Η συσσώρευση αυτή οργής –σύμφωνα με τους πιο σοβαρούς δημοσκόπους- έχει φέρει μια μεγάλη μάζα του ελληνικού λαού επικίνδυνα κοντά στην απόλυτη απελπισία. Στο σημείο που λες «δεν έχει κανένα νόημα να το παλεύω πια, δε βγάζει πουθενά –σηκώνω τα χέρια κι όποιον πάρει ο Χάρος». Πρόκειται για μια διαπίστωση που έχει τρομοκρατήσει τους δημοσκόπους οι οποίοι προειδοποιούν, πλέον, για ανεξέλεγκτες εξελίξεις στο πεζοδρόμιο.
Η οργή οδηγεί στη δεύτερη διαπίστωση-κλειδί των gallups όλου του τελευταίου διαστήματος: Την ολοένα αυξανόμενη απομάκρυνση των Ελλήνων από κάθε τι που κρίνουν ότι συνεισφέρει στην αναπαραγωγή του κομματικού συστήματος. Ηδη, 1 στους 4 λέει είτε ότι δε θα πάει να ψηφίσει, είτε ότι θα ρίξει λευκό. Βέβαια, είναι διαφορετικό να απαντάς σε ένα gallup πριν καν προκηρυχτούν εκλογές και άλλο πράγμα να πραγματοποιήσεις την απειλή σου. Μην ξεχνάμε, όμως, ότι –τόσο στις ευρωεκλογές, όσο και στις δημοτικές- ο κόσμος μια χαρά την πραγματοποίησε την απειλή του. Ετσι, πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένο ότι στις επόμενες βουλευτικές εκλογές θα έχουμε ρεκόρ αποχής. Δεδομένου, μάλιστα, ότι οι «εκτός πλαισίου» δεν είναι μοιρασμένοι ίσα στα κόμματα –αλλά προέρχονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από το ΠΑΣΟΚ (40—50%), παρά από τη Ν.Δ. (20%)- αυτό αλλάζει τα δεδομένα. Αρδην.
Αλλά, τα δεινά του ΠΑΣΟΚ δε σταματούν εδώ (και λογικά). Η απογοήτευση των ΠΑΣΟΚων είναι τέτοια που έχει ανοίξει ένας μεγάλος δρόμος μετακίνησης ψήφων προς τα κόμματα της Αριστεράς και, κυρίως, προς τον Κουβέλη. Βέβαια, ας μη βιαστεί κανείς να βάλει θαυμαστικό πλάι στο ποσοστό του. Στον Φ. Κουβέλη, σήμερα, ταιριάζει καλύτερα το ερωτηματικό. Διότι δεν είναι δεδομένο ότι αυτό το ποσοστό θα καταγραφεί και στην κάλπη. Σε καθοριστικό βαθμό, η επιτυχία ή η αποτυχία του κ. Κουβέλη θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον θα καταφέρει να κατεβάσει στα ψηφοδέλτιά του αξιόλογους ανθρώπους, που θα μπορέσουν να «κρατήσουν» τις ψήφους τοπικά.
Και φτάνουμε στο πρόβλημα της Ν.Δ. Παρά την αισιοδοξία που εκπέμπουν οι επιτελείς της Συγγρού (δουλειά τους είναι, κιόλας), οι δημοσκοπήσεις –με βάση τα σημερινά δεδομένα- καταγράφουν πλήρη αδυναμία αυτοδυναμίας. Βέβαια, πρέπει κανείς να σταθεί στο disclaimer «με βάση τα σημερινά δεδομένα», αφού μιλάμε για δημοσκοπικά εργαλεία που πορεύονται σε αχαρτογράφητες περιοχές, χρησιμοποιώντας παλιά μοντέλα. Ουσιαστικά, την πρώτη πιο καθαρή εικόνα θα δώσουν οι δημοσκοπήσεις που θα διεξαχθούν αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών, όποτε και αν γίνει αυτή. Σήμερα, πάντως τα gallups δίνουν κάτι πάνω από 30% και 142-143 έδρες στη Ν.Δ., περί το 24% (67-68 έδρες) στο ΠΑΣΟΚ, 11,5% (33-35 έδρες) στο ΚΚΕ, 7,5% (20-21) στο ΛΑΟΣ και κάτι πάνω από 6% (17-20 έδρες) στο ΣΥΝ. Οι Οικολόγοι πιάνουν το όριο του 3% και μπαίνουν στη Βουλή δημοσκοπικά, αρκεί οι ψηφοφόροι τους να σηκωθούν από τον καναπέ την Κυριακή το πρωί (που δεν είναι καθόλου δεδομένο…). Η Ντόρα Μπακογιάννη καταγράφεται ως ο μεγάλος χαμένος της υπόθεσης: Όταν δεν πιάνεις το 3% (κινείται περί το 2,3%) σε αυτές τις συνθήκες της απόλυτης διασποράς, μάλλον δεν θα το πιάσεις ποτέ. Η Χρυσή Αυγή φλερτάρει με το 1,5% και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ με το 1%.
Βέβαια, πάρα πολλά θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ τις επόμενες τρεις εβδομάδες. Με την εικόνα που αποπνέει σήμερα, το Κίνημα είναι ο –τεράστιος- παράγοντας αστάθειας και πολλά μπορεί να αλλάξουν αν το Σαββατοκύριακο δρομολογηθούν οι εξελίξεις για νέο αρχηγό ή μας προκύψει καμιά διάσπαση. Αν, βέβαια, πάει στις εκλογές με τον Παπανδρέου, μάλλον θα το ψάχνουν με το μικροσκόπιο οι δημοσκόποι…