Πώς διαμορφώνεται το πολιτικό τοπίο

Του Μάρκου Μουζάκη

Στην Ελλάδα βέβαια είθισται οι δημοσκοπήσεις να «αλέθονται» στις μυλόπετρες των κομματικών και μιντιακών σκοπιμοτήτων, να διαβάζονται με τα κομματικά γυαλιά, να παρουσιάζονται σαν… ποδοσφαιρικοί αγώνες.

Η αρχή, ότι μια δημοσκόπηση αποτελεί «φωτογραφία της στιγμής» και επηρεάζεται –αναπόφευκτα- από γεγονότα της συγκυρίας, προβάλλεται μεν, αλλά ξώφαλτσα. Συνήθως επικρατούν οι επικοινωνιακές ανάγκες και με βάση αυτό γίνεται τις περισσότερες φορές η παρουσίαση μιας έρευνας.

Επίσης οι συγκεκριμένες σκοπιμότητες οδηγούν σε υπερπροβολή στοιχείων που έχουν μικρή σημασία ή εν πάση περιπτώσει μικρότερη του μεγέθους και της σημασίας που τους δίνονται. Για παράδειγμα, όπως τονίζουν έγκυροι αναλυτές δημοσκοπήσεων, το εύρημα του «καταλληλότερου πρωθυπουργού» δεν έχει την ποιοτική αξία που συνήθως του δίνεται.

Με αυτό το εύρημα άλλωστε «έπαιζε» το σύστημα της διαπλοκής και παραπληροφόρησης την περίοδο του Σημίτη, κυρίως μετά το 2000, όταν η κυβέρνηση Σημίτη άρχισε να ακολουθεί μια πορεία πτώσης χωρίς ελπίδα αναστροφής. Τότε τα καθεστωτικά ΜΜΕ και τα δημοσιογραφικά τους γιουσουφάκια πρόβαλλαν ότι ναι μεν η Ν.Δ. προηγείται σταθερά, ωστόσο ο Σημίτης προηγείται του Καραμανλή στην «καταλληλότητα». Κι έπαιζαν το γνωστό σλόγκαν «ο κόσμος επιθυμεί κυβέρνηση Ν.Δ. με… πρωθυπουργό τον Σημίτη»!

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Όπως και η απομυθοποίηση των επιχειρήσεων χειραγώγησης της κοινής γνώμης, μέσω (και) των δημοσκοπήσεων…

Αν επιχειρηθεί μια ψύχραιμη ματιά, ένα ψύχραιμο διάβασμα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, προκύπτουν ορισμένα ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Η Ν.Δ. βρίσκεται σε δημοσκοπική στασιμότητα, σε ποσοστά αρκετά κάτω απ’ τα αποτελέσματα των εκλογών του περασμένου Ιούνη.

Αυτό βεβαίως δεν είναι πολύ αρνητικό ή ανησυχητικό, αφού είναι λογικό να εισπράττει κόστος απ’ τη διακυβέρνηση της χώρας.

Αλλά έμπειροι αναλυτές επισημαίνουν, ότι αν αυτή η στασιμότητα σταδιακά μεταβληθεί σε μια σταθερή πτωτική τάση, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ αρνητικά. Και το αν αυτό θα συμβεί, θα εξαρτηθεί εν πολλοίς απ’ τις εξελίξεις των επόμενων μηνών, που είναι εκ των πραγμάτων κρίσιμοι.

Το γεγονός, ότι ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς δείχνει να αντέχει δημοσκοπικά, έχει μικρότερη σημασία. Αν αρχίσει μια σταθερή δημοσκοπική πτώση, θα τον συμπαρασύρει.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφές ότι εμφανίζει σκαμπανεβάσματα. Δεν έχει μια σταθερά ανοδική τάση. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες.

Το έλλειμμα μιας σαφούς στρατηγικής, η απουσία πειστικής εναλλακτικής πρότασης εξουσίας, οι συχνές αλλαγές θέσεων, έχουν παίξει το ρόλο τους με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζει μια δυναμική εξουσίας.

Σε αυτά βέβαια θα πρέπει να προστεθεί και η πλημμυρίδα αρνητικής προβολής του ΣΥΡΙΖΑ απ’ τα καθεστωτικά ΜΜΕ, που ακόμα επηρεάζει κόσμο. Όχι όσο στο παρελθόν, αλλά επηρεάζει.

Οι μελλοντικές δημοσκοπικές επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ θα συναρτηθούν εν πολλοίς και απ’ την πορεία της κυβέρνησης.

Αλλά θα παίξει σημαντικότατο ρόλο και η ικανότητα ή μη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εκπέμψει ένα λόγο πειστικό και ταυτόχρονα κινηματικό.

Το ΠΑΣΟΚ έχει σταθεροποιηθεί σε ποσοστά μονοψήφια, γύρω στο 7-8%.

Όλα δείχνουν, πως όσες επιχειρήσεις ανάκαμψης κι αν έχουν γίνει, απέβησαν άκαρπες. Είναι σαφές, ότι είναι νωπές οι μνήμες απ’ την τραγική διακυβέρνηση του ΓΑΠ, όπου όμως κεντρικό στέλεχος ήταν κι ο σημερινός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ Β. Βενιζέλος.

Επιπρόσθετα οι δημοσκόποι επισημαίνουν ότι ο ίδιος ο Βενιζέλος βγάζει μια εικόνα κάθε άλλο παρά ελκτική και αναδεικνύεται σε βαρίδι οποιασδήποτε προσπάθειας «επιστροφής» του Κινήματος. Πολιτικά βουλιμικός, αλαζών, αυταρχικός, είρων, απωθεί, δεν συσπειρώνει. Δεν έχει πετύχει ούτε τη στοιχειώδη έστω πρόσκαιρη ανάκαμψη που συνήθως πετυχαίνει ένα κόμμα μετά από ένα συνέδριο.

Οι προβλέψεις για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ είναι απαισιόδοξες. Και αν ακόμα δεν είχε μια έως και σκανδαλώδη στήριξη από γνωστά κέντρα μιντιακής διαπλοκής, τα πράγματα θα ήσαν ακόμα χειρότερα!

Η Χρυσή Αυγή ευνοείται σαφώς απ’ την αντισυστημική εικόνα που έντεχνα πλασάρει.

Αλλά αυτή την αντισυστημική της εικόνα την αβαντάρουν εξ αντικειμένου και εκείνοι οι οποίοι υποτίθεται ότι πολεμούν τη Χρυσή Αυγή!

Διότι είναι βούτυρο στο ψωμί της κυριολεκτικά οι επιθέσεις εναντίον της από διαπλεκόμενα ΜΜΕ, από συστημικούς δημοσιογράφους, από πολιτικούς είτε γραφικούς είτε φθαρμένους. Την ευνοούν!

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες διέψευσαν όσους έλεγαν πως η κρίση που πέρασε το κόμμα με τις αποχωρήσεις γνωστών στελεχών θα κόστιζε και δημοσκοπικά και πολιτικά.

Συνέβη το αντίθετο. Το κόμμα έδειξε μια αξιοσημείωτη αντοχή και μάλιστα σε ορισμένες έρευνες είχε ανοδικές τάσεις.

Είναι σαφές, ότι οι πολιτικές εξελίξεις ευνοούν το κόμμα του Π. Καμμένου. Κι αν καταφέρει να βγάλει μια πειστική εικόνα ενός μελλοντικού κυβερνητικού εταίρου στα πλαίσια μιας αντιμνημονιακής συμμαχίας, είναι πιθανό να έχει ανοδική τάση.

Η ΔΗΜΑΡ είναι καθηλωμένη σε ποσοστά λίγο κάτω απ’ αυτά των τελευταίων εκλογών.

Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη αρνητικό, λόγω της συμμετοχής της στην τρικομματική κυβέρνηση.

Ωστόσο έγκυροι αναλυτές επισημαίνουν, ότι λίγο απέχει απ’ το να αρχίσει να κατεβαίνει ανεξέλεγκτα. Κι αν αυτό συμβεί…

Φυσικά και το κόμμα του Φ. Κουβέλη εξ αντικειμένου ευνοείται απ’ το μιντιακό σύστημα της διαπλοκής. Και αυτό τους στηρίζει, αλλά ως πότε;

Το ΚΚΕ ελπίζει ότι μετά το συνέδριό του θα αρχίσει να ανακάμπτει και πολιτικά και δημοσκοπικά.

Αν το πετύχει –και αυτό θα εξαρτηθεί από κάμποσους παράγοντες- μπορεί να ελπίζει σε καλύτερες επιδόσεις.

Ωστόσο αυτός ο ιδιόμορφος πολιτικός απομονωτισμός που έχει επιλέξει και φαίνεται ότι επικυρώνεται και απ’ το συνέδριο, δυσκολεύει αυτή την προσπάθεια…

Και βέβαια σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η παράμετρος της ίδρυσης νέων κομμάτων (π.χ. του κόμματος Λοβέρδου), η σοβαρή κινητικότητα ειδικά στο χώρο μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ.

Αλλά αυτό που θα λειτουργήσει καταλυτικά είναι οι εξελίξεις των αμέσως επόμενων μηνών, που δεν αποκλείεται να μοχλεύσουν το πολιτικό τοπίο ακόμα και καθοριστικά…