Οι παράμετροι της χρεοκοπίας
Η εμπλοκή που είχε συμβεί από τη προηγούμενη εβδομάδα συσχετίζεται με ένα ιδιότυπο power game μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών, που ελέγχονται από τον άξονα Βερολίνου - Παρισιού σε συνεργασία με το ΔΝΤ, απέναντι στις αγορές και τους ιδιώτες πιστωτές. Η διελκυστίνδα είχε στη βάση της το επιτόκιο του PSI, αλλά στην ουσία είχε ως στόχο τον ανταγωνισμό για το ποιος βάζει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Οι όροι του PSI
Καταλήγουμε μάλλον σε ένα επιτόκιο για το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, που θα ξεκινά από το 3%, ικανοποιεί έτσι την θέση της Ευρώπης και του ΔΝΤ και καταλήγει μεσοσταθμικά μεταξύ του 4,1%- 4,8%, που αναμένεται να κριθεί. Ουσιαστικά με αυτά τα επιτόκια το PSI θα φθάσει σε διαγραφή περίπου 65%, αντί του αρχικού 50%. Το πολύ ενδιαφέρον είναι το κατά πόσον θα υπάρξει σε αυτό ρήτρα που θα συσχετίζει την πορεία ανάπτυξης της Ελλάδας με την αύξηση του επιτοκίου στο PSI. Δηλαδή εάν η Ελλάδα στις επόμενες δεκαετίες σημειώσει αναπτυξιακή δυναμική να πληρώσει αναλόγως μεγαλύτερο μέρος του διεγραμένου στην πρώτη φάση ποσοστού του χρέους της.
Εάν συμφωνηθεί για παράδειγμα μέχρι το Σαββατοκύριακο το ύψος του «κουρέματος» και οι προδιαγραφές, θα χρειασθεί μια διαδικασία περίπου ενός μηνός, στη συνέχεια προκειμένου οι ιδιώτες πιστωτές κατά περίπτωση να συμφωνήσουν αν θα συμμετάσχουν σε αυτό ή θα προτιμήσουν να περιμένουν να λήξουν τα ομόλογα για να τα εισπράξουν στο όλο τους. Σε μια περίπτωση που δεν υπάρξει μεγάλη προθυμία, είναι ήδη έτοιμη η ελληνική κυβέρνηση, με νομοθετική ρύθμιση να κάνει το «κούρεμα» υποχρεωτικό.
Η Ελλάδα σε default μέχρι…
Σε όλες τις περιπτώσεις και όπως με σαφήνεια περιέγραψε με ανακοίνωση του ο οίκος Fitch η Ελλάδα θα μπει σε καθεστώς μονομερούς, προσωρινής χρεοκοπίας, επίπεδο Default. Αυτή η κατάσταση θα διατηρηθεί για όσο θα εξελίσσεται το PSI και θα συζητείται ταυτόχρονα η νέα δανειακή σύμβαση των 130 δις ευρώ, με το δεύτερο επί της ουσίας Μνημόνιο, πολύ χειρότερο του πρώτου.
Η συζήτηση για τη δεύτερη δανειακή σύμβαση θα γίνει σε συνθήκες μονομερούς επιβολής των όρων από την Ευρώπη και την Τρόικα, σε βάρος της Ελλάδας. Τελευταίες πληροφορίες μιλούν για ένα «μαστίγιο» και ένα «καρότο». Το «μαστίγιο» συσχετίζεται με την απώλεια του ελέγχου από την Ελλάδα του ελέγχου επί της δημόσιας περιουσίας της, των κρατικών επιχειρήσεων, ακόμη και των μελλοντικών εσόδων από την εξόρυξη φυσικού αερίου ή πετρελαίου. Η Ελλάδα από πλευράς διοίκησης θα μετατραπεί σε προτεκτοράτο κατ’ουσίαν της Γερμανίας και της Γαλλίας. Οι εσωτερικές υποτιμήσεις, η κατάρρευση της κοινωνικής προστασίας, τα εργασιακά δικαιώματα, η νομοθεσία, η Δημόσια Διοίκηση συνολικά με την συγκρότηση του κράτους, θα βρεθούν υπό καθεστώς αποφασιστικής αρμοδιότητας της τρόικας.
Το «καρότο» για να αμβλυνθούν και άλλο οι αντιστάσεις της συμμετέχουσας αντιπολίτευσης στο σχήμα Παπαδήμου, θα είναι ότι τόσο το PSI, όσο και η δανειακή σύμβαση θα διέπονται από αγγλικό δίκαιο, αλλά στο κεφάλαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης θα συνεχίσει να ισχύει το ελληνικό δίκαιο. Είναι το κεφάλαιο της εκποίησης δημόσιας περιουσίας ή και ιδιωτικών περιουσιών σε δεύτερη φάση, που θα κριθεί στα ελληνικά δικαστήρια. Η «παγίδα» σε όλο αυτό, όπως και η προαναφερόμενη παραπάνω «ρήτρα ανάπτυξης» στην αποπληρωμή, που είναι πολύ θετικές εξελίξεις και εν πολλοίς συσχετίζονται με τις ασφυκτικές πιέσεις της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη και στο ΔΝΤ, «ναρκοθετούνται» από την ύπαρξη και τη λειτουργία του Ταμείου Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των πιστωτών ήδη από το Μνημόνιο 1.
Το κριτήριο της βιωσιμότητας του χρέους
Το κρίσιμο ζήτημα που και σήμερα καθορίζει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, στην αποπληρωμή των χρεών της είναι το κατά πόσον το δημόσιο χρέος της Ελλάδας κρίνεται βιώσιμο ή όχι. Η αξιολόγηση αυτή καθορίζει το κατά πόσον η Ελλάδα θα φύγει τελικά από το επίπεδο της χρεοκοπίας- DEFAULT ή όχι. Περίπτωση οριστικής χρεοκοπίας εντός του ευρώ αποκλείεται , με δεδομένα τα νέα δάνεια που επιφορτίζεται η χώρα και με αυτά θα συνεχίσει να πληρώνει τους ξένους πιστωτές και να διατηρεί εν ισχύ το τραπεζικό της σύστημα που και αυτό επί της ουσίας έχει χρεοκοπήσει. Για την πραγματική οικονομία φυσικά , στο εσωτερικό της Ελλάδος, καμία θετική επίπτωση δεν θα έχουν τα τεράστια νέα δάνεια, αλλά και τα μέτρα που συζητούνται , τουλάχιστον μέχρι σήμερα.
Οι μέχρι σήμερα εκτιμήσεις υποστηρίζουν ότι παρά το PSI και μετά τη συμφωνία για τη νέα δανειακή η Ελλάδα δεν θα έχει βιώσιμο χρέος, κυρίως εξαιτίας της καλπάζουσας ύφεσης και της ραγδαίας μείωσης του ΑΕΠ, που προκάλεσαν οι συνταγές των Μνημονίων από το 2010 και μετά.
Για να γίνει βιώσιμο το Ελληνικό χρέος, κρίσιμος παράγοντας για να συνεχίσει το ΔΝΤ να συμμετάσχει στη δανειοδότηση της χώρας, θα πρέπει στο «κούρεμα» των ομολόγων να συμμετάσχει και η ΕΚΤ. Κάτι που μέχρι τώρα με απόλυτη επιμονή αρνείται η Γερμανία. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διακατέχει ελληνικά ομόλογα 41-45 δις ευρώ. Τα έχει αγοράσει στη δευτερογενή αγορά σε αξία πολύ χαμηλότερη της ονομαστικής . Άρα μπορεί να δεχθεί αποπληρωμή στην τιμή αγοράς τους, με δεδομένο μάλιστα ότι η ΕΚΤ δεν είναι κερδοσκοπικός οργανισμός αλλά θεσμικός.. Μια τέτοια διαδικασία θα προσφέρει ένα κρίσιμο όφελος στην Ελληνική περίπτωση. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο όμως θα αποτελέσει κοινή πρακτική για όλη την ευρωζώνη , αφού η ΕΚΤ έχει αγοράσει ομόλογα της Ιταλίας ή της Ισπανίας ή της Πορτογαλίας και σε μεγαλύτερο βαθμό από τα Ελληνικά.
Στόχος οι 230-255 ψήφοι στη νέα δανειακή
Στο πολιτικό σκέλος. Ασφυκτικές προβλέπονται οι πιέσεις στα συμμετέχοντα κόμματα στην κυβέρνηση Παπαδήμου, ειδικά στη Ν.Δ και το ΛΑΟΣ, να υπερψηφίσουν με το ακόμη πλειοψηφικό στο Κοινοβούλιο ΠΑΣΟΚ, τη νέα δανειακή σύμβαση. Στόχος αυτή να πάρει 230-255 θετικές ψήφους στο ελληνικό Κοινοβούλιο ούτως ώστε να είναι απολύτως έγκυρη και συνταγματικά κατοχυρωμένη ειδικά στο επίπεδο της εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας σε ξένους. Απόφαση που απαιτεί τουλάχιστον 181 ψήφους σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα. Είναι κάτι που δεν ίσχυσε στο Μνημόνιο 1, τον Μάιο του 2010, που συνεχίζει και σήμερα να φέρει μόνον την υπογραφή του τότε υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωσταντίνου και από πλευράς κύρους είναι έωλο και διάτρητο.
Κάλπες στις 8 Απριλίου
Με το PSI, όπως και αν εξελιχθούν τα πράγματα να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο Φεβρουάριο και τη νέα δανειακή σύμβαση με ο Μνημόνιο μέχρι το 2021, να ψηφισθεί στο Κοινοβούλιο μέχρι τις αρχές Μαρτίου, ο δρόμος των εκλογών θα έχει ανοίξει. Πιθανότερη ημερομηνία η 8η Απριλίου, Κυριακή των Βαΐων.
Μάλλον ιστορική ειρωνεία, αφού με τα βάγια οι Έλληνες θα υποδεχθούν την πιο «κουτσουρεμένη» σε εξουσίες και δικαιοδοσία κυβέρνηση τους από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις ελληνικές κυβερνήσεις επί της τότε Γερμανικής – Ιταλικής - Βουλγαρικής Κατοχής.
Με Παπανδρέου το ΠΑΣΟΚ- Η περίπτωση Βενιζέλου
Πρωθυπουργός είτε με αυτοδυναμία είτε σε κυβέρνηση συνεργασίας θα είναι ο Α. Σαμαράς. Όσο για το ΠΑΣΟΚ , ότι κι αν συζητείται στα πολιτικά και εθνικά συμβούλια, το πλέον πιθανό είναι ότι θα φθάσει στις εκλογές με τον Γ. Παπανδρέου αρχηγό , αφού η εσωκομματική διαδικασία για τη διαδοχή του δεν θα έχει χρόνο να ανοίξει πριν τις κάλπες. Η διαφορά θα είναι ότι μάλλον θα καταλήξουν σε μια ιδιότυπη δυαρχία, με τον Ευ. Βενιζέλο , έχοντας προηγουμένως παραιτηθεί από τη κούρσα της διαδοχής να αναλαμβάνει ρόλο υποψήφιου πρωθυπουργού , με πιθανότητες να συμμετάσχει αυτός ως αντιπρόεδρος σε μια κυβέρνηση συνασπισμού, επί πρωθυπουργίας Σαμαρά.
Ο χρονικός ορίζοντας του 2015
Η προβλεπόμενη εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, θα είναι η πρώτη πράξη της συνολικής αποδόμησης της Μεταπολίτευσης, που θα ολοκληρωθεί σε πολιτειακό, πολιτικό, κομματικό, οικονομικό, επιχειρηματικό, τραπεζικό, κοινωνικό, συνδικαλιστικό, πολιτιστικό, αναπτυξιακό επίπεδο για την Ελλάδα, μέχρι το 2015. Εφόσον φυσικά οι Έλληνες αποφασίσουν ότι δεν θέλουν την Ελλάδα Γερμανογαλλικό προτεκτοράτο, αλλά (και πάλι) ανεξάρτητο εθνικό κράτος, άρα να αναλάβουν και την ευθύνη της νέας συγκρότησης του…