Η Ευρώπη παίρνει φωτιά

Το 2009 πολλοί ισχυρίζονται εντός και εκτός Ελλάδας, ότι στη χώρα μας θα έπρεπε να αποφασισθεί μια χρεοκοπία και ένα επαρκές «κούρεμα» δανείων και να οργανωθεί μια γρήγορη ανάκαμψη, μέσω διαθρωτικών- στοχευμένων αλλαγών, εντός της ευρωζώνης. Ακόμη και με έξοδο από την ευρωζώνη.

Με τον τρόπο αυτό το ελληνικό ζήτημα θα είχε απεμπλακεί από το ευρωπαϊκό ή αντίθετα θα είχε δρομολογήσει απομάκρυνση της ευρωζώνης από την σημερινή καταστροφή της που εξελίσσεται. Η πραγματικότητα, που αποφασίσθηκε μέσω Μνημονίων, η εμπλοκή του ΔΝΤ στην διαδικασία εξυγίανσης μιας χώρας χωρίς εθνικό νόμισμα, αλλά και η «ηθική» εκμετάλλευση και νέο-αποικιοκρατία της Γερμανίας στη «χώρα» του Ευρώ, περιέπλεξαν, σε βαθμό απαγορευτικό τις εξελίξεις.

Σήμερα πλέον παρά την κατάσταση χρεοκοπίας της Ελλάδας και το περίφημο PSI, τίποτα δεν αλλάζει στην πραγματική κατάσταση της Ελλάδας. Επίσης κανένα ουσιώδες μήνυμα αποφασιστικότητας δεν έστειλε η Ευρώπη στον κόσμο των διεθνών αγορών. Αντίθετα μάλλον με το πέρασμα των μηνών, εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι αποτελεί, ιστορικά, ένα από τα πλέον αποτυχημένα πειράματα.

Ταυτόχρονα όμως η Γερμανική Ευρώπη δείχνει τα αδιέξοδα της. Η Ισπανία με κόστος δανεισμού να ξεπερνά πλέον το 6% και να οδεύει προς το απαγορευτικό 7% και την Ιταλία να την ακολουθεί κατά πόδας, η κατάσταση περιπλέκεται. Οι οικονομίες αυτές είναι πολύ μεγαλύτερες σε όγκο από εκείνες της Ελλάδας, της Πορτογαλίας ή της Ιρλανδίας. Επίσης τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε χώρας που βρίσκεται στην «κόκκινη ζώνη» είναι διαφορετικά από την άλλη.

Πάρα ταύτα η συνταγή που ακολουθείται είναι όχι μόνον αδιέξοδη αλλά και πανομοιότυπη. Υπάρχει όμως μια πολύ σημαντική διαφορά. Η Ευρώπη δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την κρίση σε μια τέτοια έκταση. Δεν είναι πλέον στην διακριτική ευχέρεια της Γερμανίας η ανακεφαλαιοποίηση των χωρών. Ενώ η διαδικασία της παροχής μεγάλης ρευστότητας στις τράπεζες, από την ΕΚΤ, που δοκίμασε ο νέος Διοικητής της, Μάριο Ντράγκι, δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, αφού οι τράπεζες δεν διοχετεύσαν αντίστοιχα κεφάλαια στην πραγματική οικονομία των χωρών τους, αλλά τα κράτησαν για τη δική τους «άμυνα».

Ο Νικολά Σαρκοζί από την άλλη στην κορύφωση της προεκλογικής του εκστρατείας και βλέποντας το «τραίνο» της δεύτερης θητείας να χάνεται, άρχισε να σπάει την «συμφωνία» του με τη Μέρκελ και να μιλά για την ανάγκη να υπάρξει χρηματοδότηση από την ΕΚΤ, στην ανάπτυξη της ευρωζώνης. Κάτι όμως που καθόλου δεν ενθουσιάζει το Βερολίνο, αλλά ταυτόχρονα θέτει και ένα ζήτημα. Ποιο είναι το μοντέλο της ανάπτυξης στην ευρωζώνη; Και σε ποια βάση μπορεί να γίνει μια τέτοια συζήτηση; Της ανάπτυξης στη βάση των δεδομένων των εθνικών κρατών ή στη βάση των συμπληρωματικών οικονομιών της περιφέρειας στις κεντρικές;

Με τα δεδομένα αυτά ελάχιστα 24ωρα μετά το Πάσχα των Καθολικών, η Ευρώπη έχει πάρει φωτιά. Για να σβήσει χρειάζονται κεφάλαια που δεν διατίθενται και είναι αμφίβολο και αν υπάρχουν , με δεδομένο για παράδειγμα ότι το «άνοιγμα» των γαλλικών τραπεζών στην Ιταλία είναι σχεδόν αντίστοιχο με το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Η Ελλάδα των Μνημονίων, υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της τρόικας έχει επιδεινώσει κατά πολύ τα οικονομικά μεγέθη της σε σχέση με το 2009, την ανεξέλεγκτη περίοδο της σπατάλης και της κατανάλωσης. Χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία είναι πολύ πιο οργανωμένες στη Δημόσια Διοίκηση και τα χαρακτηριστικά των οικονομιών τους σε σχέση με την Ελλάδα. Άρα τα περιθώρια διορθώσεων είναι πολύ μικρότερα και τα προβλήματα πιο δομικά. Η ίδια η Γερμανία αδυνατεί να λειτουργήσει, στρατηγικά και πολιτικά σε ένα πιο πληθωριστικό ευρώ, αλλά ούτε πρόκειται να θυσιάσει τη δεσπόζουσα θέση της, για να χρηματοδοτήσει την Ένωση.

Εργαλεία όπως το ευρωομόλογο «καίγονται» όσο ανεβαίνει το κόστος δανεισμού, σε δυνάμεις όπως η Ιταλία και η Ισπανία, γιατί μαζί τους ανεβαίνει και το επιτόκιο του ευρωομολόγου. Η Γαλλία που έχει αυτοεξαιρεθεί από τους στόχους της δημοσιονομικής προσαρμογής, ελέω Γαλλογερμανικού άξονα επί Σαρκοζί, δεν μπορεί να παρακολουθήσει τη Νέα Συμφωνία για το Ευρώ, που θέλει να επιβάλει η Γερμανία και εξ΄ ονόματος της. Η Ευρώπη των τραπεζών και των Πολυεθνικών, η Ευρώπη του Μάαστριχτ και της Λισαβόνας, «ρετάρει», αλλά ταυτόχρονα η παρουσία της έχει κλείσει τον δρόμο επιστροφής στην Ευρώπη των Εθνών και των Λαών.

Δεν θα πρέπει να μας αιφνιδιάσει αν μέχρι το τέλος του έτους, η μόνη διέξοδος για μια σειρά από χώρες, με πρώτη την Ελλάδα, είναι η έξοδος από την Ευρώπη και η επιστροφή στη ζώνη δολαρίου και όχι φυσικά το διπλό νόμισμα εντός της ευρωζώνης που θα εμπεδωθεί ως ιδέα μέχρι το Φθινόπωρο …