Στην Θάλασσα οι Τούρκοι νικούν το ναυτικό έθνος που λέγεται Ελλάδα

Η είδηση έχει εντυπωσιάσει την κοινή γνώμη: το 51% του μετοχικού κεφαλαίου της ελληνικής εταιρείας Med Marinas του Ομίλου Κυριακούλη απέκτησε η D-Marin που ανήκει στον τουρκικό όμιλο Dogus. Η συγκεκριμένη εταιρεία απέκτησε τις μαρίνες στις Γουβιές Κέρκυρας και στη γειτονική Λευκάδα, με τις αντιδράσεις να είναι ήδη χλιαρές. Την ίδια στιγμή ο όμιλος διαθέτει ποσοστό στη μαρίνα της Ζέας, ενώ έχει αποκτήσει και το 50% της μαρίνας του Φλοίσβου.

Με την εν λόγω εξαγορά η τουρκική εταιρεία αυξάνει το δυναμικό της από 5.143 σε 8.489 σκάφη σε μαρίνες στην Τουρκία, στην Ελλάδα και στην Κροατία, όπως μετέδωσαν και τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.

Τι αντιπροσωπεύει όμως ο όμιλος Dogus; Σε ποιους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας αναπτύσσεται; Ποιοι είναι οι σχεδιασμοί του για την ευρύτερη περιοχή; Το προφίλ του ομίλου είναι αποκαλυπτικό των μακρόπνοων σχεδιασμών της γειτονικής χώρας.

Who is Who

Ο όμιλος Dogus ιδρύθηκε το 1951. Κατέχει ηγετική θέση μεταξύ των εταιρειών χαρτοφυλακίου της Τουρκίας και η επιδίωξή του είναι να καταστεί ηγετική περιφερειακή δύναμη στον τομέα των υπηρεσιών. Ο όμιλος Dogus δραστηριοποιείται σε επτά τομείς: αυτοκινητοβιομηχανία, κατασκευές, μέσα ενημέρωσης, τουρισμός, ακίνητα, ενέργεια και χρηματοδοτήσεις. Ούτε λίγο - ούτε πολύ ο συγκεκριμένος όμιλος ελέγχει 124 επιχειρήσεις στις οποίες απασχολούνται σχεδόν 20.000 εργαζόμενοι.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον εμφανίζουν οι συνεργασίες που έχει συνάψει ο όμιλος με πολυεθνικά συγκροτήματα. Μεταξύ αυτών είναι η GeneralElectric στον τομέα των οικονομικών και των ακινήτων, η VolkswagenAG και η TÜVSÜD στην αυτοκινητοβιομηχανία, η Alstom και η Marubeni στον τομέα των κατασκευών, το CNBC, το MSNBC και το Condé Nast στον τομέα των μέσων μαζικής ενημέρωσης και η HyattInternationalLtd, η StarwoodHotels & Resorts, η HMSInternationalHotelGmbH (Maritim) και η AldianaGmbH στον τομέα του τουρισμού. Πρακτικά οι συνεργασίες αυτές δημιουργούν ένα πλέγμα επαφών των επιτελών του ομίλου με ορισμένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά συγκροτήματα του πλανήτη, γεγονός που ασφαλώς θα αξιοποιηθεί για να μπορέσει ο όμιλος να γίνει μια περιφερειακή οικονομική δύναμη.

Η τελευταία κίνηση του ομίλου στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού είναι ενδεικτική των προσπαθειών της διοίκησής του να τον καταστήσει περιφερειακή δύναμη. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όμιλος Dogus διαθέτει ένα δίκτυο μαρινών οι οποίες δεν λειτουργούν απλώς ως ένα πέρασμα σκαφών αλλά ως περιοχές με έντονη κοινωνική και επαγγελματική δραστηριότητα. Διαθέτουν εμπορικά κέντρα, εστιατόρια καφέ-μπαρ, κινηματογράφους, αθλητικά και οικισμούς. Οι επιτελείς του ομίλου Dogus δεν έχουν μάλιστα κανένα προβληματισμό να χρησιμοποιήσουν ως εμπορικό σλόγκαν τα λόγια του Ηροδότου που καλούν τους ξένους να αντικρίσουν «τον πιο όμορφο ουρανό του κόσμου με το καλύτερο κλίμα». Ο όμιλος διαθέτει τις μαρίνες Didim (απέναντι από τους Λειψούς), Turgutreis (απέναντι από την Κάλυμνο), Mandalina (Κροατία) και Gocek (βορειοανατολικά της Ρόδου).

Τα σχέδια των Αλβανών

Υπενθυμίζεται ότι προσφάτως είχε γίνει γνωστή η πρόθεση των Αλβανών να δημιουργήσουν μαρίνες στη γειτονική χώρα και κυρίως στους Αγίους Σαράντα, που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την Ήπειρο. Ένα εκ των επενδυτικών σχεδίων προβλέπει νέα μαρίνα σε τοποθεσία που δεν έχει γίνει ακόμη γνωστή. Η συγκεκριμένη μελέτη αναμένεται να ολοκληρωθεί ως τον Μάρτιο και το έργο θα κοστίσει περίπου 250 εκατ. ευρώ. Τα σχέδια προχωρούν εντατικά για κατασκευή μαρίνας 800 θέσεων στο θέρετρο του «Πόρτο Βίστα», μία μαρίνα στα βόρεια του Δυρραχίου και μία ακόμη μαρίνα 1.000 θέσεων, πιθανόν στους Αγίους Σαράντα.

Πρόκειται για κινήσεις που αν τελικά υλοποιηθούν θα αυξήσουν τον ανταγωνισμό στην Ήπειρο, η οποία αν δεν θέλει να χάσει το «τρένο» του τουρισμού πρέπει να εκσυγχρονιστεί άμεσα. Έχει πλέον αντιμετωπίσει εκτός από την αλματώδη πρόοδο της Αλβανίας και την τουρκική επέλαση, μια «ανάσα» από τα παράλιά της.

Οι Τούρκοι θα «παρατάξουν» εφέτος 30 μαρίνες

ενώ η Ελλάδα στο Ανατολικό Αιγαίο μόνο δύο!

Η κίνηση των Τούρκων δεν αποτέλεσε «κεραυνό εν αιθρία» για όσους παρατηρούσαν τη ραγδαία ανάπτυξη των γειτόνων μας στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού τα τελευταία χρόνια. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά: στη «μάχη του θαλάσσιου τουρισμού» οι Τούρκοι θα «παρατάξουν» εφέτος 30 σύγχρονες, τέλεια οργανωμένες και μεγάλης δυναμικότητας μαρίνες ενώ το ναυτικό έθνος που ακούει στο όνομα Ελλάδα θα έχει στο μέτωπο των γειτονικών προς την Τουρκία νησιών μας μόνο δύο μαρίνες! Σε μια χρονική περίοδο που οι αρμόδιοι φορείς στη χώρα μας θα συμμετάσχουν σε ένα μοναδικό «χαρτοπόλεμο» εκπροσώπων της περιφέρειας, του Λιμενικού Ταμείου, του δήμου και ιδιωτών για το άνοιγμα μιας τρίτης μαρίνας στη Ρόδο, οι Τούρκοι απλώς θα… επεκτείνονται.

Το ενδιαφέρον μάλιστα στη σύγκριση των δύο «μονομάχων» είναι ότι οι Τούρκοι πουλάνε τις υπηρεσίες τους πολύ ακριβότερα από εμάς. Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία έρευνας σύμφωνα με την οποία τα ημερήσια τέλη ελλιμενισμού της τουρκικής μαρίνας MarmarisMarti είναι υψηλότερα κατά 25% από την ελληνική μαρίνα της Κω – η μία είναι απέναντι στην άλλη. Αντιστοίχως τα ημερήσια τέλη ελλιμενισμού της MiltaBodrumMarina, που θεωρείται και η ακριβότερη από όλες τις μαρίνες της ευρύτερης περιοχής, είναι κατά 50% ακριβότερη (!) από τη μαρίνα της Κω.

«Οι συγκρίσεις είναι απογοητευτικές από πολλές απόψεις» λένε εκπρόσωποι της αγοράς εξηγώντας: «Το παράδειγμα της Κω είναι χαρακτηριστικό. Μπορεί το νησί να διαθέτει μια σύγχρονη μαρίνα με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, ανταγωνιστικές τιμές και μεγάλες πληρότητες, οι Τούρκοι όμως ακριβώς απέναντι από την Κω διαθέτουν 5 μεγάλες μαρίνες, η καθεμία από τις οποίες είναι διπλάσιας δυναμικότητας. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι δεν μπορούμε να τους ανταγωνιστούμε».

Με σκοπό να προσελκύσουν τα σκάφη που πλέουν στο Αιγαίο, παρέχουν πολύ υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, προσφέροντας παράλληλα τη δυνατότητα στους Αμερικανούς τουρίστες να ανεβάσουν στα σκάφη τους την αμερικανική σημαία Ντελαγουέρ, γεγονός ελκυστικό για τους τελευταίους. Έτσι, οι μαρίνες σε Μπόντρουμ (θεωρείται η «Μύκονος της Τουρκίας»), Τουργκούτ Ραΐς και Μίλτα, που είναι ακριβώς απέναντι από την Κω, ενώ διαθέτουν εκατοντάδες θέσεις ελλιμενισμού η καθεμία και οι τιμές τους είναι πολύ υψηλότερες από την Κω, εμφανίζουν πολύ υψηλότερες πληρότητες.

Και όμως, η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να έχει κερδίσει σημαντικούς πόντους στην όλη αντιπαράθεση. Τα στοιχεία βελτίωσης των πληροτήτων της μαρίνας της Κω και της Σάμου είναι αποκαλυπτικά του γεγονότος ότι οι ξένοι διψάνε για τα ελληνικά νησιά και τη φιλοξενία τους. Η μαρίνα της Κω από τα μέσα του 2004 – δηλαδή μέσα σε 3 χρόνια λειτουργίας – είχε ξεπεράσει σε ποσοστά πληρότητας το 100%. Έτσι σήμερα με το ενδιαφέρον των πελατών της δημιουργούνται ποσοστά πληροτήτων πάνω από 120%. Η επιχείρηση ανταγωνίζεται εταιρείες του είδους της Ευρώπης (Γαλλία, Ιταλία κ.ά.) αλλά και κρατών όπως η Τουρκία και Κροατία, οι οποίες δραστηριοποιούνται δυναμικά εδώ και πολλά χρόνια στο χώρο του θαλάσσιου Τουρισμού. Ένας όμως ή δύο κούκοι δεν φέρνουν την άνοιξη…

Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο την ανάγκη επέκτασης της συγκεκριμένης μαρίνας καθώς και τη δημιουργία θέσεων μονίμων αγκυροβολίων για megayachts, καθώς η μαρίνα της Κω είναι η φθηνότερη μαρίνα της χώρας, βάσει των παρεχομένων υπηρεσιών.

Εξαιρετική είναι η πορεία και της πολύ νεότερης και ιδιαίτερα σύγχρονης μαρίνας της Σάμου (Πυθαγόρειο), με σχετικά μικρότερη δυναμικότητα σκαφών και δυνατότητα φιλοξενίας πολύ μεγάλων σκαφών. Η μαρίνα βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από τις διεθνείς πτήσεις του νησιού.

Με τις δύο αυτές μαρίνες και με τη μαρίνα της Λέρου – περισσότερο λογίζεται ως καταφύγιο – ολοκληρώνεται η παρουσία της χώρας μας στο Ανατολικό Αιγαίο.

Οι ελληνικές μαρίνες

Πώς όμως εμφανίζεται η εικόνα στην υπόλοιπη χώρα; Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, στην Ελλάδα λειτουργούν 23 μαρίνες. Αυτές είναι οι: Αγίου Νικολάου Λασιθίου, Αρετσού Θεσσαλονίκης, Ακτίου Αιτωλοακαρνανίας, Κω, Γουβιών Κέρκυρας, Καλαμάτας, Μανδρακίου Ρόδου, Μεθάνων, Πάτρας, PortoCarras Χαλκιδικής, Πόρτο Sani Χαλκιδικής, Βουνακίου Αιτωλοακαρνανίας, Ξυλοκάστρου, Λευκάδας και Σάμου. Ειδικά στην Αττική λειτουργούν οι μαρίνες Αλίμου, Γλυφάδας, Ζέας Πειραιά, Φλοίσβου, OlympicMarine Λαυρίου, Βουλιαγμένης, Φαλήρου και Αγίου Κοσμά (Ολυμπιακή μαρίνα). Η τελευταία αυτή μαρίνα, ενώ θεωρείται κόσμημα για τον χώρο, δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει την αξιοποίησή της.

«Δυστυχώς η εικόνα σε ορισμένες μαρίνες της Αττικής παραμένει τριτοκοσμική» λέει ο ίδιος παράγοντας της αγοράς προσθέτοντας: «Αν κάποιος ξένος τουρίστας κάνει το λάθος να έλθει με το σκάφος του σε κάποια μαρίνα του Αργοσαρωνικού, αυτό που θα συναντήσει θα είναι μια ατελείωτη βρωμιά και πρόσωπα που δεν έχουν καμία διάθεση να τον εξυπηρετήσουν. Αν δε θελήσει να χρησιμοποιήσει κάποια τουαλέτα, απλώς δεν θα μπορέσει… Καλύτερα να πάει στα δέντρα που βρίσκονται τριγύρω…».

Πράγματι οι παλιές μαρίνες εμφανίζουν τριτοκοσμική εικόνα, ενώ οι νέες – του Αγίου Κοσμά – απλώς αναμένουν τους υποψήφιους νέους διαχειριστές τους... Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο κατά την οποία οι ανταγωνίστριες χώρες, μεταξύ αυτών και η Κροατία, διαθέτουν δεκάδες υπερσύγχρονες μαρίνες.

Είναι πραγματικά απαράδεκτο να υπάρχει μια μονάδα όπως η Ολυμπιακή μαρίνα και να μην έχει γίνει δυνατή η λειτουργία της μετά από τόσα χρόνια. Η μαρίνα αυτή, η οποία θα έπρεπε να είναι η πλέον λαμπερή πύλη της Αθηναϊκής Ριβιέρας και το καλύτερο σημείο υποδοχής χιλιάδων σκαφών, σήμερα απλώς παραμένει κλειστή.

Αν όμως αυτή είναι η εικόνα που ισχύει στις υπάρχουσες μαρίνες, ανάλογα αισθήματα απαισιοδοξίας γεννά η κατάσταση στο προς υλοποίηση πρόγραμμα κατασκευής νέων μαρινών. Επί πολλά χρόνια ο επισκέπτης της ιστοσελίδας του ΕΟΤ βλέπει «καρφιτσωμένο» τον πίνακα των υπό κατασκευή μαρινών στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών είναι και οι παρακάτω: Σκύρου, Αγίας Γαλήνης Ρεθύμνου, Αργοστολίου, Χίου, Ικαρίας, Ιτέας, Καμένων Βούρλων, Κατάκολου, Κυλλήνης, Μαλίων Ηρακλείου, Μυτιλήνης, Παλαιοχώρας Χανίων, Σύρου, Πόρτο Γούβες, Πρέβεζας, Πύλου, Ρόδου, Θάσου, Μυκόνου και Ζακύνθου. Με δυο λόγια αν οι ιθύνοντες αποφάσιζαν να δραστηριοποιηθούν θα μπορούσε η Ελλάδα να παραθέσει τουλάχιστον δέκα σύγχρονες μαρίνες «στη ναυμαχία του Αιγαίου». Συμπεριλαμβανομένων και των υποδομών στην Κρήτη, οι μαρίνες που είναι υπό κατασκευή σε διάφορα νησιά του Αιγαίου και οι οποίες «τσακίζονται επί πολλά χρόνια στα βράχια της γραφειοκρατίας», θα επέτρεπαν στην Ελλάδα να κερδίσει στην αντιπαράθεση με τους Τούρκους. Τι ελπίδες όμως έχει η Ελλάδα να πετύχει σε αυτή την αντιπαράθεσε όταν πλέον και οι υπάρχουσες μαρίνες περιέρχονται στα χέρια των γειτόνων μας;