Μία ωρολογιακή βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της ελληνικής βιομηχανίας…

Το πρόβλημα έχει αναδειχθεί στις συνομιλίες των εκπροσώπων των βιομηχανιών και της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) με τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και ιδιαίτερα στον υπουργό τον κ. Χατζηδάκη. Οι αντιδράσεις ωστόσο ήταν από βραδυφλεγείς ως αδιάφορες και σε κάθε περίπτωση αναντίστοιχες με τις ακαριαίες κινήσεις που η κυβέρνηση έκανε για την στήριξη των τραπεζών. Λες και δεν καταλαβαίνει ότι αυτή η χώρα ζει κατά πρώτο λόγο από την λειτουργία των βιομηχανιών αυτών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι βιομηχανίες αυτές καταναλώνουν πάνω από το 50% της συνολικής βιομηχανικής κατανάλωσης ενέργειας. Μάλιστα, οι ζημιές που έχουν καταγραφεί το 2012 από επιχειρήσεις των ιδιαιτέρως ενεργοβόρων κλάδων των μη σιδηρούχων μετάλλων, του χάλυβα, των λιπασμάτων, των τσιμέντων και του χαρτιού ανέρχονται, ως γνωστόν, σε εκατοντάδες εκατ. ευρώ.

Από τα πράγματα λοιπόν η κυβέρνηση πρέπει να επιδιώξει άμεσα την τροποποίηση των συμβάσεων της ΔΕΠΑ για την προμήθεια φυσικού αερίου, όπως έχουν κάνει άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τις δικές τους αντίστοιχες επιχειρήσεις. Το καταλαβαίνει και η ίδια: δεν μπορεί να υπάρξει ανάκαμψη και πολύ περισσότερο έξοδος της ελληνικής οικονομίας από την κρίση, χωρίς την αναζωογόνηση του βιομηχανικού τομέα. Επίσης καταλαβαίνει ότι δεν πρόκειται να γίνουν επενδύσεις χωρίς τη συμπίεση του ενεργειακού κόστους.

Η εικόνα πάντως δεν παίρνει άλλη αναβολή: η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει όλες τις βιομηχανίες, ιδιαίτερα όμως εκείνες που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των κατασκευών και που από τη φύση τους απευθύνονται κυρίως στην εσωτερική αγορά (π.χ. τσιμεντοβιομηχανία, χαλυβουργία). Η εσωτερική αγορά σε αυτούς τους κλάδους έχει καταρρεύσει και οι εξαγωγές που αποτελούν τη μόνη διέξοδο ανάγκης για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων αυτών, έχουν να αντιμετωπίσουν το υψηλό μεταφορικό κόστος των προϊόντων τους και από τα υψηλότερα κόστη ενέργειας (ηλεκτρικής και φυσικού αερίου) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η διεθνής ανταγωνιστικότητα για τις βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας (αλουμίνιο, χάλυβας, τσιμέντο, χαρτοποιία, χημική βιομηχανία κ.ά.) καθορίζεται κυρίως από το κόστος ενέργειας, καθώς το κόστος της πρώτης ύλης και το ανά παραγόμενη μονάδα εργατικό είναι παραπλήσια των ανταγωνιστών μας.

Αν δεν ληφθούν από την Πολιτεία - όπως έχει δεσμευτεί - άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση του υψηλού κόστους της ενέργειας, η βιομηχανία εντάσεως ενέργειας θα αποτελέσει παρελθόν για τη χώρα μας. Είναι δε αποκαλυπτικό το γεγονός ότι το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τις μεσαίου μεγέθους μεταποιητικές εγκαταστάσεις που είναι συνδεδεμένες στη Μέση Τάση, είναι περίπου 80% υψηλότερο από εκείνο των ανταγωνιστών μας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντιστοίχως στην Υψηλή Τάση οι διαφορές είναι σημαντικές και ότι το κόστος στη χώρα μας, ανάλογα με τον κλάδο, είναι από 30% έως και 100% υψηλότερο από εκείνο των ανταγωνιστών μας. Όμως και το κόστος του φυσικού αερίου για τη βιομηχανία είναι στη χώρα μας απαγορευτικό, 30-40% υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και μέχρι και 100% ακριβότερο από ορισμένους Ευρωπαίους ανταγωνιστές μας.

Στο φυσικό αέριο οι πολύ υψηλές τιμές στην Ελλάδα οφείλονται κυρίως στους δυσμενείς όρους των συμβάσεων (σύνδεση με πετρελαιοειδή) της ΔΕΠΑ με τους προμηθευτές της. Ευρωπαϊκές χώρες με ανάλογα συμβόλαια πέτυχαν με διαπραγματεύσεις και διαιτησίες να μειώσουν σημαντικά τις τιμές. Δεν πέτυχε το ίδιο και η ΔΕΠΑ, με αποτέλεσμα η βιομηχανία να πληρώνει - λόγω και της μονοπωλιακής δομής και των στρεβλώσεων - το υψηλότερο κόστος ενέργειας στην Ευρώπη. Επιβάλλεται επομένως με πρωτοβουλία της κυβέρνησης η ΔΕΠΑ να απαιτήσει από τους προμηθευτές της μειώσεις τιμών προμήθειας ανάλογες με αυτές που πέτυχαν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας.

Δεν ξέρουμε αν η τρόικα κατανοεί το πρόβλημα. Η κυβέρνηση ωστόσο οφείλει να το αναδείξει αποδεικνύοντας ότι έχει διασώσει κάποιο ρόλο. Αν δεν το πράξει απλά θα χαθεί ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα πολύτιμα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας. Εάν καθυστερήσουν οι ενεργειακές μεταρρυθμίσεις, πολλές βιομηχανίες θα οδηγηθούν στο κλείσιμο με αλυσιδωτές επιπτώσεις στην απασχόληση, στα δημοσιονομικά και στις εξαγωγές, που θα οδηγήσουν την ελληνική οικονομία σε μεγαλύτερη ύφεση.