Έλληνες κροίσοι απαίτησαν να μη γράψουμε ότι ήταν στις Κάννες
“Άχρηστη, εντελώς άχρηστη» μου λέει ο φίλος μου ο Σιμάρ από το Ισραήλ, φανερά απογοητευμένος μετά το τέλος της συνέντευξής μας με την Μαριόν Κοτιγιάρ. Τον ρωτάω τι ακριβώς εννοεί, αν και πάνω κάτω γνωρίζω την απάντηση. Την βλέπω εδώ και χρόνια στο πεινασμένο βλέμμα όλων μας στις Κάννες, συναδέλφων δημοσιογράφων του εξωτερικού και του εσωτερικού, που τρέχουν από το πρωί μέχρι το βράδυ χωρίς καν να κάνουν ένα ντους, προκειμένου να προλάβουν άλλη μια συνέντευξη. Που φεύγουν από τα μισά μιας ταινίας (μολονότι την επόμενη μέρα θα γράψουν εμπεριστατωμένη κριτική – συνήθως αντιγραφή κάποιου άλλου εντύπου) μπας και μπούνε στη σειρά για τη συνέντευξη τύπου και μετά πουλήσουνε τη συνέντευξη τύπου, των 400 παριστάμενων δημοσιογράφων, ως αποκλειστική. Ξέρω την απάντηση από τις ίντριγκες που γίνονται στα γραφεία δημοσίων σχέσεων των εταιρειών στις Κάννες, με δημοσιογράφους να πηγαίνουν δηλώνοντας πως ο τάδε συνάδελφος τους, που είναι υποψήφιος για την δείνα συνέντευξη, δεν έχει έρθει στις Κάννες, προκειμένου να του πάρουν τη σειρά. Γνωρίζω τι εννοούσε ο Σιμάρ από τα αποχαυνωμένα με την ελλληνική ξέκωλη σόουμπίζνα, πρόσωπα των αρχισυντακτών μου, που κάθε φορά που γύριζα με μια συνέντευξη της Τζούλια Ρόμπερτς ή του Τομ Κρουζ, στην Ελλάδα και το μόνο πράγμα που τους ενδιέφερε, το μόνο που με ρωτούσαν, ήταν «μιλάει για την Ελλάδα; Λέει κάτι για τα γαμησιάτικα της»; Ναι ρε βλάχο, όλη τους η κάψα αυτή ήταν, να μιλήσουν για την Ελλάδα που δεν ξέρουν καν που πέφτει και για τα γαμησιάτικα τους, στα πλαίσια μιας συνέντευξης που έχει προγραμματιστεί καθαρά για να προμοτάρει την ταινία τους. Αυτό ήταν και το πρόβλημα του Σιμάρ. Η Μαριόν Κοτιγιάρ δεν του μίλησε για το Ισραήλ ούτε για τα γαμησιάτικά της. Και το «άχρηστη» που έλεγε και ξαναέλεγε ο Σιμάρ, αναφερόταν στο ότι η συνέντευξη του, σαν περιεχόμενο, δεν είχε καμία αξία, δεν μπορούσε δηλαδή να βγάλει λεφτά από αυτήν πουλώντας την σε κάποιο περιοδικό από τη στιγμή που δεν είχε μέσα της «κίτρινο» ζουμί.
Και πάνω κάτω, αυτή είναι η πραγματικότητα όχι μόνο των Καννών αλλά κάθε φεστιβάλ. Υποθετικά το κέντρο βάρους είναι οι ταινίες. Μαλακίες και καμία σχέση. Το κέντρο βάρους είναι το εμπόριο και η προώθηση προϊόντων. Χιλιάδες δημοσιογράφων που θέλουν, θέλουμε να βγάλουμε λεφτά από δανεική γκλαμουριά, και άλλες τόσες χιλιάδες από διανομείς και παραγωγούς που πουλάνε και αγοράζουνε ταινίες. Ένα εμπόριο είναι όλη η υπόθεση με μερικούς ρομαντικούς να μπαίνουνε εμπόδιο στη μέση. Και ούτε καν επιτυχημένο εμπόριο, γιατί δεν υπάρχει περίπτωση, τουλάχιστον όσον αφορά σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, να υπάρξει απόσβεση. Κι όμως Καννολόγιο μου, από τις 20τόσες ταινίες του φετινού διαγωνιστικού, δεν έμεινε από ότι θυμάμαι καμία που να μην αγοραστεί για προβολή στην Ελλάδα. Η πλάκα είναι πως είναι ζήτημα αν πέντε από όλες αυτές θα καταφέρουν να βγάλουν έστω τα έξοδά τους.
Ω ναι, αυτό είναι Κάννες. Παρέλαση αστέρων, κοσμικά σουαρέ, δημόσιες σχέσεις, και ελληνίδες εφοπλιστίνες που ζητάνε (και οφείλω να το σεβαστώ, μη με βρούνε και σε κανένα χαντάκι) να μείνει ινκόγνιτο η παρουσία τους, προκειμένου να μην προκαλέσουν το κοινό αίσθημα. Είχε πολύ πλάκα εκείνο το μεσημέρι που βρισκόμουνα σε ένα επώνυμο lounge, ρωτώντας (μπας και πουλήσω κανένα κουτσομπολιό κι εγώ) την κυρία των δημοσίων σχέσεων του, αν είναι κανείς Έλληνας στο χωριό. «Όχι, όχι Τάσο μου, τρελός είσαι; Που να έρθουν» μου ορκιζόταν. Ως τη στιγμή, που ήρθε κοντά μας, σαουδάραβας μεγιστάνας και της λέει φωναχτά, «χτες τρώγαμε με την τάδε, γιατί δεν ήρθες, σε περιμέναμε.» Κόκαλο η κυρία, πήγε να το μαζέψει μετά, έκανε ότι νοήματα μπορούσε να κάνει στον Άραβα μπας και το βουλώσει αλλά ο Άραβας χείμαρρος. Μέχρι που μετά αναγκάστηκε να μου πει «σε παρακαλώ, μην γράψεις για την τάδε ότι ήταν εδώ».
Πάλι καλά δηλαδή που υπάρχει και η Άντζελα Ισμαίλος, που μάλλον έχει άγνοια κινδύνου ή αντιθέτως επίγνωση της κατάστασης και τσαγανό και «σας γράφω και στ’ αρχίδια μου κι όλας» και δεν άφησε φωτογράφο για φωτογράφο. Την οποία όμορφη Άντζελα την πέτυχα στο αεροδρόμιο της Νίκαιας, όχι πολύ χαρούμενη στη μούρη όπως την είδα φευγάτα, τη μέρα που έφευγα με έναν βαστάζο να τις απιθώνει τις Louis Vuitton στην καρότσα, αλλά δεν την πλησίασα, μολονότι υπήρξα κάποτε καλεσμένος της στο σκάφος «Barracuda” γιατί μετά μου θύμωσει που είχα γράψει ότι ουδέποτε συμμετείχε επίσημα στις Κάννες. Αφήνω άλλους να της κάνουν γλυκά δημοσιεύματα, εγώ κολίγος γεννήθηκα, αυτό θα παραμείνω.
Και οι ταινίες θα μου πεις; Τι ρόλο παίζουν οι ταινίες στις Κάννες; Θες την αλήθεια Καννολόγιο μου; Το κερασάκι στην τούρτα είναι να έχουμε να λέμε ότι καλλιΧΤενιζόμαστε. Υποθετικά ένα φεστιβάλ, πέρα από γιορτή, καλείται να προωθήσει τον νέο κινηματογράφο. Στις Κάννες αυτό, δεν συνέβη φέτος. Το πρόγραμμα ήταν μια επιλογή από τα καλύτερα, γνωστών και δοκιμασμένων ονομάτων, ή συμφωνιών με μεγάλα studio. Kαι μολονότι πέρασα καλά ως και πολύ καλά μέσα στις αίθουσες, δεν είδα σχεδόν τίποτα που θα μπορούσε να αλλάξει το απόσταγμα του σινεμά μέσα μου, που θα μπορούσε να με εξελίξει σαν εραστή αυτής της τέχνης.
Δύο, τρεις ταινίες που αγάπησα πολύ, το «Holy Motors», το «Rust and Bones” και το «Paradise Love” πήραν τα απ’ αυτά μου στα βραβεία.Λογικό όταν πρόεδρος της κριτικής σου επιτροπής είναι ο Νάνι Μορέτι. Ένας μετρίου, ελεγχόμενου ταλέντου κινηματογραφιστής, που το μόνο πάθος που μπορεί να προκαλέσει είναι στην παρανυχίδα του. Το αποτέλεσμα? Άλλη μια απονομή βαρετών στην ουσία τους βραβείων με μεγάλο νικητή του Χρυσού Φοίνικα τον 70χρονο Μίκαελ Χάνεκε για το «Amour», μόλις τρία χρόνια μετά από την τελευταία φορά που πήρε το Χρυσό Φοίνικα με τη «Λευκή Κορδέλα». Έχω εκφραστεί με πολύ θετικά λόγια για το «Αmour» στις προηγούμενες ανταποκρίσεις μου από τις Κάννες. Αλλά όσο περνάει ο καιρός, αρχίζω να βλέπω και μια άλλη όψη που με θυμώνει. Θέλω να πω, πως αν ο Χάνεκε έχει πετριά με τη βία, σε όλες τις τις μορφές και θέλει να αποδείξει πως η υπέρτατη βία, είναι η ίδια ανθρώπινη φύση αυτή τη φορά μέσα από την περίπτωση μιας γριάς που καταρρέει σταδιακά από άνοια, κατουριέται από πάνω της και φωνάζει «μαμά, μαμά» ως ότου ψοφήσει, άει και γαμήσου ρε φίλε. Ξέρω τι είναι ο θάνατος, ξέρω ότι θα γεράσω και πιθανότατα να πεθάνω έτσι. Δεν έχω ανάγκη να μου το τρίβεις και στα μούτρα για να μου δείξεις την αλήθεια της ζωής. Αλήθεια της ζωής είναι και το γεγονός του ότι οι άνθρωποι πρέπει να χέσουνε, τι σημαίνει αυτό; Ότι θα κολλήσω μια κάμερα στην κωλοτρυπίδα κάποιου για να καταγράψω τη διαδικασία;
Και τα υπόλοιπα βραβεία, μη νομίζεις ότι διακρίθηκαν από κάποια ιδιαίτερη πρωτοτυπία Καννολόγιο μου.
***Το Mέγα Βραβείο πήγε στο Riality του Ματέο Γκαρόνε, που είναι ιταλός όπως κι ο Μορέτι (τυχαίο δεν νομίζω) μολονότι οι κριτικοί το είχαν ψιλοσκίσει.
***Καλύτερη σκηνοθεσία στον Κάρλος Ρεϊγάδας για το ακατάληπτο «Post Tenebras Lux”. Εγώ τι να πω, αν σκηνοθεσία είναι η τρικυμία εν κρανίω με υπέροχα πλάνα, δικαίως το πήρε ο θείος.
***Βραβείο της κριτικής επιτροπής στο «The Angel’s Share” του 76χρονου Κεν Λόουτς. Άλλη μια «νεότατη» και φρέσκια επιλογή για έναν σκηνοθέτη που έχει βραβευτεί ουκ ολίγες φορές από τις Κάννες.
***Καλύτερη αντρική ερμηνεία στον Μαντς Μίκελσεν για το «The Hunt” του Τόμας Βίντερμπεργκ. Ναι, αυτό δεν με χαλάει.
***Καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στις Κριστίνα Φλουτούρ και Κοσμίνα Στρατάν για το «Beyond the Hills» του Κριστιάν Μουντζίου. Ούτε αυτό με χαλάει.
***Καλύτερο σενάριο για τον Κριστιάν Μουντζίου και το «Beyond the Hills». Ούτε αυτό με χαλάει αλλά την ταινία των 2μισι ωρών με τους ρυθμούς του μουντζούρη οτομοτρίς, δεν την ξαναβλέπω ούτε με σφαίρες.
***Χρυσή Κάμερα πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο «Beasts of the Southern Wild” που αναμένεται να είναι ένα από τα μεγάλα εμπορικά χιτ του καλλιτεχνικού κυκλώματος για τη νέα σεζόν.
***Το βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής, δηλαδή των Χριστιανών Καθολικών και Προτεσταντών κριτικών και φιλμοδημιουργων, το τσέπωσε το «The Hunt» του Τόμας Βίντερμπεργκ.
***Τα βραβεία της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών (FIPRESCI) πήγαν στο αδικημένο «In The Fog» του Σεργκέι Λόζνιτσα από το επίσημο διαγωνιστικό και στο υπέροχο «Βeasts of the Southern Wild” από το «Un Certain Regard».
Ναι, φαντάζομαι ότι εδώ είναι που για φινάλε σκάει μια ερώτηση κοινή για όλους μας: Έχουν αυτά τα βραβεία κάποιο αντίκρυσμα; Κάποια ουσιαστική αξία; Θες τη γνώμη μου Καννολογιο μου και πάρ’ την όπως θες; Μάλλον όχι. Μια συμψηφιστική υπόθεση είναι τα βραβεία των φεστιβάλ από μια επιτροπή 6 – 7 νοματαίων που πίνουν, τρώνε και πηδάνε τσάμπα για δέκα μέρες σε πεντάστερα ξενοδοχεία ενώ ο Ζαν Πολ Γκοτιέ κλείνει κι ένα διαφημιστικό με την Kόκα Κόλα, ντυμένος τραβεστί. Ναι, τώρα κι εσύ γλυκιά μου τραβεστί μπορείς να ρουφήξεις χωρίς ενοχές την κόλα σου, είναι το μήνυμα.
Αν αγαπάς το σινεμά, δεν περιμένεις τα βραβεία των φεστιβάλ ειλικρινά. Πόσοι πραγματικά τα θυμούνται δυο τρεις μήνες μετά και πόσοι ασχολούνται; Μόνο οι διαφημιστικές εταιρείες. Και θα σου πω και κάτι άλλο και βγάλε με όσο λαϊκό γουστάρεις να με βγάλεις. Παρ’ όλο που τα Όσκαρ τα τελευταία χρόνια μας έχουν πήξει στη βραβευμένη παπαριά (βγάζουν πάντα πρώτο τον Τσίπρα), δεν μπορείς με την καμία να συγκρίνεις βραβεία που απονέμονται από μια επιτροπή 5.000 ανθρώπων με αυτά που απονέμονται από 7 μονάρχες της καλλιτεχνικής τριχομονάδας. Οπότε, ξανά απ’ την αρχή, γιατί τότε πηγαίνω στις Κάννες; Γιατί πολύ απλά το ψέμα τους γαμεί καλύτερα από όλα τα ψέματα. Οπότε από μόνο του, αυτό το ψέμα, είναι καλό σινεμά.
ΥΓ: Γιατί αυτή την Μπερενίζ Μπεζό, την πρωταγωνίστρια του «The Αrtist» που ήταν και τελετάρχισα των Καννών, όταν τη βλέπω θυμάμαι το μουρουνόλαδο;
ΥΓ2: Ναι, η γλυκιά Κάιλι ήταν και στην τελετή λήξης παρούσας. Όποιες άλλες φωτογραφίες είδατε παραπάνω με επώνυμους που δεν τους θυμάστε και είναι ρετάλια, είμαι εγώ.
***Μη φύγετε, έχει κι άλλο αύριο με τα καλύτερα αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις όλων των Πεφωτισμένων και τα afterthoughts.
***Για τα trailer των ταινιών που βραβεύτηκαν (και όλων των υπολοίπων) ανατρέξτε στα Καννολόγια των περασμένων ημερών.
***Oι φωτογραφίες που αποτυπώνουν με φωτογένεια το θεληματικό μου πηγούνι τραβήχτηκαν από την καλή συνάδελφο Πόλυ Λυκούργου. Σε μία από αυτές απολαμβάνω την παρέα της, σε μία άλλη απολαμβάνω την παρέα της καλής συναδέλφου Ναταλίας Αργυράκη από το πάρτι της Chopard, ενώ στην τελευταία από κάτω, ακριβώς, πάντα στο πάρτι της Chopard, απευθύνομαι στον υπεύθυνο μακιγιάζ που ήταν παρών για να μας διορθώνει προκειμένου να με ασβεστώσει, μπας και τον κάνω να μασήσει αλλά εκείνος ατάραχος με μπογιάτισε.
***Ακολουθήστε τον ΤΑΖ στο facebook στο www.facebook.com/tazthebuzz ή στο profile Tassos Theodoropoulos, στο twitter ως klarinabourana ή στοterra_gelida@hotmail.com για μέιλ και υποθέσεις προσωπικής εκδίκησης.