Πόσο σκοτεινός είναι τελικά ο "Σκοτεινός Ιππότης";

Όταν δεν έχεις άποψη πρέπει να την εφεύρεις. Κι όταν δεν μπορείς να την εφεύρεις, καταφεύγεις σε ήδη διατυπωμένες απόψεις, προκειμένου να κάνεις μια μίξη – τρικυμία στο κρανίο και να προκύψεις με άποψη για να μη σε πούνε off. Κάτι που συμβαίνει ακόμα περισσότερο σε περιπτώσεις πολυαναμενόμενων ταινιών όπως το φινάλε της τριλογίας του Μπάτμαν. Κάτι οι πυροβολισμοί στο Ντένβερ, κάτι το ιδιαίτερα πολιτικά φορτισμένο κλίμα για κόμικ μεταφορά όλης της τριλογίας, κάτι που ο Κρίστοφερ Νόλαν είναι με τη βούλα από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της γενιάς του, ότι μαλακία υπερανάλυσης θες, μπορείς να ακούσεις από κει και πέρα και θα την ακούσεις. Με το δίκιο σου θα μου πεις τώρα, «ώπα ρε φίλε, δηλαδή όλοι οι άλλοι παπαρολογούν και ‘συ είσαι ο πεφωτισμένος;» Κάθε άλλο. Πεφωτισμένος σίγουρα δεν είμαι αλλά από την άλλη δεν επιχειρώ και να παπαρολογήσω προκειμένου ντε και καλά να καταλήξω στο ότι «η ταινία λέει αυτό ή το άλλο». Κάθομαι με δέος στη γωνίτσα μου, παραδέχομαι ότι η ταινία και ο Νόλαν θέλουνε να πούνε πολλά (όχι πάντα με την ίδια επιτυχία) και σε αφήνω να διαλέξεις τι μπορεί να είναι αυτά.

Για παράδειγμα, δεν έχω μεγαλύτερη μαλακία, από το να κάτσεις και να πεις ότι πολιτικά η ταινία είναι φασίζουσα και δεξιόστροφη, επειδή βάζει τους μπάτσους να παίρνουν το πάνω χέρι στην επιβολή της τάξης. Στην τελική ανάλυση ταινία είναι, κάποιος πρέπει να παίξει τον ρόλο του καλού. Ποιος θες να τον παίξει; Ο ψιλικατζής; Η Gotham City του Νόλαν, μέσα και έξω από τον Μπάτμαν του, είναι ένα αναρχικό σύμπαν συνεχούς μετάλλαξης και εκρήξεων. Το καλό μπορεί να γίνει κακό που θα ξαναγίνει κακό που θα συνυπάρξει ενίοτε με το καλό. Η επανάσταση μπορεί να αποδειχτεί μια απολυταρχική - φασιστική χειραγώγηση ανθρώπινων βοοειδών και το χρηματιστήριο ισοδύναμο με τα υπόγεια της κόλασης. Μετά αναποδογυρίζεις την κλεψύδρα και όλα αλλάζουν.

Η Gotham City του Μπάτμαν, απεικονίζει όσο καλύτερα μπορεί να γίνει σε mainstream μπλοκμπαστεριά, μια εποχή χάους και ρευστότητας σε όλα τα επίπεδα. Ο ήρωας του ο ίδιος είναι ένα μαύρο ιπτάμενο χάος αντιφάσεων. Οι κακοί του οι ίδιοι, τόσο ο Τζόκερ, όσο και ο σημερινός, ο Μπέιν, είναι μια αντίφαση σκέτη. Τύραννοι – επαναστάτες – αναρχικοί – φασίστες – σωτήρες – καταστροφέις - χρηματόδουλοι. Μόνο ένας είναι σταθερός στις αντιδράσεις και τις ανάγκες του σε αυτό το σύμπαν και είναι σταθερός με τον πιο αξιοθρήνητο τρόπο γιατί είναι εντελώς άβουλος, η μάζα. Που άγεται και φέρεται σαν να παρακολουθεί δελτίο ειδήσεων πανέτοιμη να πιστέψει σε ακόμα έναν Θεό, έναν θαυματουργό ηγέτη που θα την καθοδηγήσει. Εκεί πυροβολεί ο Νόλαν και το κάνει θαυμαστά.Συνδυάζοντας τον επικό κινηματογράφο με το ποπ κορν και την υψηλή τέχνη με το σύμπαν χάρτινων ηρώων. Την πολιτική με τις σκηνές δράσης. Με ασύλληπτη τέχνη και τεχνική που ακολουθεί κινηματογραφικά με οπερατικό ύφος την απειλητική νουάρ φράση κλειδί όλης της τριλογίας: «Πλησιάζει καταιγίδα». Μέχρι το τέλος του κόσμου που δεν ξέρεις αν θα γίνει με ψίθυρο ή έκρηξη.

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε μία διάρκεια 2 ωρών και 45 λεπτών, δεν πέφτει σε σεναριακές κυρίως παγίδες όσο αφορά τους δυνητικά ενδιαφέροντες «πλαϊνούς» χαρακτήρες, μερικές «κουτσές» υποπλοκές κι ένα τουλάχιστον άδοξο για κάποιον από τους πρωταγωνιστές, φινάλε. Ο Κρίστιαν Μπέιλ, έχει αποκτήσει ένα βασανιστικό βάθος στην προσέγγιση του ήρωά του, που αντανακλά το πέρασμα του χρόνου στη μυθολογία της σειράς. Η Μαριόν Κοτιγιάρ, μολονότι πανέμορφη, μένει μάλλον εκτός σχεδίου. Η Αν Χαθαγουέϊ δίνει το δικό της ιδιαίτερα χαρισματικό sexy στίγμα στην Catwoman. Ο Μάικλ Κέιν είναι ο Μάικλ Κέιν και ο Τομ Χάρντι στο ρόλο του κακού Μπέιν, έχει μια εξαιρετική σωματική παρουσία σαν όγκος απειλής και χειρισμός φωνής, αλλά δεν είμαι σίγουρος κατά πόσο τελικά λειτουργεί θετικά η απόφαση του σκηνοθέτη να τον κρατήσει δέσμιο της μάσκας του ειδικά από τη στιγμή που οι συγκρίσεις με τον Τζόκερ είναι αναπόφευκτες.

Παρ’ όλη την επί μέρους σημασία των δέντρων εδώ όμως το θέμα ήταν και είναι κυρίως το δάσος και ο Νόλαν κατορθώνει για άλλη μια φορά, να βουτήξει στα βαθιά ενός σύμπαντος που μολονότι δεν έχει το εξπρεσιονιστικό αρχιτεκτονικό ντελίριο του Μπάρτον, μέσα στον ρεαλιστικό του αλλά πειραγμένο αισθητικά, οργουελικό ζόφο, μοιάζει πολύ πιο προσωπικό και εφιαλτικό, σαν στίγμα σκηνοθέτη. Σου δίνει την εντύπωση, παρά τις ρεαλιστικές του προοπτικές, ότι πρόκειται ανά πάσα στιγμή να αναδιπλωθεί όπως στο «Ιnception». Nα το καταπιεί μια μαύρη τρύπα, προκειμένου να γεννηθεί ξανά. Αλλά αυτό, το «γεννηθεί ξανά», είναι πλέον μια ιστορία που ανήκει στον κύριο που θα αναλάβει το reboot. Γιατί ο Νόλαν, σφράγισε τη δική του θητεία στο κόμικ, κλείνοντας με τον καλύτερο τρόπο μια τριλογία που πλέον αποκτά την 'μάζα' ενός ενιαίου επικού έργου (προσέξτε την ιδιοφυή εμφάνιση - έκπληξη του Scarecrow από την πρώτη ταινία, σε νέα καθήκοντα σε μια από τις αγαπημένες μου σεκάνς της ταινίας που θυμίζει Τέρι Γκίλιαμ). Με έναν τρόπο τόσο ενήλικο, μεστό, παλλόμενο, σκοτεινό, πολυεπίπεδα αλληγορικό και μεγαλομανή (δεν καταλαβαίνω, από πότε η μεγαλομανία στην τέχνη έγινε αρνητικό συνώνυμο μικρέ μου μιζερούλη;) που κάνει τις μεταφορές της Marvel, να μοιάζουν με χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις παιχνιδιών.

*Η ταινία κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Τρίτη 21 Αυγούστου

***ακολουθήστε τον ΤΑΖ στο facebook στο www.facebook.com/tazthebuzz ή στο profile Tassos Theodoropoulos, στο twitter ως klarinabourana ή στοterra_gelida@hotmail.com για μέιλ και υποθέσεις προσωπικής εκδίκησης