«Η μικρά πλην έντιμος Ελλάς»
Στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος μιλούσε για την Ελλάδα «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», οι φιλοβασιλικοί κύκλοι αντέτασσαν τη «μικράν πλην έντιμο Ελλάδα». Έκτοτε η ιδεολογική αλλά και επί του πρακτέου διαχρονική σύγκρουση ανάμεσα στη δημοκρατική και στη συντηρητική παράταξη ενέχει τα ίδια διακυβεύματα και τις ίδιες προκλήσεις.
Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Σαρακιώτης - Δικηγόρος - Βουλευτής Φθιώτιδος ΣΥΡΙΖΑ
Η Ελλάδα θα ακολουθεί μια κατευναστική και υποχωρητική πολιτική έναντι των γειτόνων της προσδοκώντας στον οίκτο των Μεγάλων Δυνάμεων; Ή θα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες στο πλαίσιο μιας ενεργητικής και πολυδιάστατης διπλωματίας με άξονα την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της και των συμφερόντων της στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου;
Η τρέχουσα επικαιρότητα όσον αφορά τη Λιβύη είναι ενδεικτική της ως άνω διαπιστωμένης ιστορικής πραγματικότητας. Η χώρα της Βορείου Αφρικής, ευρισκόμενη μόλις λίγες δεκάδες χιλιόμετρα νοτίως της Κρήτης, εισήλθε σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο το 2011 ως ένα ακόμη κομμάτι του ντόμινο των γεγονότων της «Αραβικής Άνοιξης», ενώ την ίδια χρονιά δολοφονείται ο ηγέτης της Μουαμάρ Καντάφι.
Ο εμφύλιος πόλεμος κορυφώθηκε τα επόμενα χρόνια με παρεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων και την ωμή αύξηση της επιρροής της Τουρκίας. Ωστόσο, η ικό τρόπο με το κλείσιμο της ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη και τα μνημόνια παρέμεναν και οι δημοσιονομικοί δείκτες επιδεινώνονταν…
Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α., η Ελλάδα επιστρέφει στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Λιβυκό Πέλαγος μέσω μιας συντεταγμένης στρατηγικής. Γνώμονας αυτής ήταν η εκκίνηση της διαδικασίας έρευνας και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων με παραχωρήσεις θαλάσσιων οικοπέδων γι’ αυτό το σκοπό – μεταξύ άλλων – δυτικά και νότια της Κρήτης.
Συμβαλλόμενα μέρη των εν λόγω συμβάσεων και συνομιλητές της ελληνικής κυβέρνησης υπήρξαν εταιρείες όπως η αμερικανική Exxon Mobil και η γαλλική Total, αλλά και τα «Ελληνικά Πετρέλαια», σε μια συγχρονισμένη πολιτική με άξονα την κινητοποίηση διεθνών συμμαχιών χωρίς τον εξοβελισμό της ελληνικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Εν συνεχεία, οι πολιτικές και στρατηγικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εξωτερικών και του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα οδήγησαν στη συμμετοχή της Ελλάδας στη Διάσκεψη του Παλέρμο το 2018, με τη χώρα μας να καθίσταται ισότιμος συνομιλητής των υπολοίπων βασικών ενδιαφερομένων για το μέλλον της Λιβύης. Και όλα αυτά προφανώς χωρίς να γίνουν εκπτώσεις στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής, όπου την ίδια χρονιά συντελέστηκε η οριστική έξοδος της Ελλάδας από τα προγράμματα στήριξης και την επιτροπεία.
Τι παρατηρούμε, όμως, μετά την ανάληψη της ευθύνης διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ.; Μια επιστροφή στην περίοδο 2011-14, όπως την περιγράψαμε προηγουμένως. Η Ελλάδα αγνοείται, με αποφάσεις να λαμβάνονται (και) γι’ αυτήν, χωρίς αυτήν. Το τουρκολιβυκό σύμφωνο για την οριοθέτηση Α.Ο.Ζ. συνιστά ενδεικτικό παράδειγμα, ενώ η μη συμμετοχή μας στη Διάσκεψη του Βερολίνου ήταν απλώς η αποκορύφωση μιας σειράς όχι κάποιων διπλωματικών σφαλμάτων, αλλά μιας διπλωματικής απάθειας. Άλλωστε, τα σφάλματα προϋποθέτουν πρωτοβουλίες και αυτές ουδέποτε ελήφθησαν από τη σημερινή κυβέρνηση.
Η μεμψιμοιρία και η κατευναστική στρατηγική δυστυχώς έχουν δεσπόσει στην ελληνική εξωτερική πολιτική κατά τους τελευταίους μήνες, με το πρόβλημα να αφορά πλέον τη διεθνή θέση της χώρας και τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Η αλλαγή πλεύσης είναι περισσότερο επιβεβλημένη από ποτέ, με τη διαρκή υπενθύμιση της υποχρέωσής μας να διαφυλάξουμε τα εθνικά κεκτημένα μας.
* Ο Γιάννης Σαρακιώτης είναι Δικηγόρος, βουλευτής Φθιώτιδος του ΣΥΡΙΖΑ