Αλλαγή οικονομικού μοντέλου για να σωθούν οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Η σημασία των ΜΜΕ για την οικονομία της ΕΕ είναι τεράστια. Η στήριξη της ανάπτυξής τους τόσο εντός της ενιαίας αγοράς όσο και εκτός της ΕΕ αποτελεί, συνεπώς, βασικό στοιχείο της συνολικής ενωσιακής στρατηγικής για την ανταγωνιστικότητα. Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δρομολογεί έλεγχο για την αξιολόγηση της συνοχής της στρατηγικής της ΕΕ που σχετίζεται με τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ και της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής.

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ήτοι εκείνες που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους, θεωρούνται ευρέως η ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Στην ΕΕ, αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και πάνω από το ήμισυ της συνολικής οικονομικής παραγωγής. Συνεπώς, κάθε μέτρο που τις βοηθά να αναπτυχθούν και να διεθνοποιήσουν τις δραστηριότητές τους μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση και την ανάπτυξη.

Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένοι φραγμοί που εμποδίζουν τις ΜΜΕ να δραστηριοποιηθούν περισσότερο διεθνώς και να επωφεληθούν από το διασυνοριακό εμπόριο.

Στους εν λόγω φραγμούς περιλαμβάνονται η έλλειψη γνώσεων σχετικά με τις μη εγχώριες αγορές και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες, η πολυπλοκότητα των κανονισμών, οι διοικητικοί φραγμοί, καθώς και η έλλειψη επαρκών πόρων για την πραγματοποίηση της διεθνοποίησης.

Η παροχή βοήθειας στις επιχειρήσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των φραγμών αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ, η οποία έχει δρομολογήσει σειρά πρωτοβουλιών για την κάλυψη των αναγκών των ΜΜΕ. Σε αυτές περιλαμβάνονται, ειδικότερα, το δίκτυο «Enterprise Europe Network», η πρωτοβουλία «Startup Europe», η στήριξη από το μέσο για τις ΜΜΕ και τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, καθώς και άλλες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ (COSME).

«Οι ΜΜΕ αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πάνω απ’ όλα, μπορούν να αναπτυχθούν και, ως εκ τούτου, να συμβάλουν περαιτέρω στην ανάπτυξη της ΕΕ, μέσω της πρόσβασής τους σε νέες αγορές, εντός και εκτός των συνόρων της ΕΕ», δήλωσε η Ivana Maletić, μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδια για τον έλεγχο. «Είναι επομένως εξαιρετικά σημαντικό να ενθαρρύνεται η δραστηριοποίησή τους στις διεθνείς αγορές, και με τον έλεγχό μας θα διαπιστωθεί κατά πόσον η δράση της ΕΕ στον τομέα αυτό έχει αποδώσει καρπούς.»

Η ΕΕ έχει αναπτύξει μια στρατηγική και έχει θεσπίσει μέτρα προκειμένου να στηρίξει τις ΜΜΕ και να τις βοηθήσει να αξιοποιήσουν τα οφέλη του διασυνοριακού εμπορίου και της διασυνοριακής συνεργασίας. Το 2008, με την πρωτοβουλία «Small Business Act», εγκαινιάστηκε η γενική πολιτική της ΕΕ για τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ, τόσο εντός όσο και εκτός της ενιαίας αγοράς. Τρία χρόνια αργότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την ανακοίνωσή της με τίτλο «Μικρή επιχείρηση, μεγάλος κόσμος», στην οποία περιγράφεται η στρατηγική της ΕΕ για τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ. Επιδίωξη της εν λόγω στρατηγικής ήταν η εξασφάλιση της συνοχής των πολυάριθμων δράσεων και μέσων που, παρά τις πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις και στόχους τους, αποσκοπούν στη στήριξη της διεθνούς ανάπτυξης των ευρωπαϊκών ΜΜΕ. Στη στρατηγική καθορίζονται επίσης οι αρχές που διέπουν κάθε πρωτοβουλία σε ενωσιακό επίπεδο στον εν λόγω τομέα.

Διεθνοποίηση είναι η διαδικασία αύξησης της δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές, κυρίως μέσω εξαγωγών, αλλά και μέσω εισαγωγών και τεχνικής συνεργασίας. Οι εν λόγω διεθνείς αγορές βρίσκονται είτε εντός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ είτε σε τρίτες χώρες.

Θεωρητικές προσεγγίσεις στα καίρια ζητήματα δεν δίνουν λύσεις. Η έκθεση της «επιτροπής Πισσαρίδη» δίνει την αίσθηση στην αγορά ότι είναι περισσότερο ευχολόγιο. Απουσιάζει ο αναπτυξιακός σχεδιασμός.

Αλλαγή οικονομικού μοντέλου, στήριξη της παραγωγής, καινοτομία, ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις. Δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια. Είναι η ώρα των αποφάσεων.

*Ο Κων/νος Σ. Μαργαρίτης είναι δημοσιογράφος