Ο «γκρίζος λύκος» δεν γίνεται «αρνάκι»

Κατά τη Συνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε να παίξει το ρόλο του «λύκου που έγινε αρνάκι», καθώς όχι μόνο στην συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και στις συναντήσεις του με τον πρόεδρο Μπάιντεν, τον πρόεδρο Μακρόν και την καγκελάριο Μέρκελ εμφανίσθηκε με διαλλακτικό πρόσωπο, προβάλλοντας τον δήθεν «σταθεροποιητικό» ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Αναμφισβήτητα, όπως έχουμε τονίσει πολλές φορές, η Τουρκία είναι μία χώρα με σημαντική γεωπολιτική θέση. Αυτό της το πλεονέκτημα την έχει καταστήσει ισχυρό σύμμαχο επί δεκαετίες για τη Δύση, ενώ αντίστοιχα και η Τουρκία έχει αποκομίσει σημαντικά οφέλη από την σύμπραξη της με το άρμα των δυτικών.

Ωστόσο, η αναθεωρητική συμπεριφορά που επανειλημμένα έχει επιδείξει το καθεστώς Ερντογάν, με τις ατελείωτες προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ευρύτερα, η παραβίαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, η επιδείνωση των σχέσεων με όλες σχεδόν τις γειτονικές χώρες, η καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό, η φίμωση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, η προσπάθεια να αναδειχθεί σε περιφερειακή δύναμη και ο «εναγκαλισμός» με τη Ρωσία και τον Πούτιν, έχουν εκθέσει τις άλλοτε καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, ενώ έχει απωλέσει πλέον μεγάλο ποσοστό της εμπιστοσύνης των δυτικών και μάλιστα σε σημείο που αγγίζει το όριο της ρήξης. Αν δηλαδή δεν ήταν η «προστάτιδα» Μέρκελ, ενδεχομένως και οι σχέσεις Άγκυρας – Βρυξελλών να είχαν προ πολλού διαρραγεί.

Ο Ερντογάν είναι γνωστό πως είναι έξυπνος πολιτικός και του πιστώνεται η ικανότητα να ψυχολογεί και να χειρίζεται τους συνομιλητές του. Όμως, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες η επικοινωνιακή του δυνατότητα φαίνεται πως δεν μπόρεσε να βοηθήσει, μιας και η πλειοψηφία των χωρών της Ευρωατλαντικής Συμμαχίας τα είχε… μαζεμένα στον «σουλτάνο». Δεν είναι μόνο το ζήτημα των S-400 και οι σχέσεις με το Κρεμλίνο… είναι η στρατιωτικοποιημένη εξωτερική πολιτική και η εμπλοκή σε δεκάδες εμπόλεμα μέτωπα σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, είναι οι απειλές πολέμου κατά της Ελλάδας, η υβριστική ρητορική κατά της Δύσης, οι σχέσεις με τους Τζιχαντιστές του ISIS, ένας κατάλογος που δεν έχει τελειωμό.

Παρά το εχθρικό κλίμα εναντίον του, ο Τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε να ζητήσει κατ’ ιδίαν επαφές με τον Αμερικανό πρόεδρο και τον Γάλλο Πρόεδρο. Θυμίζουμε πως και τους δύο τους έχει βρίσει χυδαιότατα, αποκαλώντας τον Τζο Μπάιντεν «αιματοβαμμένο τρομοκράτη» και τον Εμάνουελ Μακρόν «εγκεφαλικά νεκρό» και πως «χρειάζεται ψυχίατρο». Παρ’ όλα αυτά ζήτησε τετ α τετ μαζί τους, προχωρώντας σε μια σημαντική αναδίπλωση. Το αν θα του «βγει» η απόφαση θα εξαρτηθεί από τις πράξεις του και μόνο από αυτές. Τα λόγια του πλέον δεν πείθουν κανέναν.

Αν και από τις κατ' ιδίαν επαφές δεν υπάρχουν διαρροές για το τι συζητήθηκε και σε τι ύφος, είναι όμως προφανές, από το κλίμα που επικράτησε μετά τις συναντήσεις και τις δηλώσεις που έγιναν, ότι οι δυτικοί θα δώσουν μια ακόμα ευκαιρία στην Τουρκία να επανορθώσει βρίσκοντας ξανά το δρόμο προς τη Δύση. Φυσικά, αυτό θα έχει κόστος για τον Τούρκο πρόεδρο, μιας και οι απαιτήσεις των δυτικών είναι συγκεκριμένες και ασφυκτικές. Τι θα κάνει λοιπόν με τους S-400; Πώς θα πει στον Πούτιν ότι... άλλαξε γνώμη; Πώς θα χειριστεί την απαίτηση να απομακρυνθεί από τη βόρεια Συρία; Τι θα κάνει με τα στρατεύματα στη Λιβύη;

Αλλά και στο εσωτερικό, το κόστος θα είναι δυσβάσταχτο και δύσκολα διαχειρίσμο, μιας και πρέπει να ξεχάσει τις φιλοδοξίες του για μία Τουρκία τοπική υπερδύναμη και ηγέτιδα του μουσουλμανικού κόσμου. Πώς θα χειριστεί την κατακραυγή της αντιπολίτευσης; Πώς θα αντιμετωπίσει τον ακροδεξιό του εταίρο, Ντεβλέτ Μπαχτσελί;

Τελικά, οι σχέσεις με την Ελλάδα και η δέσμευση για ένα «ήσυχο καλοκαίρι» ενδεχομένως να είναι και η πιο βατή υπόθεση για τον «σουλτάνο», που όμως, ακόμα και αυτή τη δέσμευση αδυνατεί να υλοποιήσει. Ο Ερντογάν μπλόφαρε για μια ακόμη φορα και από τις πράξεις επιβεβαιώνεται πόσο αφερέγγυος, ψεύτης και επικίνδυνος είναι. Μόνο την Τρίτη (15/05) είχαμε 39 παραβιάσεις του FIR Αθηνών, ενώ η ρητορική των υπουργών και συμβούλων του κατά της Ελλάδας συνεχίζει να είναι απειλητική, ακραία, και προσβλητική.

Ο Ερντογάν αγόρασε λοιπόν χρόνο από τους δυτικούς και πρέπει άμεσα να παρουσιάσει αποτελέσματα. Όμως όλοι πλέον είναι δύσπιστοι. Ακόμα και οι αγορές δεν έδειξαν την παραμικρή θετική αντίδραση στις δεσμεύσεις του Ερντογάν, με την ισοτιμία της τουρκικής λίρας να υποχωρεί κατά 0,8%, πριν καλά καλά αποχωρήσει από τις Βρυξέλλες. Η τραγική κατάσταση της τουρκικής οικονομίας ίσως να είναι και ο λόγος που ο ίδιος επιθυμεί να κρατήσει σχετικά ήρεμους τόνους, σε όλα τα μέτωπα. Τουλάχιστον προσωρινά, τουλάχιστον για να μπορέσει να καλύψει τα... σπασμένα μέσω της τουριστικής σεζόν. Οπότε, το «ήσυχο καλοκαίρι» τον συμφέρει.

Από εκεί και μετά, κανείς δεν γνωρίζει τα μελλούμενα. Θα επιστρέψει στην τακτική των ακραίων προκλήσεων και στην πολιτική των κανονιοφόρων; Θα επιμείνει στα περί αποστρατικοποίησης και θα βγάζει καθημερινά τρομαγμένους Τούρκους πιλότους να αντιμετωπίσουν τους πολύπειρους Έλληνες; Κανείς δεν ξέρει.

Οι προσδοκίες που καλλιεργούνται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι υψηλές και πάντοτε καλοδεχούμενες, ωστόσο, όσοι παρακολουθούν την πολιτική Ερντογάν ξέρουν καλά ότι τα «αθώα» καλέσματα φιλίας του «σουλτάνου» μπορεί να διαδεχθούν οι απειλές, οι ύβρεις και οι προκλήσεις.

Για το λόγο αυτό, η Ελλάδα έχει έναν και μόνο δρόμο: Συνεχής διπλωματική κινητικότητα, μέγιστη επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και εξοπλιστική ενίσχυση. Οι Τούρκοι καταλαβαίνουν μόνο από πράξεις και η αποφασιστικότητα που επέδειξε το Πολεμικό μας Ναυτικό, η Πολεμική Αεροπορία και ο Στρατός Ξηράς το 2020, στις κρίσεις που προκάλεσαν οι Τούρκοι από τον Έβρο μέχρι το Καστελλόριζο, αποτελούν την καλύτερη απόδειξη.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Απεργία: Πανελλαδική στάση εργασίας - «Παραλύει» το Δημόσιο - Πώς θα κινηθούν τα Μέσα Μεταφοράς