Στην Ευρώπη «καμαρώνουν» τα ποτάμια τους, στην Αθήνα τα «κρύψαμε» και εκδικούνται σε κάθε κακοκαιρία

Ένα ακόμα ισχυρό κύμα κακοκαιρίας «χτύπησε» την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω του καταστροφές, πλημμύρες, διαλυμένες υποδομές και περιουσίες έχοντας δυστυχώς αφαιρέσει και μια ζωή στην Εύβοια. Όλη η χώρα – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων – «βούλιαξε» από τον «Μπάλλο» και δημιουργήθηκαν τεράστια προβλήματα σε βασικούς οδικούς άξονες. Ειδικότερα στην πρωτεύουσα, η Πέμπτη (14.10) και η Παρασκευή (15.10) ήταν δυο πολύ δύσκολες ημέρες, με ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα να αφορά στους δυο ποταμούς της Αθήνας που «φούσκωσαν» επικίνδυνα και απείλησαν με ακόμα δυσκολότερες καταστάσεις πολίτες και κρατικό μηχανισμό. Έναν μηχανισμό που διαχρονικά δηλώνει έτοιμος για αυτές τις περιπτώσεις και πάντα συλλαμβάνεται… κοιμώμενος, αποδίδοντας όλες τις καταστροφικές συνέπειες στο πόσο ακραία ήταν τα φαινόμενα που είχε να αντιμετωπίσει.

Ναι μεν ήταν σωστές οι αποφάσεις που πάρθηκαν για να διακοπεί η κυκλοφορία στον Κηφισό ή να κλείσουν δρόμοι και σημεία επικίνδυνα στον Ιλισσό, πλην όμως, αυτό είναι και το βασικό πρόβλημα της Αθήνας αν επιχειρήσει κανείς τη – θλιβερή για τη χώρα δυστυχώς – σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η Αθήνα έχει καταφέρει να «κρύψει» τα ποτάμια της, να τα «θάψει» κάτω από μπάζα, οδικά δίκτυα και κτήρια, και να χάσει πέρα από τη φυσική τους ομορφιά και τη δυνατότητα διαχείρισης καταστάσεων που δημιουργούνται από κακοκαιρίες ανάλογες του «Μπάλλου». Διότι όταν δεν υπάρχει καν ορατότητα της ροής των νερών και απλά περιμένουμε το πότε θα «φουσκώσουν» σε κάποια σημεία για να καταλάβουμε ότι κινδυνεύει να πνιγεί το μισό λεκανοπέδιο, τότε έχουμε πρόβλημα.

Προφανώς κανείς δεν απαιτεί σήμερα να δει έναν Κηφισό με τοξωτές γέφυρες στο σημείο όπου συναντάται με την Ιερά Οδό ή να δει ένα υδρευτικό σύστημα για την Αθήνα ανάλογο με αυτό της εποχής του Ανδριανού. Το να είναι, ωστόσο, εγκιβωτισμένα (αυτός είναι ο όρος που χρησιμοποιήθηκε από το 2000 κι έπειτα) τα 13 από τα 27 χιλιόμετρα του μήκους του και να μην υπάρχουν παρά μόνο ψήγματα από το φυσικό αττικό τοπίο σε όλη τη «διαδρομή» του μέχρι τον Φαληρικό όρμο, μπορεί να χαρακτηριστεί και ως μια από τις κύριες αιτίες που εν ο λόγω ποταμός εκδικείται την πρωτεύουσα σε κάθε ευκαιρία.

Τα ίδια ισχύουν, προφανώς, και για τον Ιλισσό ο οποίος αποτελούσε παραπόταμο του Κηφισού και συνέκβαλαν μαζί Βόρεια του σημερινού Μοσχάτου. Το «έγκλημα» σε βάρος του ιερού - κατά τη μυθολογία - ποταμού της Αθήνας, άρχισε να συντελείται από το 1930 και τα χρόνια του Μεταξά και ολοκληρώθηκε στη σύγχρονη εποχή. Η λεωφόρος Μιχαλακοπούλου πήρε τη θέση του μεγαλύτερου μέρους του ποταμού, ο οποίος έχει διατηρήσει ένα ελάχιστο τμήμα ακάλυπτο και - ευτυχώς - αυτό έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος...

Συμπερασματικά, κανείς δεν σκέφτηκε, πέρα από το προφανές μετά από τέτοιες κακοκαιρίες και καταστροφές ότι το νερό δεν σταματάει πουθενά και στο τέλος θα φτάσει στον προορισμό του – προκαλώντας στο διάβα του πλημμύρες και πόνο στους ανθρώπους που χάνουν από περιουσίες μέχρι ζωές – ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο, ότι θα μπορούσε να έχει αξιοποιήσει αυτούς τους δυο ποταμούς. Πολύ απλά διατηρώντας τους ως είχαν όπου αυτό ήταν εφικτό και κάνοντας παρεμβάσεις που θα ομόρφαιναν τις κοίτες και όλη την παραποτάμια διαδρομή τους, δημιουργώντας ακόμα καλύτερες συνθήκες ζωής για τους ανθρώπους της πρωτεύουσας αλλά και πιθανούς τουριστικούς προορισμούς για την έτσι κι αλλιώς θελκτική, ιστορική και πόλη παγκόσμιας κληρονομιάς, Αθήνα.

Τι είμαστε, όμως, εδώ στην Ελλάδα; Τίποτα… χαζοί σαν τους Ευρωπαίους; Τους «κουτόφραγκους», όπως τους έλεγαν κάποτε; Κι όμως... Αυτοί που συνήθως βρίσκουμε αφορμή να ειρωνευτούμε για διάφορα ζητήματα (ενίοτε ορθά), έχουν καταφέρει να ανεβάσουν το βιοτικό τους επίπεδο κατακόρυφα. Οι περισσότεροι ζουν σε πόλεις που δεν τους «πιάνει η ψυχή» τους όταν αντικρίζουν το τοπίο, όπως δυστυχώς συμβαίνει με πολλά σημεία της πρωτεύουσας. Είναι αμέτρητες, λοιπόν, οι ευρωπαϊκές πόλεις που έχουν διατηρήσει τα ποτάμια τους αναλλοίωτα και όχι μόνο αυτό, αλλά τα έχουν μετατρέψει και σε σημεία αναφοράς για αυτές. Το πιο απλό που μπορεί να κάνει κανείς για να διαπιστώσει την αλήθεια των παραπάνω, είναι να σκεφτεί πόσες φωτογραφίες έχει δει σε γέφυρες, εκβολές, παραποτάμιες περιοχές να κυκλοφορούν στα social media είτε από επισκέψεις γνωστών και φίλων σε τέτοιες πόλεις, είτε από ταξιδιωτικές σελίδες. Ή ακόμα καλύτερα, να σκεφτεί τι έχει κάνει ο ίδιος όταν έχει βρεθεί σε μια τέτοια πόλη. Σε πόσα ταξίδια δεν έχει επιλέξει ένα «ωραίο σημείο δίπλα στο ποτάμι», για βόλτα, έξοδο, διασκέδαση, φωτογραφίες;

Δεν συζητάμε για τεράστιους ποταμούς που χρησιμοποιούνται ακόμα και από φορτηγά πλοία και πόλεις που έχουν ακόμα και τεράστια εμπορικά λιμάνια. Ούτε για το σύνολο των ευρωπαϊκών πόλεων που διατηρούν τα ποτάμια τους σε εξαιρετική κατάσταση, με συνέπεια να μην κινδυνεύουν από κάθε λογής κακοκαιρία, κάθε φορά που βρέχει, κάθε φορά που τα χιλιοστά νερού που πέφτουν ξεπερνούν το συνηθισμένο. Προφανώς θα υπάρξουν εξαιρέσεις σε αυτό, αλλά είναι σπάνιες και όχι ο κανόνας όπως συμβαίνει στην Αθήνα – και σε άλλες περιοχές της χώρας συμβαίνει δυστυχώς το ίδιο με ποτάμια και χειμάρρους – με τον Κηφισό και τον Ιλισσό.

Θέλετε παραδείγματα; Η σύγκριση είναι αποκαρδιωτική για την ελληνική πρωτεύουσα, αλλά είναι ενδεικτική των όσων επισημαίνονται. Ας δούμε 10 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τις οποίες διατρέχει ποταμός και που έχουν καταφέρει να τον μετατρέψουν σε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, της ιστορίας και του φυσικού τοπίου τους.

Λονδίνο, Τάμεσης

Παρίσι, Σηκουάνας

Ρώμη, Τίβερης

Δουβλίνο, Λίφεϊ

Βουδαπέστη, Δούναβης

Μόσχα, Μόσκοβα

Άμστερνταμ, Άμστελ

Βερολίνο, Σπρέε

Πράγα, Βλτάβα

Μαδρίτη, Μανθανάρες

Ας δούμε τι ισχύει και με τα δυο μεγάλα ποτάμια της Αθήνας…

Ιλισσός

Κηφισός

Οι εικόνες μιλούν από μόνες τους, και είναι εύκολη η διεξαγωγή συμπερασμάτων για το πόσο διαφορετικά έχει φερθεί η Αθήνα στους ποταμούς, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με αποτέλεσμα την «εκδίκηση» της φύσης σε πρώτη ευκαιρία...

Το χειρότερο, δε, είναι ότι με τη διαμορφωμένη κατάσταση στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες ελληνικές πόλεις, με ποταμούς, λίμνες και γενικότερα φυσικά στοιχεία της γεωμορφολογίας τους, δεν μπορούν να γίνουν αλλαγές που θα βελτιώσουν τις συνθήκες.

Συνεπώς, το μόνο που θα μπορούσαμε να πετύχουμε πλέον ως χώρα είναι να διδαχθούμε από τα λάθη του παρελθόντος, κάτι που, όμως, δυστυχώς διαχρονικά δεν δείχνουμε τη διάθεση να κάνουμε...

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.