Το παρασκήνιο των επιθέσεων Ερντογάν και η απάντηση της Σακελλαροπούλου

Μήνυμα ότι η Ελλάδα επιθυμεί τη συνύπαρξη και την ειρηνική συνεργασία με την Τουρκία, αλλά δεν πρόκειται να προβεί σε καμία υποχώρηση έναντι απαράδεκτων διεκδικήσεων και επιθετικών ενεργειών στέλνει λοιπόν μέσω δήλωσης στην «Κ» η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στον απόηχο της επίθεσης που εξαπέλυσε εναντίον της η Άγκυρα με αφορμή την ομιλία της στην παρουσίαση του Μεγάρου Παγκόσμιου Ποντιακού Ελληνισμού. Παράλληλα υπογραμμίζει ότι «η διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης εμπεδώνει την ηθική της αλήθειας και της ευθύνης» για να προσθέσει: «Η ιστορική γνώση και παραδοχή είναι μια πράξη γενναιότητας και αυτοσυνείδησης. Αυτήν οφείλει να αναλαμβάνει πρωτίστως και παραδειγματικά η πολιτική τάξη, συμβάλλοντας στον νηφάλιο διάλογο και την κοινή πορεία των εθνών».

Βεβαίως η παραπάνω δήλωση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να εκληφθεί ως ηχηρή απάντηση έναντι των όσων ισχυρίζονται οι Τούρκοι. Για να ακριβολογούμε το μήνυμα περί «ειρηνικής συνεργασίας» δεν είναι καν απάντηση έναντι του Ερντογάν ο οποίος πλέον έχει αλλάξει level επίθεσης και έχει ήδη τινάξει στον αέρα όλους τους διαύλους επικοινωνίας και συνεννόησης. Θυμίζω ότι εκτός από τις επιθέσεις εναντίον της Ελληνίδας Προέδρου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρόσφατα κάλεσε τους πρέσβεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι διαπιστευμένοι στην Άγκυρα και τους έκανε μαθήματα για τη διεθνή πολιτική στέλνοντας νέα μηνύματα στις Βρυξέλλες.

Με ύφος χιλίων καρδιναλίων, ούτε λίγο ούτε πολύ, τους είπε «παρά τις αδικίες που αντιμετωπίζουμε, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) παραμένει στρατηγική μας προτεραιότητα», κάτι που προφανώς δεν το πιστεύει ούτε ο ίδιος. Κάλεσε μάλιστα τους πρέσβεις της ΕΕ στην Άγκυρα να μεταφέρουν τα μηνύματά του στις Βρυξέλλες και στις πρωτεύουσες τους. Ζήτησε από τους Ευρωπαίους αναγνώριση του παράνομου μορφώματος, το οποίο αποτελεί κατεχόμενη περιοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, που είναι κράτος-μέλος. «Είναι ξεκάθαρο γιατί δεν έχει επιλυθεί η 50 χρόνων διαπραγματευτική διαδικασία. Οι Ε/Κ δεν κατάφεραν να απαλλαγούν από τη νοοτροπία ότι το νησί τους ανήκει. Ενώ η ΕΕ ενεργεί τυφλά ως εκπρόσωπος των Ε/Κ, αγνοεί τα δικαιώματα των Τ/Κ. Τα δύο μέτρα και δύο σταθμά που εφαρμόζονται μας έχουν φέρει σε σημείο να είναι χάσιμο χρόνο να προσπαθούμε να στεγνώσουμε τα ρούχα του σήμερα με τον χθεσινό ήλιο».

Είναι προφανές ότι η Τουρκία προκρίνει τη ρητορική ένταση για να κουκουλώσει τη φάση εσωστρέφειας εις την οποία έχει περιέλθει και εξέφρασε την ελπίδα ότι το 2022 η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να απαλλαγεί από τη στρατηγική μυωπία και να είναι πιο θαρραλέα στην ανάπτυξη των στρατηγικών της σχέσεων με την Τουρκία. Προφανώς και ξέρει ότι η Ε.Ε. δεν θα τον βάλει ποτέ στους κόλπους της, αν και ούτε ο ίδιος να είναι μέλος. Προτιμά να κινείται «εντός, εκτός και επί τα αυτά».

Οι διεθνείς συγκυρίες παίζουν υπέρ του Ερντογάν καθώς οι ΗΠΑ ικανοποίησαν ένα εκ των βασικών του αιτημάτων να ενταφιαστεί η ιστορία του East Med, ενώ ταυτόχρονα η υπό διαπραγμάτευση διάνοιξη του διαδρόμου του Ζανγκεζούρ, στο νότιο κομμάτι της Αρμενίας, φουσκώνει στα ύψη τις τουρκικές βλέψεις για αυξημένη οικονομική επιρροή και έλεγχο χωρών της Κεντρικής Ασίας εκτιμούν Γερμανοί και Τούρκοι αναλυτές μιλώντας στο γερμανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο Ντόιτσε Βέλλε και αρθρογραφώντας στον γερμανικό Τύπο. «Η Άγκυρα ονειρεύεται από καιρό έναν τουρκικό δρόμο του μεταξιού» λέει στη Frankfurter Allgemeine Zeitung o Εμίν Σιρίν, πρώην βουλευτής στο κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν και νυν τηλεοπτικός σχολιαστής και αρθρογράφος. «Η Τουρκία είναι σε θέση να ανοίξει δίοδο προς την κεντρική Ασία που να μην περνά μέσω της Ρωσίας και του Ιράν. Μετά από μια επιτυχημένη εξωτερική πολιτική στηριγμένη σε στρατιωτικά μέσα, έχει έρθει τώρα η ώρα να αναζητήσει τον διάλογο για την επίτευξη εξωτερικοπολιτικών στόχων, κι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την κεντρική Ασία».

Συνολικά, πάντως, η συμπεριφορά της Τουρκίας το τελευταίο χρονικό διάστημα υποδηλώνει μια ανησυχία των Τούρκων ότι η Ελλάδα ετοιμάζεται να προβεί σε ενέργειες οι οποίες θα δημιουργήσουν τετελεσμένες καταστάσεις. Για την ακρίβεια υπάρχει γενικευμένος φόβος στο καθεστώς Ερντογάν ότι η Ελλάδα θα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα σε 10 ναυτικά μίλια σε ενοχλητικές για την Τουρκία περιοχές, που δεν είναι απαραίτητα στο Ανατολικό Αιγαίο. Γι’ αυτό και επανάφεραν τις απειλές περί αιτιών πολέμου. Κοντολογίς το 2022 θα είναι πιο δύσκολο από το 2021 και ειδικά όσο πλησιάζουμε προς τις τουρκικές εκλογές ο Ταγίπ Ερντογάν θα γίνεται «ικανός για όλα» για να μην χρησιμοποιήσω την έκφραση «αδίστακτος». Μέχρι τότε είναι αμφίβολο αν μπορεί να υπάρξει κάποια ειρηνική συνεννόηση με τον Ερντογάν.

Παραφράζοντας την δήλωση Ερντογάν στους πρέσβεις της Ε.Ε. ότι είναι «χάσιμο χρόνο να προσπαθούμε να στεγνώσουμε τα ρούχα του σήμερα με τον χθεσινό ήλιο», θα έλεγε κανείς ότι «είναι μάταιο να προσπαθείς να στεγνώσεις τα λερωμένα τ’ άπλυτα».