To πρόβλημα του κρατικού μηχανισμού στην Ελλάδα: Too many chiefs, not enough Indians
Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι το πιο σύντομο ανέκδοτο στην Ελλάδα είναι το εξής: «Ο κρατικός μηχανισμός είναι σε πλήρη ετοιμότητα». Η σφοδρή κακοκαιρία «Ελπίς» και η ταλαιπωρία χιλιάδων οδηγών και επιβατών δυστυχώς απέδειξε ότι παρά τις πολιτικές δεσμεύσεις (όχι μόνο της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και των προηγούμενων) το «κράτος» ως επιχειρησιακός μηχανισμός παρουσιάζει τρομερές αρρυθμίες και πρόβλημα ενδοσυνεννόησης ανεξάρτητα από την πολιτική ηγεσία.
Προφανώς σε δεύτερο χρόνο πρέπει να αποδοθούν οι ευθύνες και να «πληρωθούν» οι κυρώσεις που αναλογούν στην κάθε υπηρεσία για τα λάθη που έγιναν. Θα λυθεί το πρόβλημα; Όχι. Θα ξαναγίνουν στο μέλλον τέτοιες αστοχίες και λάθη; Ή μήπως αν ο πρωθυπουργός – για παράδειγμα - πάρει κεφάλια , ως δια μαγείας ο κρατικός μηχανισμός θα λειτουργεί άψογα; Πρακτικά δεν το πιστεύει κανείς αυτό. Διότι το πρόβλημα είναι δομικό. Είναι θέμα κουλτούρας και συνεννόησης μεταξύ κεντρικής εξουσίας και τοπικής αυτοδιοίκησης όλων των βαθμών. Η απαιτούμενη κουλτούρα που θα επέτρεπε στην πολιτεία να λειτουργεί ρολόι σε καταστάσεις κρίσεων δεν υπήρχε ποτέ και τούτο διότι η πολυδιάσπαση των υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων έχει δημιουργήσει μικρά βιλαέτια τόσο στο σκληρό δημόσιο πυρήνα, όσο και στην τοπική αυτοδιοίκησης (περιφέρειες και δήμους).
Στη δημόσιο διάλογο η συζήτηση περιορίζεται μόνον στο αν έφταιγε για αυτό το φιάσκο ο υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης ή αν έφταιγε ο υφυπουργός κ. Τουρνάς ή αν δεν έκανε όλα όσα έπρεπε ο Γιώργος Πατούλης ή μήπως η ΕΜΥ δεν προειδοποίησε έγκαιρα για το μέγεθος και στην σφοδρότητα της κακοκαιρίας κ.ο.κ. Επιχειρείται δηλαδή μια προσωποποίηση των ευθυνών κάτι που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε σύγχυση και σε διάχυση των ευθυνών χωρίς να εντοπίζεται το πρόβλημα στον πυρήνα του.
Η ίδια λάθος τακτική ακολουθήθηκε και σε άλλες φυσικές καταστροφές (βλέπε Μήδεια, φωτιές Μάτι, πλημμύρες Μάνδρα κλπ) και θετικό αποτέλεσμα δεν υπήρξε κανένα παρά το γεγονός ότι αντικαταστάθηκαν υπουργοί και μεσαία στελέχη της δημόσιας διοίκησης.
Δεν είναι μόνο θέμα προσώπων δηλαδή. Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα είναι παντελώς ανεκπαίδευτη στη διαχείριση κρίσεων. Είχε και έχει πρόβλημα διαχείρισης και ανάλυσης της πληροφορίας. Ακούγοντας τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Οικονόμου στο Mega αυτό γίνεται αντιληπτό πλήρως. «Δεν υπήρχε καμία πρόγνωση για τέτοιας έντασης φαινόμενο. Η πρόβλεψη έλεγε ότι θα έρθει το απόγευμα. Με αποτέλεσμα να μην παρθεί απόφαση για καθολική αργία. Δεν υπήρχε πρόγνωση που να δικαιολογεί τη λήψη μέτρων από τη Δευτέρα», έλεγε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αφήνοντας αιχμές προφανώς για την ΕΜΥ. Συνεπώς είναι προφανές ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ανάλυσης και διαχείρισης της πληροφορίας.
Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα είναι ο συντονισμός μεταξύ κυβέρνησης και δημόσιας διοίκησης. Ο μηχανισμός δεν έχει μάθει να λειτουργεί με στρατιωτικού τύπου συνθήκες. Ένας σχεδιάζει, ένας αποφασίζει και οι υπόλοιποι εκτελούν. Εδώ στην Ελλάδα ισχύει το «πάμε όλοι μαζί κι ο καθένας μόνος του». Αν κατά τη διάρκεια αντιμετώπισης μιας φυσικής καταστροφής ρωτήσεις έναν εμπλεκόμενο από που παίρνει εντολές το πιο πιθανό είναι να μην ξέρει ούτε ο ίδιος. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο συντονιστικό το οποίο ακούν όλοι όσοι επιχειρούν; Προφανώς όχι. Άλλες εντολές δίνει ο υπεύθυνος της πολιτικής προστασίας, άλλες ο διοικητής της αστυνομίας κι άλλες ο δήμαρχος ή ο υπεύθυνος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όλοι πιστεύουν πως κάνουν για στρατηγοί. Αυτό είναι το πρόβλημα στην Ελλάδα. Too many chiefs, not enough Indians…
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.