Σημαντικές έρευνες για το Μαργαριτοφόρο όστρακο (Pictada radiata) στον Ευβοϊκό Κόλπο

Το Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος ολοκλήρωσε πρόσφατα δύο σημαντικές επιστημονικές έρευνες που αφορούν στον μαργαριτοφόρο όστρακο Pinctada radiata, ένα ξενικό είδος με ιδιαίτερη οικολογική και οικονομική σημασία. Οι μελέτες αυτές πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής μου, υπό την επίβλεψη του Αναπληρωτή Καθηγητή Δημήτριου Κλαουδάτου.

Οι δύο μελέτες επικεντρώθηκαν στην αναπαραγωγή και την πληθυσμιακή δομή του Pinctada radiata στον Ευβοϊκό Κόλπο. Η πρώτη έρευνα είναι η πρώτη του είδους της που πραγματοποιείται στην Ελλάδα και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τον αναπαραγωγικό κύκλο του μαργαριτοφόρου οστράκου και τη συμπεριφορά του. Η δεύτερη μελέτη ασχολείται με την ανάλυση της πληθυσμιακής δομής του Pinctada radiata, αναλύοντας τη γεωγραφική κατανομή και τη δυναμική του πληθυσμού στα νερά του βόρειου και νότιου Ευβοϊκού Κόλπου.

Η πρώτη μελέτη αποκάλυψε ότι το Pinctada radiata παρουσιάζει έναν ιδιαίτερο αναπαραγωγικό κύκλο, προσαρμοσμένο στις περιβαλλοντικές συνθήκες του Ευβοϊκού Κόλπου. Οι ερευνητές ανακάλυψαν περιόδους αναπαραγωγικής δραστηριότητας που συνδέονται με συγκεκριμένες περιβαλλοντικές παραμέτρους, όπως η θερμοκρασία. Αυτά τα αποτελέσματα είναι κρίσιμα για τη διαμόρφωση στρατηγικών διαχείρισης και προστασίας του είδους.

Η μελέτη προσφέρει μια σημαντική βάση δεδομένων για την αναπαραγωγή του Pinctada radiata, η οποία μέχρι τώρα ήταν ανύπαρκτη για την περιοχή της Ελλάδας. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύτιμα για τη συνέχιση της έρευνας και την ανάπτυξη διαχειριστικών πρακτικών που μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες περιοχές με παρόμοια οικολογικά χαρακτηριστικά. Επίσης, προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για την οικολογία ενός ξενικού είδους, βοηθώντας στην κατανόηση των αλληλεπιδράσεών του με τα τοπικά οικοσυστήματα και την εκτίμηση του οικολογικού του αποτυπώματος.

Η δεύτερη μελέτη επικεντρώθηκε στην πληθυσμιακή δομή του Pinctada radiata στον νότιο Ευβοϊκό Κόλπο. Μέσα από τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων από συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, οι ερευνητές διαπίστωσαν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την κατανομή και τη δομή του πληθυσμού του είδους. Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών στρατηγικών διαχείρισης και διατήρησης του είδους, προσδιορίζοντας κρίσιμες περιοχές για την επιβίωση και την αναπαραγωγή του Pinctada radiata.

Σημασία του Μαργαριτοφόρου οστράκου στη Μεσόγειο και την αλιευτική δραστηριότητα

Το Pinctada radiata, γνωστό και ως στρειδόχτενο ή καλόχτενο, αποτελεί σημαντικό είδος στη Μεσόγειο, με καταγωγή από την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Συνήθως εντοπίζεται σε ρηχά νερά και έχει εμπορική αξία, υποστηρίζοντας την αλιευτική δραστηριότητα στον νότιο Ευβοϊκό Κόλπο. Ο κόλπος αυτός διαθέτει πλούσια αποθέματα οστράκων, αν και μέχρι σήμερα υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες για αυτά.

Η περιοχή μελέτης δέχεται έντονη αλιευτική πίεση, με περίπου το 10% του ελληνικού αλιευτικού στόλου να δραστηριοποιείται εκεί, καθιστώντας τη σημαντική οικονομική περιοχή για τον αλιευτικό τομέα. Παρά τις προκλήσεις με τη μείωση των ιχθυαποθεμάτων, η εισαγωγή της αλιείας του μαργαριτοφόρου οστράκου προσφέρει μια νέα πηγή εισοδήματος, υποσχόμενη σημαντικά οικονομικά οφέλη για τους επαγγελματίες αλιείς.

Οι έρευνές μας έρχονται να καλύψουν ένα κενό γνώσης, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για τη διαχείριση και την προστασία του Pinctada radiata, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομική βιωσιμότητα της αλιείας στον Ευβοϊκό Κόλπο.

Του Δημήτρη Πάφρα, υποψήφιου Διδάκτορα στη Θαλάσσια βιολογία και αλιευτική δυναμική