Εκτοξεύεται το κόστος ρεύματος στην Ελλάδα

Με τη μέση τιμή του Νοεμβρίου να φτάνει τα 141,7 €/MWh από τα 91,5 €/MWh τον Οκτώβριο – μια αύξηση σχεδόν 55%. Παράλληλα, η τιμή του φυσικού αερίου στον κόμβο της Ολλανδίας ξεπέρασε τα 47 €/MWh, όταν την άνοιξη ήταν κάτω από 25 €/MWh.

Οι αιτίες της αύξησης

Η αύξηση του κόστους ρεύματος οφείλεται σε πολλαπλούς παράγοντες:

1. Αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου: Το φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί κύριο καύσιμο για τις θερμικές μονάδες, αυξήθηκε κατά 25% μέσα σε έναν μήνα.
2. Μειωμένη απόδοση των ΑΠΕ: Οι ανεπαρκείς καιρικές συνθήκες για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ (ηλιακή και αιολική) αυξάνουν την εξάρτηση από ακριβές θερμικές μονάδες.
3. Ενεργειακή στήριξη της Ουκρανίας: Η ενεργειακή “αιμοδοσία” προς την Ουκρανία, μέσω του διαδρόμου Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας, επιβαρύνει περαιτέρω τις τιμές.
4. Στασιμότητα στις επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας: Η αδυναμία αποθήκευσης ενέργειας περιορίζει την ευελιξία του συστήματος.

Η επιβάρυνση στα νοικοκυριά

Ο μέσος Έλληνας καταναλωτής ξοδεύει πλέον το 22% του εισοδήματός του για το ρεύμα, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 11%. Η τιμή λιανικής έχει ανέβει από τα 14 λεπτά/kWh στα 17 λεπτά/kWh, ενώ όσοι έχουν πράσινα τιμολόγια πληρώνουν ακόμα υψηλότερα (περίπου 18 λεπτά/kWh).

Τι μπορεί να γίνει

Για την ανακούφιση των καταναλωτών, προτείνεται η μετάβαση σε μπλε τιμολόγια, τα οποία προσφέρουν χαμηλότερες τιμές, με μέσο όρο 9,5 λεπτά/kWh. Είναι σημαντικό να γίνει η αλλαγή σύντομα, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2025 αναμένονται νέες αυξήσεις στις τιμές.

Παράλληλα, οι έξυπνοι μετρητές αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στο μέλλον. Ήδη έχουν εγκατασταθεί 650.000, ενώ άλλοι 500.000 θα προστεθούν μέχρι το 2025, με στόχο να καλυφθεί όλη η χώρα μέχρι το 2030. Οι έξυπνοι μετρητές θα διευκολύνουν τη μετάβαση σε δυναμικά τιμολόγια (όπως το πορτοκαλί τιμολόγιο), τα οποία θα είναι πιο ανταγωνιστικά.

Μακροπρόθεσμες προκλήσεις και προοπτικές

Οι προοπτικές παραμένουν αβέβαιες, ειδικά αν οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως η παύση της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, συνεχιστούν. Αν ο φετινός χειμώνας είναι βαρύς, οι αυξήσεις στις τιμές ενέργειας μπορεί να κλιμακωθούν, ενώ η εξάρτηση από εισαγωγές ενέργειας θα παραμένει πρόβλημα.

Η ενεργειακή κρίση απαιτεί άμεση δράση και προσαρμογή από τους καταναλωτές. Η αλλαγή σε μπλε τιμολόγια, η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών και η ενίσχυση της συμμετοχής των ΑΠΕ μπορούν να μετριάσουν το κόστος. Ωστόσο, η κρατική παρέμβαση παραμένει κρίσιμη, είτε μέσω επιδότησης, είτε με τη φορολόγηση των υπερκερδών για την προστασία των νοικοκυριών από τις ανεξέλεγκτες αυξήσεις.