Έχει τελικά χρώμα η αστυνομική βία;

Οι διώξεις σε βάρος πολιτών με αριστερή ιδεολογία από το μετεμφυλιακό κράτος και τη δικτατορία των Συνταγματαρχών και η αναπαραγωγή του στερεοτύπου του «δεξιού χωροφύλακα» κατέστησαν τον ρόλο της αστυνομίας στη διατήρηση της δημόσιας τάξης αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ πολιτών ή και κομμάτων με διαφορετικό ιδολογικό προσανατολισμό.

Η Αριστερά τείνει λοιπόν να κατηγορεί την αστυνομία για υπερβολική χρήση βίας και η Δεξιά τείνει να προτρέπει την αστυνομία -και φυσικά την εκάστοτε πολιτική της ηγεσία- στην αυστηρότερη χρήση των μέσων διασφάλισης της τάξης. Πώς όμως εκφέρονται οι κλασικές αυτές θέσεις στη συγκυρία ενός γεγονότος άσκησης βίας από την πλευρά της αστυνομίας σε βάρος διαδηλωτών που συντάσσονταν με την τήρηση σκληρών θέσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, δηλαδ μία κεντρική θέση της λεγόμενης «δεξιάς» ιδεολογίας;

Η Prorata έθεσε στους αναγνώστες της Newsbomb.gr το ερώτημα αν η χρήση δακρυγόνων από την αστυνομία στο συλλαλητήριο της 20ης Ιανουαρίου 2019 ήταν δικαιολογημένη ή όχι και έλαβε τις απαντήσεις 2.260 ατόμων.

Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών απάντησαν ότι δεν ήταν δικαιολογημένη (79%).

Τα ποσοστά υπέρ της συγκεκριμένης άποψης ήταν ελαφρώς υψηλότερα μεταξύ των γυναικών και των πιο μεγάλης ηλικίας συμμετεχόντων, ενώ αντιθέτως ήταν ελαφρώς χαμηλότερα μεταξύ των νέων ηλικίας κάτων των 34 ετών.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται ωστόσο στη διαφορά που εμφανίζουν οι απαντήσεις στο ερώτημα συναρτήσει της αυτό-τοποθέτησης των συμμετεχόντων στον άξονα «αριστερά-δεξιά», αλλά και του κόμματος στο οποίο κατά δήλωσή τους βρίσκονται πλησιέστερα. Μεταξύ εκείνων που τοποθετούνται στο αριστερό άκρο, το ποσοστό όσων θεωρούν δικαιολογημένη τη χρήση δακρυγόνων φτάνει στο 42%, εμφανώς υψηλότερο από το αντίστοιχο μεταξύ των κεντρώων και των δεξιών ψηφοφόρων.

Δείτε αναλυτικά ολόκληρη τη δημοσκόπηση:

Μάλιστα μεταξύ των εκλογέων που αισθάνονται εγγύτερα στο ΣΥΡΙΖΑ, το ποσοστό εκείνων που χαρκτήρισαν δικαιολογημένη τη χρήση των δακρυγόνων είναι πλειοψηφικό και φτάνει στο 59%. Αντιθέτως, οι ψηφοφόροι που τοποθετούνται πλησιέστερα στη ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ ή τη Χρυσή Αυγή χαρακτηρίζουν ως μη δικαιολογημένη τη χρήση δακρυγόνων σε συντριπτικά ποσοστά.

Η εικόνα μοιάζει ανεστραμμένη: οι ψηφοφόροι της Αριστεράς εμφανίζονται δεκτικοί στη χρήση βίας από την αστυνομία με στόχο τη διασφάλιση της τάξης, ενώ από την άλλη οι ψηφοφόροι πέραν του χώρου της Αριστεράς εμφανίζονται μη δεκτικοί.

Η ερμηνεία βρίσκεται αφενός στη σύνθεση του πλήθους που δέχτηκε τα δακρυγόνα, αφετέρου στο χρώμα των πολιτικών προϊσταμένων της αστυνομίας στην τρέχουσα στιγμή. Αναγνωρίζοντας στο πλήθος του συλλαλητηρίου τους πολιτικούς εχθρούς τους και, παράλληλα, θέλοντας να στηρίξουν την κυβέρνηση, οι περισσότεροι από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ έκριναν ως δικαιολογημένη μια πράξη αστυνομικής βίας, την οποία υπό άλλες συνθήκες θα καταδίκαζαν.

Από την άλλη πλευρά, σχεδόν το σύνολο των ψηφοφόρων της αντιπολίτευσης αναγνώρισαν στο πλήθος αυτό τους εαυτούς τους και, θέλοντας για μια ακόμα φορά να αντιμαχήσουν με την κυβέρνηση, απάντησαν ότι η χρήση των δακρυγόνων δεν ήταν δικαιολογημένη.

Ακόμα και οι πλέον καθαρές θέσεις σχετικοποιούνται όταν αλλάζουν τα πλαίσια και οι συγκυρίες.

**O Γιάννης Κωνσταντινίδης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας & Επιστημονικός Διευθυντής της Prorata