Τι σημαίνει το αποτέλεσμα του 13%
Σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή ένα τόσο αμφίσημο εκλογικό μήνυμα περιπλέκει τα πράγματα. Προεκλογικά μόνον το ΠΑΣΟΚ πρότεινε κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας, αφού όλα προμήνυαν ως ανέφικτη την αυτοδυναμία.
Ο σχηματισμός Κυβέρνησης σε μια τόσο ρευστή περίοδο αποτελεί σταθεροποιητικό παράγοντα για την χώρα. Ασφαλώς όμως μια Κυβέρνηση κατά το σχήμα και μόνο, χωρίς δηλαδή ουσιαστικό περιεχόμενο, δεν αρκεί για να διασφαλιστεί η κυβερνησιμότητα στην χώρα. Αυτό το περιεχόμενο δεν μπορεί να είναι άλλο από τον κοινό τόπο που συνθέτουν: α) η επανατοποθέτηση της σχέσης μας με τους δανειστές και ο προσδιορισμός μιας πορείας εξόδου από το μνημόνιο, β) οι ασφαλείς εγγυήσεις για τη θέση της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση που αποτελούν το σημαντικότερο κεκτημένο της μεταπολίτευσης. Οι πολιτικές δυνάμεις που συμφωνούν, περισσότερο ή λιγότερο, οφείλουν να τηρούν εποικοδομητική στάση. Και πάντως, η προώθηση των στόχων με βάση τα παραπάνω δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στη διαπραγμάτευση και συμφωνία με τους εταίρους και με κανέναν τρόπο σε μονομερείς καταγγελίες με απρόβλεπτες συνέπειες.
ΔΙΑΚΩΜΩΔΗΣΗ ΘΕΣΜΩΝ - ΔΙΑΒΟΥΚΟΛΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ
Είναι προφανές πως όλη την προηγούμενη περίοδο όλα τα πολιτικά κόμματα προέταξαν μικροκομματικούς στόχους, τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ έδινε τιτάνιο αγώνα μόνο του, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος. Η ιστορία θα κάνει τις χρεώσεις της για την ανεύθυνη στάση τους. Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι η κατάληξη μιας πορείας, όπου το ΠΑΣΟΚ δεν πιστώθηκε ούτε για όσα θετικά έγιναν, αλλά χρεώθηκε και ευθύνες που ανήκουν σε άλλους.
Τελευταίο δείγμα γραφής δόθηκε από όλους στο πλαίσιο των συζητήσεων για το σχηματισμό Κυβέρνησης. Είναι φανερό ότι η διαδικασία των διερευνητικών εντολών δεν χρησιμοποιήθηκε για το σκοπό που ορίζει το Σύνταγμα. Ειδικώς ο ΣΥΡΙΖΑ διαχειρίστηκε την εντολή για σχηματισμό Κυβέρνησης με ταυτόχρονες διακηρύξεις πως δεν πρόκειται να συμφωνήσει στο να σχηματιστεί Κυβέρνηση με τη συμμετοχή του. Τότε προς τι η διακωμώδηση των θεσμών και η διαβουκόληση των πολιτών; Με στόχο την επανάληψη των εκλογών, προσβλέποντας σ’ ένα καλύτερο γι’ αυτόν αποτέλεσμα, χρησιμοποίησε την εντολή για Κυβέρνηση με προφανή στόχο τη ναρκοθέτηση κάθε τέτοιας προοπτικής. Επικράτησε ο κομματικός στόχος για επαναληπτικές εκλογές. Είναι ακριβώς ο ίδιος λόγος για τον οποίο επέμενε η ΝΔ στη διεξαγωγή των εκλογών της 6ης Μαΐου. Να όμως που τα αποτελέσματα των εκλογών δεν δικαιώνουν αυτούς που τις επιδιώκουν, με τρόπο που αδιαφορεί για τις παράπλευρες απώλειες που συνεπάγονται για την χώρα και την κοινωνία.
ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΕΙΧΕ ΗΤΤΗΘΕΙ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΛΠΗ
Το ΠΑΣΟΚ υπέστη στρατηγική ήττα. Όχι στις εκλογές αλλά πολύ πριν από αυτές. Από την ώρα που η Ελλάδα εντάχθηκε στο μνημόνιο και εγκαθιδρύθηκε η επιτροπεία των ξένων και μάλιστα με λειτουργία προϊστάμενης αρχής, η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ δεν ήταν πια η ίδια. Ακολούθησε η πολιτική για τη σωτηρία της χώρας που όμως έβγαλε απ’ το κάδρο τους πολίτες, λες και μπορεί να διαχωριστούν χώρα και λαός. Και τέλος η επίδειξη μιας αλαζονικής στάσης σύμφωνα με την οποία κατέχουμε την εξ αποκαλύψεως αλήθεια, αντιθέτως με τον «λαουτζίκο» που δεν ξέρει, διέρρηξαν τις σχέσεις μας με τον πυρήνα των αρχών που ενέπνευσαν τον κόσμο να συσπειρωθεί στο Κίνημά μας αφού όλο και περισσότερο άρχισε να λείπει το ΠΑΣΟΚ. Δεν ηττήθηκε το ΠΑΣΟΚ, ηττήθηκε μια συγκεκριμένη πολιτική και μια συγκεκριμένη αντίληψη για την άσκηση της πολιτικής. Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να αναφερθώ σε κάποιες δημόσιες παρεμβάσεις μου για σχετικά θέματα:
«Η Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ και οι αρχές μας υπήρχαν πριν από το Μνημόνιο και θα υπάρχουν και μετά το Μνημόνιο και αυτό δεν πρέπει να μας διαφεύγει». (5 Ιουλίου 2010, Συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη)
«Δεν θέλω να κουνάμε το δάχτυλο στους εργαζόμενους, γιατί θα μας κουνήσουν κι εκείνοι τα πέντε δάχτυλα ξέρετε πως, κάποια στιγμή». (5 Ιουλίου 2010, Συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη)
«Το θέμα δεν είναι με την πολιτική μας να αντιμετωπίζουμε τον πονοκέφαλο κόβοντας το κεφάλι. Πρέπει να βλέπουμε και προς το αύριο, γιατί κόβοντας το κεφάλι είναι βέβαιο ότι δεν θα έχεις ξανά πονοκέφαλο, αλλά δεν θα έχεις και το κεφάλι». (5 Ιουλίου 2010, Συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη)
«Δεν έχει νόημα να μιλούμε για τον άφθαρτο εαυτό μας όταν από αυτό και μόνον κάνουμε να φαίνεται ακόμη πιο φθαρμένο το ΠΑΣΟΚ». (5 Δεκεμβρίου 2011, Άρθρο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)
«Το ΠΑΣΟΚ είναι διαχρονικό. Είναι ιστορική αυθάδεια να ταυτίζεται με την προσωρινότητα των στελεχών του. Το ΠΑΣΟΚ όταν μπαίνει στα εισαγωγικά της αριστερής ή δεξιάς δημαγωγίας νοθεύεται και οδηγείται σε ήττα. Ένα ΠΑΣΟΚ λοιπόν χωρίς εισαγωγικά, δηλαδή χωρίς τον εκφυλισμό των ανθρώπων που το κάνουν δικό τους αντί αυτοί να γίνονται δικοί του, οφείλει να υπερασπιστεί τόσο την παράδοσή του όσο και το μέλλον του. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να αλλάξει, όπως πάντα άλλαζε για να αλλάζει προς το καλύτερο την κοινωνία. Αυτό θα το πετύχει αν διατηρεί τη μνήμη της ρίζας του και ταυτοχρόνως ζωντανεύει την ελπίδα της προοπτικής για την χώρα και τους πολίτες». (5 Δεκεμβρίου 2011, Άρθρο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)
«Παραμένει προς αξιολόγηση η τακτική που ακολουθήθηκε αμέσως μετά τις εκλογές. Με συνεχείς αναφορές σε παθογένειες της χώρας και αρνητικές ιδιαιτερότητες των Ελλήνων συνέπεια ήταν, η Ελλάδα να γίνεται ευάλωτος στόχος κερδοσκόπων, η δε κοινωνική βάση να αισθάνεται πως η ηγεσία της αποξενώνεται θεωρώντας την ένοχη για ό,τι προηγήθηκε». (11 Δεκεμβρίου 2011, Άρθρο στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία)
«Μιλήσαμε στο όνομα της κοινωνίας σα να πρόκειται για ένα αδιαφοροποίητο σύνολο. Η καταδίκη συντεχνιών και πελατειακών σχέσεων είναι ορθή. Εξίσου ορθή είναι και η αναγνώριση του τμήματος της κοινωνίας που οδηγείται στην ανέχεια και το περιθώριο και απαιτεί στήριξη και αυτό δεν έγινε». (11 Δεκεμβρίου 2011, Άρθρο στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία)
«Όσον αφορά στο Κίνημά μας, είμαστε σε μια διάσταση με τον πυρήνα των πολιτικών αρχών και του προγραμματικού λόγου μας, όχι μόνο γι’αυτά που κάναμε ή δεν κάναμε, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο διαχειριστήκαμε τη σχέση μας με την κοινωνία και ιδίως την εκλογική βάση μας. Αποκοπήκαμε έτσι ώστε να μιλούμε στο όνομα της χώρας, αδιαφορώντας για το αν ταυτοχρόνως μιλούμε στο όνομα των πολιτών. Η χώρα και οι πολίτες είναι μεγέθη που δεν διαχωρίζονται. Το ένα δίνει περιεχόμενο και έμπνευση στο άλλο». (14 Ιανουαρίου 2012, Ομιλία στο Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ)
«Καθώς πάμε στην εκλογή νέου αρχηγού, ας σκεφτούμε ότι δεν λείπει ο αρχηγός, λείπει το ΠΑΣΟΚ. Μας λείπει το ΠΑΣΟΚ, όχι ο αρχηγός… (14 Ιανουαρίου 2012, Ομιλία στο Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ)
ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ, ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΒΑΣΗ
Τελικώς, οι πολίτες δεν καταψήφισαν το ΠΑΣΟΚ αλλά την απουσία του. Καταψήφισαν δηλαδή το ψευδομοίωμά του. Όταν η βάση είναι αριστερόστροφη ενώ η πολιτική που ασκείς είναι δεξιόστροφη τότε το διαζύγιο είναι αναπόφευκτο.
Το ΠΑΣΟΚ για να πάει στην κορυφή πρέπει να περάσει από τη βάση του. Αυτή η βάση υπάρχει και ασφαλώς δεν είναι αυτή, το ΠΑΣΟΚ που σάπισε. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να ξαναγεννηθεί ως η προοδευτική αριστερά. Ως η κεντροαριστερή εκδοχή πολιτικής στην χώρα μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας . Πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτό παίζει η νέα γενιά. Όχι οι νεοπαράγοντες αλλά η νεολαία που είναι αποκλεισμένη από αξιώματα και εξουσίες και βιώνει στη καθημερινότητά της αυτό που της υπαγορεύει να έχει ριζοσπαστικό λόγο και ανάλογη στάση. Οι ανοικτόμυαλοι προοδευτικοί νέοι, που γράφουν τη δική τους ιστορία και δεν καταναλώνουν απλώς την ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Αυτοί που τολμούν να αμφισβητήσουν, να προτείνουν και να δημιουργήσουν χωρίς να προσεταιρίζονται το lifestyle, χωρίς να αναζητούν πατρωνία κάθε μορφής, πολιτική, οικονομική ή επικοινωνιακή. Αυτή τη νέα γενιά οφείλουμε να τη σεβαστούμε και να την εμπιστευτούμε.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ
Ήρθε η ώρα για ένα κίνημα αναγέννησης της χώρας. Το ΠΑΣΟΚ συμβάλλει σ’ αυτό με την πρότασή του για την Ελλάδα της Παραγωγής, της Απασχόλησης, της Συνοχής και της Δημοκρατίας, όπου το ένα προϋποθέτει το άλλο. Οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν απλώς, το επιβάλλουν. Η διαφαινόμενη αλλαγή συσχετισμών στην Ευρώπη διαμορφώνει ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον, αρκεί η Ελλάδα να παραμείνει σε ευρωπαϊκή τροχιά, ώστε δίπλα στις θυσίες του ελληνικού λαού που ζητούν αντίκρυσμα να προστεθεί αυτή η ευνοϊκότερη συγκυρία που μπορεί να αλλάξει την πολιτική της λιτότητας. Η Ελλάδα ιδίως τώρα οφείλει να διαχειριστεί με ευθύνη δύο μεγάλα κεφάλαια. Το ένα είναι κεκτημένο που πρέπει να περιφρουρηθεί, η θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή Ένωση. Το άλλο είναι ζητούμενο που πρέπει να κατακτηθεί, οι μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές. Το ένα επηρεάζει το άλλο. Κι ενώ οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν γιατί είναι το οξυγόνο για την ανάπτυξη και την πρόοδο της χώρας, αυτό που κρίνεται είναι και η θέση στην Ευρωζώνη, που αν την απολέσουμε χάνει σε μεγάλο βαθμό την αξία της η μεταρρυθμιστική ατζέντα για την έξοδο από την κρίση.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ
Η χώρα οδηγείται σε εκλογές στις 17 Ιουνίου. Τώρα πλέον δεν έχει θέση ο απολογητικός τόνος και η αυτοενοχοποίηση του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ συνέδεσε την παρουσία του με ό,τι θετικότερο έγινε στον κύκλο της μεταπολίτευσης, όπου οι Έλληνες έζησαν την καλύτερη δημοκρατία που είχε ποτέ η ελληνική Πολιτεία και έφτασαν σε βιοτικό επίπεδο που θα ήταν αδιανόητο σε άλλες εποχές. Σε κάθε περίπτωση κι αν κρίθηκε εκλογικά η περίοδος που πέρασε, στις ερχόμενες εκλογές αυτό που κρίνεται δεν αφορά πλέον μόνον το ΠΑΣΟΚ. Αφορά όλους εξίσου και ιδίως αυτούς που επαγγέλλονται τόσα όσα διαψεύδει η πραγματικότητα της ζωής όταν καλούνται να τα εφαρμόσουν. Το πέρασμα από το λόγο στην πράξη είναι δύσκολο. Πολλούς τους φοβίζει και συχνά επιλέγουν να κρυφτούν από την πραγματικότητα. Η χώρα έχει ανάγκη από Κυβέρνηση όχι από αντιπολίτευση. Ο ρόλος του λαού παραμένει κυρίαρχος. Ο ρόλος των κομμάτων αλλάζει και αλλάζει πολύ γρήγορα, αν ένα κόμμα αντί να στρατεύεται για το λαό ζητάει από το λαό να στρατευτεί για το κόμμα.
Το ΠΑΣΟΚ με τον Πρόεδρό του έχει προτείνει ένα σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης της χώρας. Ταυτοχρόνως τηρεί υπεύθυνη στάση στις προτάσεις άλλων κομμάτων με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.
Στις επαναληπτικές εκλογές, η ανταπόκριση των πολιτών στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ είναι και πυξίδα εθνικής πορείας.