Αθήνα: Πόλη γαστρονομικού προορισμού
Του Νίκου Κατσαρού*
Ασφαλώς πολλά μπορούν να γίνουν για να αποτελέσει η Αθήνα πόλη προορισμού για τους τουρίστες.
Κατ΄ αρχήν διαθέτει τρία μοναδικά χαρακτηριστικά σε ολόκληρο τον κόσμο:
Α) Το ήπιο κλίμα σε όλη την διάρκεια του χρόνου, το μπλέ του ουρανού και την μηδενική υγρασία για τις περισσότερες μέρες του χρόνου.
Β) Τα μοναδικά στον κόσμο μνημεία της κλασικής αρχαιότητας κοιτίδα του πολιτισμού, των τεχνών, της δημοκρατίας και της φιλοσοφίας με κοντινούς αρχαιολογικούς προορισμούς το Σούνιο, την Ολυμπία, τους Δελφούς, τις Μυκήνες κλπ.
Γ)Την εύκολη πρόσβαση ή και διαμονή στις παραθαλλάσιες περιοχές της Αττικής με ημερήσιες επισκέψεις στα γειτονικά νησιά.
Ανάμεσα σε εκείνα που θα μπορούσαν να γίνουν σχετικά εύκολα και χωρίς καμμία οικονομική επιβάρυνση και χωρίς καμμία απαιτούμενη υποδομή είναι: ο γαστρονομικός τουρισμός.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας ένα 40% των τουριστών πού επιλέγουν την χώρα μας ως χώρα προορισμού είναι η γαστρονομία και ένα 60% αυτών που επανέρχονται στην χώρα μας είναι πάλι η ελληνική κουζίνα.
Σε όλες τις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης υπάρχουν οι δρόμοι της γαστρονομίας, παντού εκτός από την Αθήνα. Η Πλάκα, το Μοναστηράκι, η Ευριπίδου, η Βαρβάκειος Αγορά, η Σοφοκλέους, η Σωκράτους, η πλατεία Ψυρρή και το Γκάζι μπορούν να αποτελέσουν το σύμβολο του ελληνικού διατροφικού πολιτισμού που θα αποπνέουν παράδοση,ελληνικότητα κέφι και ευδαιμονία. Θα μπορούν να συνδυάζονται με επισκέψεις σε ελαιουργία, τυροκομεία, οινοποιεία σε όλη την περιοχή της Αττικής,κλπ.
Στις 10 Οκτωβρίου του 2010 στο Ναϊρόμπι της Κένυας εγκρίθηκε από την Γενική Συνέλευση της ΟΥΝΕΣΚΟ η Μεσογειακή Διατροφή ως μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Έτσι η Μεσογειακή Διατροφή, δηλαδή η ελληνική διατροφή γιατί στην ουσία περί αυτού πρόκειται εγκρίθηκε από τον ΟΗΕ ως παγκόσμιο σύμβολο Υγείας, Ευζωίας και Μακροζωίας.
Επίσης πριν λίγο καιρό ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επεσήμαινε ότι η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί μία από τις πιο υγιεινές διατροφές στον κόσμο. Αυτά τα δύο σημαντικά πλεονεκτήματα πρέπει να εκμεταλλευθούμε τόσο για να υιοθετήσουμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής όσο και για να ενισχύσουμε την ελληνική οικονομία, αφού Μεσογειακή διατροφή δεν νοείται χωρίς προϊόντα της ελληνικής γης.
Υπάρχουν περίπου 35.000 χιλιάδες καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος στην Αττική (σε αυτά περιλαμβάνονται και καφετέριες, ταχυφαγεία κλπ). Από αυτά περίπου τα 12.000 είναι εστιατόρια, ταβέρνες κλπ.
Τα καταστήματα αυτά που θα επιθυμούσαν να αποκτήσουν το Σήμα Ποιότητος Αθηναϊκής Κουζίνας θα πρέπει να πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, μεταξύ αυτών:
Α. Ένα 60% των φαγητών να στηρίζεται σε όσπρια, φρούτα, λαχανικά, εσπεριδοειδή και ζυμαρικά που αποτελούν την βάση της Μεσογειακής Διατροφής.
Β. Όλα τα φρούτα, λαχανικά, εσπεριδοειδή και τα όσπρια να είναι φρέσκα εποχής.
Γ. Στις σαλάτες έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και στο μαγείρεμα ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο είναι η βάση της ελληνικής διατροφής. Είναι ο μόνος χυμός που είναι 100% φυσικός, δεν παστεριώνεται, δεν απαιτείται να είναι στο ψυγείο, διατηρείται αναλλοίωτο για περισσότερο από δύο χρόνια και είναι προληπτικό για καρδιοπάθειες, καρκινογενέσεις, μεταβολικές ασθένειες, αλτσχάιμερ, καταρράκτη κλπ.
Δ. Όλες οι πρώτες ύλες για την παρασκευή των φαγητών να είναι προϊόντα της ελληνικής γης, φρούτα, λαχανικά, οσπρια, εμφιαλωμένα νερά κλπ. Αυτό όχι μόνο θα βελτιώσει την γευστικότητα των εδεσμάτων αλλά θα τονώσει και την ελληνική οικονομία.
Ε. Το σύνολο των κρασιών,χυμών,αναψυκτικών κλπ να είναι ελληνικά.
Στ. Πουθενά φαγητά με μεταλλαγμένα συστατικά.
Ζ. Ψάρια, ιχθυρά και λευκά κρέατα.
Η. Ένα 20% των εδεσμάτων θα είναι από παραδοσιακές συνταγές
Θ. Ενα 20% των εδεσμάτων μπορεί να είναι με κρέας ή φαγητά με βάση το κρέας.
Ι.Στον κατάλογο θα αναφέρεται η μέθοδος παρασκευής(π.χ. βραστό, στον ατμό, ψημένο, κλπ) καθώς επίσης πρώτες ύλες Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης,(ΠΟΠ,ΠΓΕ κλπ)
Κ.Η εμφάνιση του εστιατορίου είναι πολύ σημαντική διότι αυτό κυρίως τραβά τον πελάτη και τονίζει την ιδιαιτερότητα του..Είναι αυτό το χαρακτηριστικό που με τον κατάλληλο διάκοσμο, μουσική, τραπέζια με παραδοσιακά τραπεζομάντηλα, εντυπωσιακούς καταλόγους κλπ. θα αποπνέουν τον ελληνικό πολιτισμό και την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα παραδοσιακών περιοχών της χώρας απ οπου κατάγεται ο ιδιοκτήτης.
Εδώ ο Δήμος της Αθήνας μπορεί να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο συμβουλεύοντας τους ιδιοκτήτες για την εσωτερική διακόσμηση με ειδική υπηρεσία από εθελοντές διακοσμητές εσωτερικών χώρων κλπ. Έτσι η Αθήνα με τον κατάλληλο σχεδιασμό μπορεί να αποτελέσει το επίκεντρο των παραδοσιακών γευστικών διαδρομών όλης της χώρας.
Η Λέσχη Αρχιμαγείρων της οποίας ειμαι επιστημονικός σύμβουλος πριν μερικά χρόνια ξεκίνησε το «ελληνικό πρωινό» που στην συνέχεια ανέλαβε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο. Πριν δύο μήνες η Λέσχη Αρχιμαγείρων ανέλαβε μια εκστρατεία το grEAT «τρώμε ελληνικά», με κύριο στόχο την προβολή της ελληνικής κουζίνας στα ελληνικά εστιατόρια του εξωτερικού. Υπάρχουν αυτήν την στιγμή το Σήμα Ποιότητος Ελληνικής Κουζίνας του ΕΟΤ ,το Σήμα Ποιότητος Αιγαιοπελαγίτικης Κουζίνας, το Κρητικό Σύμφωνο Ποιότητος και η Ακαδημία Γεύσης.
Σύντομα θα ξεκινήσει και το Σήμα Ποιότητος Μεσογειακής Κουζίνας στο οποίο είμαι τεχνικός σύμβουλος και ο υπεύθυνος από την Ελλάδα για την απόδοση του σήματος αυτού στα εστιατόρια των χωρών της Μεσογείου και θα είναι το σήμα αυτό, εγκεκριμένο από την Ε.Ε.
Ο Δήμος της Αθήνας μαζί με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων, ΠΟΕΣΕ και την Λέσχη Αρχιμαγείρων μπορεί να διαμορφώσει ένα «Σήμα Ποιότητος Αθηναϊκής Κουζίνας» που θα αποδίδεται υπό προϋποθέσεις στα εστιατόρια της Αθήνας.
* Ο κ. Κατσαρός είναι πρώην πρόεδρος του ΕΦΕΤ και υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος στην Αθήνα με τον συνδυασμό του Νικήτα Κακλαμάνη