Συμβιβασμός με το σήμερα και επανεκκίνηση της ζωής μας

Από μέρα σε μέρα σε αυτή τη χώρα όλοι βρεθήκαμε να ζούμε με χειρότερους όρους από αυτούς που είχαμε συνηθίσει, που είχαμε σχεδιάσει, που είχαμε ονειρευτεί.

Μέχρι το 2009, ο ελληνικός λαός είχε στο σύνολό του μια καλή ποιότητα ζωής, η οποία καλυτέρευε μέρα με την ημέρα.

Η ελληνική οικογένεια ζούσε με αξιοπρέπεια σε όλα τα εισοδηματικά κλιμάκια, μικρά και μεγάλα, τα παιδιά όλων μας μεγάλωναν με όνειρα για κάτι ακόμα καλύτερο, έχοντας καλυμμένες τις βασικές τους ανάγκες, ενώ το κράτος μπορούσε απρόσκοπτα να παρέχει όλα όσα επεβάλλετο να παρέχει, όπως υγεία, παιδεία και ασφάλεια.

Αυτό ανατράπηκε συθέμελα και ολοκληρωτικά.

Σήμερα, και μετά από έξι δυσάρεστα και δυσβάσταχτα χρόνια κρίσης σε όλα τα επίπεδα, το κυρίαρχο συναίσθημα στο σύνολο του ελληνικού λαού είναι ο πόνος, η θλίψη και η αδυναμία έκφρασης οποιασδήποτε –έστω και αμυδρής- αχτίδας αισιοδοξίας για το μέλλον.

Και το χειρότερο είναι ότι καλούμαστε να δώσουμε απάντηση σε ένα μεγάλο και βασανιστικό «γιατί;» που βγαίνει αβίαστα από τα χείλη των παιδιών μας, από τα χείλη όλων μας.

Μόλις έξι χρόνια πριν, ούτε ο πιο απαισιόδοξος δε θα μπορούσε να περιγράψει αυτό που ζούμε σήμερα.

Η ζωή όλων μας ανατράπηκε και εκεί που κυριαρχούσε το πάμε «από το καλό στο καλύτερο», κυριάρχησε βίαια πάμε «από το κακό στο χειρότερο», και ενώ οι τελευταίες γενιές έζησαν καλύτερα η μία μετά την άλλη, η καινούργια γενιά, η γενιά των παιδιών μας, ζει με τον φόβο, την ανασφάλεια, την απαισιοδοξία και την αβεβαιότητα.

Μια ερώτηση κυριαρχεί στο σύνολο του ελληνικού λαού: Ποιος φταίει;

Την απάντηση δεν είναι δύσκολο να τη σκεφτείς, είναι δύσκολο να την παραδεχτείς και να την εκστομίσεις:
Φταίμε όλοι μας.

Είναι εύκολο να βαυκαλιζόμαστε ότι για όλα φταίνε άλλοι.
Η ενδοσκόπηση και η αυτοκριτική αποτελούν διαδικασίες στις οποίες θα έπρεπε να είχαμε ήδη αποδυθεί εάν θέλουμε να μη ξαναβιώσουμε τα ίδια πράγματα.
Και αν όχι εμείς, σίγουρα τα παιδιά μας.

Το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί, γνωρίζει ο καθένας από εμάς που το έχει.
Ωστόσο, δεν είναι αυτό το ζητούμενο.

Το ζητούμενο είναι να αλλάξουν και πάλι προς το καλύτερο οι κανόνες ζωής για όλους μας. Να επανέλθει η λογική, να επανέλθουν οι αξίες και οι άξιοι.

Και αυτό σίγουρα περνά μέσα από όσους επιλέξουμε από δω και πέρα να μας εκπροσωπήσουν, στην πολιτική, στα θεσμικά όργανα, στη κοινωνία γενικότερα.

Καλούμαστε επιτέλους όλοι μας υπεύθυνα, από ‘δω και πέρα, να αποτάξουμε τον καιροσκοπισμό, να αποτρέψουμε κάθε τάση λαϊκισμού και να απομονώσουμε τους μέτριους από θέσεις εξουσίας, που το μόνο που κάνουν είναι «όχι να κουρεύουν τα στάχυα αλλά να τα ξεριζώνουν για να μην αποκαλυφθεί η μετριότητά τους».

Με λίγα λόγια να επιζητήσουμε να επανέλθει η αρμονία στη ζωή μας, που δεν είναι τίποτα περισσότερο από το τρίπτυχο σκέψη, λόγος, πράξη.

Κανένας δεν έχει ούτε το δικαίωμα αλλά ούτε και το χρόνο πλέον για πειραματισμούς, ερασιτεχνισμούς και ψεύδη.

Το ζητούμενο είναι ο συμβιβασμός όλων μας με τη σημερινή πραγματικότητα της υποβάθμισης της ζωής μας. Και αυτό όχι για να τη θεωρήσουμε δεδομένη και αέναη, αλλά για να μπορέσουμε να τη βελτιώσουμε.

Για να πείσουμε τους εαυτούς μας ότι κανένας δεν έχει το δικαίωμα άλλα να σκέπτεται, άλλα να λέει και άλλα να πράττει.

Ας γίνει αυτός ο συμβιβασμός με την αλήθεια του σήμερα για να μπορέσουμε να καταργήσουμε το χθες και να οραματιστούμε το αύριο.

Θα μου πείτε γιατί τα γράφω όλα αυτά;
Θα σας απαντήσω γιατί αυτά νιώθω!
Για να μπορέσουμε να περιγράψουμε τα όνειρά μας από δω και πέρα, για να μπορέσουμε να ορίσουμε οι ίδιοι τις τύχες μας, για να μπορέσουμε να αγγίξουμε την ελπίδα που χάσαμε, χρειαζόμαστε άμεσα συμβιβασμό με το σήμερα και επανεκκίνηση της ζωής μας.

O tempora o mores.

Κώστας Πάσχος
Καθηγητής