Πόλυς Κυριάκου: Ο ομογενής στιχουργός που κατέκτησε το όνειρό του...

-Από την Κύπρο στην Αμερική. Πώς έγινε η μετάβαση;

-Γεννήθηκα στη Λευκωσία και είμαι περήφανος για την πόλη μου. Η Λευκωσία εμπλούτισε τον ψυχισμό μου πάρα πολύ έντονα. Απουσιάζω τριάντα οκτώ χρόνια από τον τόπο μου. Εντούτοις, όλες οι μνήμες υπάρχουν ακόμα και η νοσταλγία για την πόλη μου διατηρείται αενάως ζωντανή. Μεγάλωσα στον ακριτικό Άγιο Κασσιανό, πρόλαβα τις μάχες του 1963 με τους Τούρκους και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, που ήταν κιόλας γείτονάς μας, μιας και το σπίτι μου ήταν δύο βήματα από την Αρχιεπισκοπή. Υπηρέτησα στη Φιλαρμονική της Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας και στη Στρατιωτική Μουσική Σχολή της Εθνικής Φρουράς. Στη συνέχεια, βρέθηκα για τέσσερα χρόνια στην Αθήνα να σπουδάζω Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και να εργάζομαι ταυτόχρονα στον Οργανισμό Εκδόσεων Λαμπράκη.

-Και το ταξίδι;
-Στην πορεία, άλλαξα διεύθυνση και αριθμό. Ταξίδεψα στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσω Γραφικές Τέχνες στο Pratt Institute, στο Μπρούκλιν. Παράλληλα με τις σπουδές μου εργάστηκα στην περίφημη ελληνοαμερικανική ημερήσια εφημερίδα «Πρωινή», της Φανής Πεταλλίδου. Το ταξίδι μου στην Αμερική ήταν τυχαίο και αυθόρμητο. Διακαής μου επιθυμία ήτανε πάντοτε να χαθώ σε ένα μακρινό ταξίδι, ένα ταξίδι που, με το πέρασμα του χρόνου, μου δίνει την αίσθηση πως γίνεται ολοένα και πιο συγκεκριμένο. Σήμερα, ασχολούμαι με τις Γραφικές Τέχνες, για σκοπούς επιβίωσης, καθώς και με διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες. Για δώδεκα χρόνια εργάστηκα σαν μουσικός παραγωγός στο μη κερδοσκοπικό ραδιόφωνο της Νέας Υόρκης Cosmos FM και είμαι μέλος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής και παραγωγός στο μη κερδοσκοπικό ραδιόφωνο AKTINA FM. Επιπλέον, συμμετέχω στον Πολιτιστικό Οργανισμό Cypreco και είμαι επικεφαλής του Ιδρύματος για την Ελληνική Μουσική και Τέχνη “Ορφέας”. Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά πέρασαν πολλά χρόνια, μαζί και με μια άλλη πολύ αγαπημένη ενασχόληση, αυτήν της στιχουργικής

-Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς το λεγόμενο «αμερικάνικο όνειρο»; Το κυνηγήσατε και, κατά τη γνώμη σας, το έχετε γευτεί;

-Εάν η σύνδεση του λεγόμενου «αμερικάνικου ονείρου» συνάδει με την οικονομική ανέλιξη και εξέλιξη, τότε αυτό είναι κάτι που, στο σύνολό του, ποτέ δεν με απασχόλησε. Σέβομαι και θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν στόχους στη ζωή τους, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Το τι ονειρεύεται ο καθένας και το τι πολεμά να αποκτήσει, όμως, είναι καθαρά προσωπική επιλογή. Δεν κυνήγησα το λεγόμενο «αμερικάνικο όνειρο». Δεν το είδα, δεν το προσκύνησα και ούτε έχω μετανιώσει που δεν δρομολόγησα ένα τέτοιο όνειρο. Απλώς, καταπιάστηκα με ενασχολήσεις που αφορούν την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό, στοιχεία τα οποία θεωρώ πολύ σημαντικά.

-Σκέφτεστε να επιστρέψετε στην Κύπρο;
-Εάν σκέφτομαι να επιστρέψω στην Κύπρο! Μα η ίδια η Κύπρος επιστρέφει κάθε μέρα μέσα μας, δεν είναι; Η ίδια η Κύπρος επιστέφει ασταμάτητα. Όπως λέει και το ποίημα του Καβάφη: «Επέστρεφε συχνά και παίρνε με»... Διότι έρωτας είναι τούτο το νησί. Τίποτ’ άλλο. Είναι δυνατόν να φεύγεις από το σπίτι σου, χωρίς να θέλεις να επιστρέψεις σ’ αυτό; Ας πούμε, λοιπόν, ότι η Αμερική είναι ένα ταξίδι, ένα προσωρινό ξενοδοχείο. Πώς μπορεί κάποιος να ζει μόνιμα σε ένα ξενοδοχείο; Έφυγα από τη μικρή πατρίδα στα είκοσί μου χρόνια. Τριάντα οκτώ χρόνια σε μια ξένη γη δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Πολλοί ένιωσαν και υιοθέτησαν τη δεύτερη πατρίδα σαν πρώτη. Μακάρι να το κατάφερνα κι εγώ. Η νοσταλγία, τελικά, είναι επώδυνη διαδικασία. Απαντώ, λοιπόν, καταφατικά. Επιθυμία μου είναι να επιστρέψω και να μοιράζω τον χρόνο μου ανάμεσα σε Λευκωσία και Αθήνα.

-Πώς ξεκινήσατε την ενασχόλησή σας με τη μουσική και πώς εξελίχθηκε στη συνέχεια της ζωής σας;

-Πριν περίπου δώδεκα χρόνια πήρα στο χέρι μου μολύβι και χαρτί. Μετά από μια μακροχρόνια απουσία ξύπνησε και πάλι μέσα μου η δημιουργία. Αυτή τη φορά ήθελα να χωρέσω την ποίηση στη μουσική. Οπότε, επεδίωξα να γράψω ποίηση με τη φόρμα του στίχου. Κι όλα αυτά χωρίς να έχω οποιεσδήποτε διασυνδέσεις στην Ελλάδα ή οποιαδήποτε σχέση με την ελληνική δισκογραφία. Έστειλα τα κείμενά μου σε κάποιους συνθέτες που θαύμαζα, μεταξύ των οποίων και ο Παντελής Θαλασσινός. Το τραγούδι «Κερύνεια», με τη μουσική του Θαλασσινού, ήταν η απαρχή. Ακολούθησε η συνεργασία με τον Γιώργο Ανδρέου («Πως δεν μ’ αγάπησες το ξέρω»/Χρήστος Θηβαίος), ο δίσκος «Στα μισά της νύχτας», με τον Σταύρο Σιόλα, όπου ξεχώρισε το τραγούδι «Χωρίς εσένα»/ Ελευθερία Αρβανιτάκη-Σταύρος Σιόλας. Έκανα, επίσης, κάποιες αξιόλογες συνεργασίες με τον Γιώργο Καζαντζή, τη Στέλλα Γαδέδη, την Αρετή Κετιμέ, τη Γεωργία Νταγάκη, την Ευτυχία Μητρίτσα και τον νέο συνθέτη Κώστα Μπουντούρη, την Καίτη Κουλλιά και άλλους. Τα τελευταία δυόμιση χρόνια κυκλοφόρησαν δύο δίσκοι, τους οποίους θεωρώ πολύ σημαντικούς για την πορεία μου. Ο πρώτος είναι ο δίσκος «Δυο μέτρα γης αγάπησα», μια κατάθεση αγάπης για την Κύπρο, σε μουσική Δημήτρη Κοργιαλά, με τις φωνές των Γιάννη Κότσιρα, Μελίνας Κανά, Ευρυδίκης, Γιώτας Νέγκα, Ελένης Τσαλιγοπούλου, Δώρου Δημοσθένους και σε απαγγελία της Πέμυς Ζούνη. Δεύτερος δίσκος είναι τα «Διόδια», σε μουσική του Σταύρου Σιόλα. Το ομώνυμο τραγούδι «Διόδια» με τις φωνές της Φωτεινής Βελεσιώτου/Σταύρου Σιόλα αγκαλιάστηκε παράφορα στην Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό. Να ομολογήσω, επίσης, τη μεγάλη τιμή που μου έδωσε ο μεγάλος συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος να μελοποιήσει το ποίημά μου «Από μεγάλον Έρωτα», στον νέο του δίσκο «Εντεύθεν», ένα από τα πιο όμορφα ερωτικά τραγούδια που έχει γράψει συνθέτης σε ποίημά μου.

-Ποιες ήταν οι δουλειές-σταθμός που κρατάτε και ποιες συνεργασίες θυμάστε;
-Οι τελευταίοι δύο δίσκοι με τους Σταύρο Σιόλα και Δημήτρη Κοργιαλά είναι σημαντικοί. Εξίσου, σημαντικές, όμως, είναι όλες οι συνεργασίες μου, όπως με τον Γιάννη Μαρκόπουλο και τον Παντελή Θαλασσινό. Εκτιμώ και σέβομαι όλους μου τους συνεργάτες, επειδή θαυμάζω το ταλέντο και τη δημιουργικότητά τους.

-Είστε ο στιχουργός ενός από τα πιο δημοφιλή ελληνικά έντεχνα τραγούδια, σήμερα, τα «Διόδια». Πώς προέκυψε αυτή η επιτυχία, πώς γράφτηκε ο στίχος και τι σημαίνει για εσάς; Πιστεύατε πως αυτό το κομμάτι θα είχε αυτή την επιτυχία;
-Τα «Διόδια» γράφτηκαν χωρίς ο ίδιος να καταλάβω εκ των προτέρων την αξία τους. Ο στίχος γράφτηκε στην Αστόρια, μια μέρα που η ψυχή μου αναζητούσε μια διέξοδο και μια εξήγηση στις πα- νανθρώπινες αξίες. Μία εσωτερική ανάγκη να πω τη δική μου προσωπική άποψη για τη ζωή. Ίσως με αυτά τα λόγια να εξέφρασα, επιτέλους, με ποιο τρόπο φαντάζομαι τον κόσμο. Τα «Διόδια» είναι το πιο αισιόδοξο τραγούδι μου, το οποίο μέσα από την ευαισθησία του Σταύρου Σιόλα και τη δύναμη της φωνής της Φωτεινής Βελεσιώτου όρθωσε ανάστημα μέσα στη δύσκολη εποχή που βιώνει σήμερα η Ελλάδα. Ο ίδιος, μόλις το άκουσα μελοποιημένο, ένιωσα μέσα μου μια λύτρωση. Δεν ήξερα ότι θα είχε μια τόσο μεγάλη πορεία. Την πορεία την καθορίζει η κοινωνία, όταν ένα τραγούδι αγκαλιάζεται ταυτόχρονα από τόσους πολλούς ανθρώπους.

-Υπηρετείτε το έντεχνο τραγούδι. Σας ενοχλούν οι ταμπέλες;
-Ο όρος «έντεχνο τραγούδι» είναι εφεύρεση του Μάνου Χατζιδάκι. Δεν έχει σημασία ο όρος, αλλά η αξιοπρέπεια στην τέχνη. Ομολογώ ότι υπάρχουν τραγούδια που είναι τόσο ευτελή σε στίχο και μουσική, που πραγματικά ντρέπομαι. Και σίγουρα αυτά τα τραγούδια δεν είναι καθόλου «έντεχνα». Για εμένα δεν είναι καν τραγούδια. Είναι, απλώς, μια υποκουλτούρα και μια ντροπή για τη χώρα μας.

-Ποια είναι η άποψή σας για το ελληνικό τραγούδι, σήμερα, και πώς το βλέπετε να εξελίσσεται;
-Δηλώνω αιώνιος θαυμαστής της μελοποιημένης ποίησης, ειδικά το αποτέλεσμα της δουλειάς συνθετών και ποιητών/στιχουργών που ακούνε στο όνομα Γιάννης Μαρκόπουλος, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Σταύρος Ξαρχάκος, Χρήστος Λεοντής, Δήμος Μούτσης, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Νίκος Γκάτσος, Μάνος Ελευθερίου, Μιχάλης Μπουρμπούλης, Κώστας Τριπολίτης και άλλοι. Η σημερινή γενιά άλλοτε παίρνει τη σκυτάλη από τους προαναφερθέντες, άλλοτε, όμως, χάνεται σε μια αναζήτηση σύγχρονων ήχων και λέξεων, αναζήτηση που δεν είμαι σίγουρος αν θα έχει μια κάποια αξία. Υπάρχουν σημαντικοί νέοι δημιουργοί, υπάρχουν, όμως, και προσπάθειες που δεν βασίζονται στα σωστά θεμέλια, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα σχολή. Ίσως η τεχνολογία να έχει πάρει τη θέση των βιωμάτων που είχαν οι παλαιότεροι. Αισθάνομαι μια αδυναμία αληθινής έμπνευσης, μιας έμπνευσης που να πηγάζει από σημαντικά βιώματα. Πάντα, όμως, περιμένουμε μια υπέρβαση ή μια απρόσμενη έκπληξη. Πιστεύω πολύ στη δύναμη της χαρισματικότητας.

-Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον και με τι καταπιάνεστε σήμερα;
-Πολύ σύντομα δρομολογείται ένας νέος δίσκος με τίτλο «Χωρίς αφέντες», σε μουσική της νέας συνθέτριας Σοφίας Νάτσιου. Θα συμμετέχουν ερμηνευτικά: Παντελής Θαλασσινός, Φωτεινή Βελε- σιώτου, Βασίλης Λέκκας, Μπέττυ Χαρλαύτη, Λιζέτα Καλημέρη, Κατερίνα Δούκα, Αρετή Κετιμέ, Εύη Σιαμαντά και οι κυπριακής καταγωγής Άννα Χρυσάνθου και Γεώργης Τσιουρή. Επίσης, ετοιμάζω νέα τραγούδια σε μουσική Σταύρου Σιόλα, συνεργασίες με τον συνθέτη Γρηγόρη Πολύζο (με ερμηνεύτρια τη Μαρία Κρασοπούλου), με τη Βάσω Αλαγιάννη (με ερμηνεύτρια τη Σαβέρια Μαργιολά) και άλλες συνεργασίες που δεν μπορούν να ανακοινωθούν ακόμα. Και, τέλος, πρόκειται να πραγματοποιηθούν δύο συναυλίες, μία στην Κύπρο και μία στη Νέα Υόρκη, με θέμα τα τραγούδια και τα ποιήματά μου. Τα τραγούδια θα τα ερμηνεύσουν οι καλλιτέχνες που ήδη τα ερμηνεύουν. Τα ποιήματα θα τα απαγγείλουν ηθοποιοί. Θα είναι το πρώτο καλλιτεχνικό μου παρόν στην Κύπρο, μετά από πολλά χρόνια απουσίας και πρόκειται για μία εκδήλωση που θα με κάνει να επιστρέψω ξανά στις ρίζες μου...

*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κύπρου – www.kathimerini.com.cy

Σχετικές ειδήσεις

• Με το βραβείο «Φειδιππίδης» τιμήθηκε ο ομογενής επιχειρηματίας Νίκος Μούγιαρης
• Ηλεκτρονικά τριαντάφυλλα δημιούργησε μια Ελληνίδα επιστήμων της Διασποράς
• Η επιστολή καθαίρεσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου προς Ομογενή ιερέα της Ν. Υόρκης