Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας οχυρώνει την Ε.Ε
Του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη
Ο κ. Γίρκι Κατάινεν, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, τόνισε ότι οι άνθρωποι σε ολόκληρη την Ευρώπη ανησυχούν για την ασφάλειά τους και για την ασφάλεια των παιδιών τους. Συμπληρώνοντας τη συνεργασία μας με το ΝΑΤΟ, πρέπει εμείς οι ίδιοι να δράσουμε περισσότερο και καλύτερα. Αποδεικνύουμε ότι κάνουμε τα λόγια πράξη. Το Ταμείο θα λειτουργήσει ως καταλύτης για μια ισχυρή ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία η οποία αναπτύσσει πλήρως διαλειτουργικές τεχνολογίες και εξοπλισμό αιχμής. Τα κράτη-μέλη θα διατηρήσουν τον ηγετικό ρόλο τους, θα επιτύχουν πιο συμφέρουσες προσφορές και, τελικά, θα δουν την επιρροή τους να αυξάνεται.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας έχει δύο σκέλη:
• Έρευνα: Η πτυχή έρευνας του Ταμείου παράγει ήδη αποτελέσματα. Από το 2017 και μετά η Ε.Ε θα προσφέρει, για πρώτη φορά, επιχορηγήσεις για συνεργατική έρευνα σε καινοτόμες τεχνολογίες και προϊόντα στον τομέα της άμυνας, που χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου και απευθείας από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. Τα σχέδια τα οποία είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την Ε.Ε θα επικεντρώνονται σε τομείς προτεραιότητας που έχουν συμφωνηθεί προηγουμένως από τα κράτη-μέλη και θα περιλαμβάνουν, κατά κανόνα, την ηλεκτρονική, τα μεταϋλικά, το λογισμικό κρυπτογράφησης ή τη ρομποτική. Το έργο αυτό θα χρηματοδοτηθεί ως εξής:
- 90 εκατομμύρια ευρώ έως το τέλος του 2019, από τα οποία τα 25 εκατομμύρια ευρώ προορίζονται για το 2017. Η πρόσκληση υποβολής προτάσεων ξεκινά σήμερα για έργα στους τομείς των μη στελεχωμένων συστημάτων σε ναυτικό περιβάλλον και των συστημάτων εξοπλισμού στρατιωτών. Η υπογραφή των πρώτων συμφωνιών επιχορήγησης αναμένεται έως το τέλος του παρόντος έτους.
- 500 εκατομμύρια ευρώ ετησίως μετά το 2020. Το 2018 η Επιτροπή θα προτείνει ένα ειδικό ερευνητικό πρόγραμμα της Ε.Ε στον τομέα της άμυνας με εκτιμώμενο ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 500 εκατ. ευρώ, πράγμα που καθιστά την Ε.Ε έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές στον τομέα της έρευνας στην Ευρώπη.
• Ανάπτυξη και απόκτηση: Το Ταμείο θα δώσει κίνητρα στα κράτη μέλη προκειμένου να συνεργαστούν για την από κοινού ανάπτυξη και την απόκτηση αμυντικού εξοπλισμού και τεχνολογίας μέσω συγχρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε και πρακτικής στήριξης από την Επιτροπή. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη θα μπορούν να επενδύουν από κοινού στην ανάπτυξη της τεχνολογίας αεροσκαφών χωρίς πλήρωμα ή της δορυφορικής επικοινωνίας, ή να προβαίνουν σε κοινές μεγάλες αγορές ελικοπτέρων ώστε να μειώνεται το κόστος. Μόνο τα έργα συνεργασίας θα είναι επιλέξιμα, ενώ ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού θα διατεθεί για έργα που αφορούν τη διασυνοριακή συμμετοχή ΜΜΕ. Η Ε.Ε θα προσφέρει συγχρηματοδότηση με:
- 500 εκατομμύρια ευρώ συνολικά για το 2019 και το 2020, βάσει ειδικού προγράμματος άμυνας και βιομηχανικής ανάπτυξης που προτείνεται σήμερα.
- 1 εκατομμύριο ευρώ ετησίως μετά το 2020.
Η κατακερματισμένη προσέγγιση όσον αφορά την άμυνα οδηγεί και σε περιττές επικαλύψεις και επηρεάζει την ικανότητα ανάπτυξης των αμυντικών δυνάμεων. Υπάρχουν 178 διαφορετικά οπλικά συστήματα στην Ε.Ε, σε σύγκριση με 30 στις ΗΠΑ. Υπάρχουν 17 διαφορετικοί τύποι κύριων αρμάτων μάχης στην Ε.Ε και μόνο ένας στις ΗΠΑ. Υπάρχουν περισσότεροι παραγωγοί ελικοπτέρων στην Ευρώπη από ό,τι κυβερνήσεις που μπορούν να τα αγοράσουν.
Το ευρωπαϊκό ταμείο άμυνας οδηγεί σε μεγαλύτερη αποδοτικότητα των δαπανών των κρατών-μελών, τους βοηθά να ενισχύσουν την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών και να διαμορφώσουν μια ανταγωνιστική και καινοτόμο βιομηχανική βάση.
Η Ευρώπη αλλάζει αν πιστέψει στις δυνάμεις της και σεβαστεί τα κράτη-μέλη της.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος