Τα φορολογικά Ζόμπι

Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι η πηγή από την οποία φιλοδοξεί το Υπουργείου Οικονομικών να αντλήσει έσοδα, δυνάμει της πολυδιαφημισμένης λίστας φοροφυγάδων: Χρεωκοπημένες εδώ και δεκαετίες εταιρείες, δημοτικές επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα που είναι κληρονόμοι χρεών. Μια ματιά στον ισολογισμό των εταιρειών αυτών (όσες συνεχίζουν να δημοσιεύουν) θα δείξει ότι το βεβαιωμένο χρέος είναι δεκάδες φορές πολλαπλάσιο της συνολικής περιουσίας της οφειλέτιδας εταιρείας. Και όμως το Υπουργείο προσπαθεί να μας πείσει ότι «έχει να λαμβάνει» από οικονομικά πτώματα.

Όμως δεν είναι ακριβώς πτώματα. Το γεγονός ότι το Υπουργείο Οικονομικών έχει καταδικάσει τις εταιρείες αυτές σε οικονομικό θάνατο δεν σημαίνει ότι παύουν να του είναι χρήσιμες, ακόμη και ως πτώματα. Μετά τον οικονομικό θάνατο αυτών των εταιρειών το πνεύμα τους ενδεχομένως να αναπαύεται σε κάποιον φορολογικό παράδεισο, το πτώμα τους όμως τίθεται στην υπηρεσία του δόλου των ηγεσιών του υπουργείου οικονομικών. Ας δούμε λοιπόν βήμα - βήμα πως δρα η Ελληνική βιομηχανία παραγωγής και αξιοποίησης φορολογικών πτωμάτων.

Όλα ξεκινούν από την φορολογική νομοθεσία. Δεν είναι μυστικό ότι είναι πιο χιλιομπαλωμένη και από το κοντοπαντέλονο του καραγκιόζη. Συνέπεια αυτής της αλλοπρόσαλλης νομοθεσίας είναι η δύσκολη και ορισμένες φορές ανέφικτη συμμόρφωση στις διατάξεις στις διατάξεις της, ακόμη και από τον πιο καλοπροαίρετο φορολογούμενο.

Αυτή ακριβώς η φορολογική ασάφεια γίνεται αφορμή να τιναχθούν στον αέρα επιχειρήσεις λόγω μη εκπλήρωσης μιας συγκεκριμένης φορολογικής διατύπωσης. Παράδειγμα για το οποίο έχω ιδία αντίληψη ως νομικός: ο φορολογικός έλεγχος δεν βρήκε τον επιχειρηματία στην έδρα του και προέβει σε εξωλογιστικό προσδιορισμό. Τι σημαίνει αυτό σε απλά ελληνικά: επειδή η φορολογική αρχή νομίζει ότι κάποιος της κρύβεται, και χωρίς να κάνει ιδιαίτερο κόπο, από το γραφείο της υπολογίζει «κατά το δοκούν», τα φορολογητέα έσοδα ενός επιχειρηματία. Ναι καλά διαβάσατε, «κατά το δοκούν». Το άρθρο 31 περί εξωλογιστικού προσδιορισμού από τις επιχειρήσεις στον Κώδικα φορολογίας Εισοδήματος δίνει απεριόριστες αρμοδιότητες στον φορολογικό έλεγχο να φανταστεί τα έσοδα του ελεγχόμενου όπως θέλει. Δεν θα κουράσω όμως με τεχνικές λεπτομέρειες.

Μετά το χτύπημα αυτό, έρχεται ένα τριπλό ντόμινο από την επιβολή φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ και προστίμου ΚΒΣ. Όλα αυτά αν αθροισθούν υπερβαίνουν όχι το εισόδημα αλλά πολλές φόρες το σύνολο του τζίρου του επιχειρηματία για αρκετά οικονομικά έτη. Είναι δηλαδή από την αρχή γνωστό ότι δεν είναι εισπράξιμα τα ποσά που καταλογίζονται, γιατί δεν υπάρχουν παρά μόνο στην ικανότατη φαντασία του φορολογικού ελεγκτή.

Μετά από αυτό η πορεία του επιχειρηματία να μετατραπεί σε φορολογικό ζόμπι έχει προδιαγραφεί έκτος αν δικαιωθεί σε φορολογικό δικαστήριο, μετά από δέκα έτη κατά μέσο όρο.

Αλλά και σε αυτή την περίπτωση η φορολογική αρχή έχει την εξουσία μετά την ήττα της στα δικαστήρια να επαναλάβει την διαδικασία από την αρχή , αν οι πράξεις της ακυρώθηκαν για «τυπικούς λόγους». Φανταστείτε το βλέμμα του επιχειρηματία που επί δέκα χρόνια αγωνιζόταν να αποδείξει το παράνομο των φορολογικών πράξεων και τελικά δικαιώθηκε, όταν βλέπει την επανάληψη της διαδικασίας, επειδή οι λόγοι για τους οποίους κέρδισε την δίκη ήταν «τυπικοί», λες και ήταν δικό του λάθος που το φορολογικό δικαστήριο δεν έκρινε επί της ουσίας ….

Μετά έρχεται το «δέσιμο» της κατάρας, η βεβαίωση του χρέους. Είτε περάσει ο επιχειρηματίας από φορολογικό δικαστήριο είτε όχι, η εφορία θα βεβαιώσει κάποια ποσά. Τι θα πει «βεβαιώνω»; Γράφω σε επίσημο βιβλίο της εφορίας ότι ο Χ κύριος χρωστάει στο δημόσιο, τίποτα άλλο. Δεν ελέγχει κανείς αν αυτά τα χρήματα υπάρχουν, αν αυτά τα χρήματα αντιστοιχούν σε φόρο ή σε φαντασιώσεις ορισμένων φορολογικών ελεγκτών. Τίποτα. Αρκεί να μπει η σφραγίδα προϊσταμένου ότι τα ποσά βεβαιώθηκαν. Πίσω από μια σφραγίδα μπορεί να βρίσκονται ανθρώπινα δράματα, εκβιασμοί υπαλλήλων, ψευδείς καταγγελίες ανταγωνιστών, πολιτικές κόντρες, προσωπικές αντεκδικήσεις. Και όμως αυτή η σφραγίδα αρκεί για να θεωρήσει επίσημα το κράτος ότι ο κύριος Χ του χρωστά.

Μέχρι εδώ όμως περιγράψαμε τον οικονομικό θάνατο. Η μετατροπή σε φορολογικό ζόμπι είναι που έχει το δημοσιονομικό ενδιαφέρον.

Μετά την βεβαίωση ότι ο Χ κύριος χρωστάει, ανεξαρτήτως της πραγματικής κατάστασης, δηλαδή ανεξαρτήτως του αν υπάρχουν τα χρήματα που βεβαίωσε η εφορία, ένα χαμόγελο θα σκάσει στο χειλάκι του συντάκτη του προϋπολογισμού. Θα μπορεί να γράψει στον προϋπολογισμό επιπλέον έσοδα προς είσπραξη!

Το ότι γράφτηκαν τα συγκεκριμένα ποσά ως έσοδα προς είσπραξη ίσως να μην μας γεμίζει το μάτι εκ πρώτης όψεως. Ανείσπρακτες οφειλές είναι έτσι και αλλιώς δεν βλάπτουν ούτε ωφελούν πουθενά, σωστά;

ΛΑΘΟΣ! Ο προϋπολογισμός του κράτους μας ήταν το κύριο έγγραφο που ελεγχόταν σε κάθε δανεισμό μας από τις αγορές. Άρα όσο πιο φουσκωμένος είναι τόσο πιο φερέγγυα φαίνεται η ελληνική οικονομία. Αλλά είναι φουσκωμένος με αέρα, από τις τελευταίες πνοές χιλιάδων επιχειρήσεων που υπάρχουν ως νομικές οντότητες αλλά ως οικονομικές οντότητες

είναι πλέον ζόμπι που παράγουν μόνο χρέος για τους μετόχους τους και εικονικές αξιώσεις για το δημόσιο.

Επ, θα μου πει κάποιος, δεν υπάρχει παραγραφή; Ο νόμος αναφέρεται ρητά σε πενταετή παραγραφή των βεβαιωμένων.

Έλα όμως που το παραθυράκι πρόλαβε και το έλαβε ο ίδιος ο νομοθέτης πριν προλάβουμε να το επινοήσουμε εμείς οι δικηγόροι. Συγκεκριμένα φρόντισε να μηδενίζει το κοντέρ της παραγραφής κάθε φορά που η φορολογική αρχή εκδίδει ένα χαρτί που λέγεται «Πρόγραμμα Πλειστηριασμού». Όμως ο πλειστηριασμός δεν γίνεται ποτέ για δυο λόγους: Αφενός παραμένει κρυφός σε κάποιο συρτάρι ενός εφοριακού, οπότε ο πολίτης δεν μαθαίνει την ύπαρξή του, αφετέρου δε η αξία των προς πλειστηριασμό αντικειμένων είναι μηδενική.

Γνωρίζω περίπτωση όπου πλειστηριάζεται αυτοκίνητο το όποιο έχει ήδη καταστραφεί και έχει δοθεί για ανακύκλωση ή μηχάνημα που είναι κατεστραμμένο ήδη από το 1980. Και όμως η εφορία συνεχίζει να τα πλειστηριάζει για να μην παραγραφεί το χρέος και λυθεί η κατάρα του φορολογικού ζόμπι…

Πριν τελειώσω αυτό το άρθρο θα ήθελα να ψέξω ως ανακριβείς ισχυρίζονται ότι δεν παράγουμε τίποτα στην Ελλάδα: Το ίδιο το δημόσιο έχει την μεγαλύτερη στον κόσμο βιομηχανία παραγωγής εικονικών φορολογικών εσόδων, η οποία μάλιστα έκανε μέχρι πρόσφατα εξαγωγές στους δανειστές μας.

Τελικά αυτή η πολυδιαφημισμένη λίστα των μεγαλοφοροφυγάδων ίσως να είναι η τεκμηρίωση της πτώχευσης της Ελλάδας, μια και πλέον μπορεί κάθε τρίτος να δει ότι πλήθος από τις εταιρείες από τις οποίες περιμένει να εισπράξει το δημόσιο δεν είναι παρά εταιρείες φαντάσματα, των οποίων ο μόνος ρόλος ύπαρξης είναι η ακούσια συνδρομή στην εξαπάτηση των δανειστών.


Χρήστου Κλειώση


Δικηγόρου Αθηνών
M2 στο Φορολογικό Δίκαιο – Πάνθεον 1 Σορβόννη