Το μέλλον των πόλεων και των περιφερειών περνά από την ΕΕ
Του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη
Να αποφασίσουν οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι να αναλάβουν πρωτοβουλίες, να αξιοποιήσουν τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις και να υλοποιήσουν τις προεκλογικές τους εξαγγελίες.
Οι πολίτες απαιτούν σύγχρονες και λειτουργικές πόλεις.
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων είναι μια τετραήμερη δράση που διεξάγεται κάθε χρόνο στις Βρυξέλλες, κατά την οποία εκπρόσωποι περιφερειακών και τοπικών αρχών, εμπειρογνώμονες και πανεπιστημιακοί έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές και τεχνογνωσία στον τομέα της περιφερειακής και αστικής ανάπτυξης. Είναι επίσης μια αναγνωρισμένη πλατφόρμα πολιτικής επικοινωνίας ως προς την ανάπτυξη της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή, χάρη στην οποία οι φορείς λήψης αποφάσεων ευαισθητοποιούνται σχετικά με τη σημασία των περιφερειών και των δήμων στη χάραξη πολιτικών της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των περιφερειών και των πόλεων αποτελεί τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δημόσια εκδήλωση τέτοιου είδους.
Οι περιφέρειες και οι δήμοι συμμετέχουν στο σχεδιασμό των περισσότερων πολιτικών της ΕΕ. Οι υποεθνικές δημόσιες αρχές της ΕΕ έχουν την ευθύνη του ενός τρίτου των δημοσίων δαπανών (2 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως), καθώς και των δύο τρίτων των δημοσίων επενδύσεων (περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ), που συχνά πρέπει να δαπανώνται σύμφωνα με τις νομικές διατάξεις της ΕΕ.
Η πολιτική συνοχής, το βασικό εργαλείο της ΕΕ για τις επενδύσεις και την αλληλεγγύη, έχει συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μείωση των ανισοτήτων και τη διάδοση της καινοτομίας. Θα πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί τον πυλώνα για το μέλλον της ΕΕ και να μην υπονομεύεται από τον οικονομικό αντίκτυπο του Brexit ή την ανάγκη χρηματοδότησης νέων έργων. Αυτό το μήνυμα έστειλαν οι ηγέτες σε όλα τα επίπεδα —ευρωπαϊκό, εθνικό, τοπικό και κοινωνίας πολιτών— που βρέθηκαν στις Βρυξέλλες για την ευρωπαϊκή εβδομάδα των δήμων και των περιφερειών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η πολιτική συνοχής της ΕΕ υπήρξε αποτελεσματική και κατάφερε να αμβλύνει τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης. Δήμαρχοι και περιφερειάρχες συναντήθηκαν με ηγέτες από το εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο με θέμα το μέλλον του βασικού επενδυτικού εργαλείου της Ευρώπης, το οποίο σήμερα ανέρχεται σε πάνω από 630 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2014-2020.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον προϋπολογισμό της ΕΕ μετά το 2020 αναμένεται να δημοσιευθεί τον Μάιο του 2018. Οι στόχοι ορίστηκαν από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών κ. Karl-Heinz Lambertz και από τους εκπροσώπους των κύριων ενώσεων των δήμων και των περιφερειών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Παραμεθόριων Περιφερειών (AEBR), της Συνέλευσης των Περιφερειών της Ευρώπης (AER), του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (ΣΕΔΠ), της Διάσκεψης των Παράκτιων Περιφερειακών Περιοχών της Ευρώπης (CPMR) και της Eurocities, παρουσία της Ευρωπαίας Επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής κ. Corina Creţu.
Ο Πρόεδρος κ. Lambertz στην ομιλία του τόνισε: «Η Ευρώπη πρέπει να δώσει λύσεις στα πλέον σημαντικά ζητήματα για τους πολίτες και, ως εκ τούτου, ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να είναι ένας προϋπολογισμός για τους πολίτες, κατάλληλος για να δώσει απαντήσεις στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Οι επενδύσεις στις κοινότητές μας, η καταπολέμηση των περιφερειακών ανισοτήτων και η στήριξη της κοινωνικής ένταξης καθιστούν την πολιτική συνοχής της ΕΕ την έσχατη έκφραση αλληλεγγύης. Η φιλοδοξία αυτή πρέπει να συνδυαστεί και με έναν εξίσου φιλόδοξο ενωσιακό προϋπολογισμό, ο οποίος θα επιτρέπει την υλοποίηση μιας ισχυρής πολιτικής συνοχής για όλες τις περιφέρειες και πόλεις. Τουλάχιστον τρεις στους τέσσερις Ευρωπαίους πιστεύουν ότι οι περιφερειακές επενδύσεις της ΕΕ έχουν θετικά αποτελέσματα για την πόλη και την περιοχή τους.
Το αίτημά μας προς το Συμβούλιο είναι διττό: να εξασφαλιστεί μια ισχυρή πολιτική συνοχής που θα περιλαμβάνει όλες τις περιφέρειες και να υπάρξουν εγγυήσεις ότι αυτή η πολιτική θα λάβει χρηματοδότηση ίση, τουλάχιστον, με το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ, όπως συμβαίνει τώρα» κατέληξε ο κ. Lambertz.
Η Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής κ. Cretu επεσήμανε ότι «η πολιτική συνοχής αφορά πρωτίστως τους ανθρώπους και τη βελτίωση της ζωής τους. Ως εκ τούτου με μεγάλη χαρά βλέπω το καράβι της συμμαχίας ν' ανοίγει πανιά με ρότα τη σύγκλιση των πόλεων και των περιφερειών, καθώς και των εκπροσώπων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, των νοσοκομείων, των σχολείων, και την ευρύτερη κοινωνία πολιτών της ΕΕ. Η Ευρώπη και τα 500 εκατομμύρια των κατοίκων της χρειάζονται μια ισχυρή πολιτική συνοχής».
Κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής εβδομάδας των δήμων και των περιφερειών διεξήχθησαν πολιτικές συζητήσεις σε υψηλό επίπεδο και έλαβαν χώρα πάνω από 120 εργαστήρια και σχετικές εκδηλώσεις με θέμα τη βελτίωση και προβολή της πολιτικής συνοχής της ΕΕ.
Οι Ευρωπαίοι χρειάζονται ένα ισχυρό κοινωνικό μοντέλο, που να προστατεύει τους πάντες. Ας μην λησμονούμε ποτέ ότι η Ευρώπη έχει τις ρίζες της στην προοπτική της μεγαλύτερης κοινωνικής προστασίας.
H αυτοπεποίθηση και η ευημερία της Ευρώπης εξαρτάται από τη ζωτικότητα των πόλεων και των περιφερειών.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος