Βαλέτα: Πολιτιστική πρωτεύουσα με άρωμα ελληνικό
Ο θεσμός της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης ενδυναμώνει τις σχέσεις των πολιτών και προωθεί τις συνεργασίες.
Του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη
Η Βαλέτα - Μάλτα για το 2018 έχει το προνόμιο, να προβάλει και να ενισχύει την πολιτιστική της φυσιογνωμία. Η Μάλτα διαθέτει μια σπάνια κληρονομιά καλλιτεχνών που έκαναν μεγάλο όνομα και αποτέλεσαν τους πρεσβευτές για την πατρίδα τους.
Ο Eduard de Bono είναι δημιουργός της πλευρικής σκέψης.
Ο Όμηρος, στο έπος του «Η Οδύσσεια», προβάλλει τον Οδυσσέα στο νησί Gozo, το δεύτερο μεγαλύτερο από το αρχιπέλαγος της Μάλτας.
Το σπήλαιο της Καλυψούς, που βρίσκεται στη ζεστή κοκκινωπή άμμο, προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων πολλών επισκεπτών από την Ελλάδα.
Οι σπουδαστές αρχαιολογίας και αρχιτεκτονικής, μαζί με τα αντικείμενα που αποκαλύπτουν, δείχνουν στον υπόλοιπο κόσμο τις ελληνιστικές επιρροές στα Μαλτέζικα νησιά.
Οι στενοί αρχαίοι δεσμοί των πολιτισμών Ελλάδας – Μάλτας, φαίνονται στις δίγλωσσες φοινικικές και αρχαίες ελληνικές επιγραφές για τους Cippi που βρέθηκαν σε ναό αφιερωμένο στον θεό Melqart. Προχωρώντας από τους προϊστορικούς χρόνους γνωρίζουμε ότι η Μάλτα υποδέχθηκε ολόψυχα, μέλη μιας ακμάζουσας ελληνικής κοινότητας που συνόδευε τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη όταν τους προσφέρθηκε να εγκατασταθούν στα Μαλτέζικα νησιά το 1530.
Οι ευγνώμονες Ιππότες δεν ξεχνούν την ελληνική πίστη και το 1566, όταν κτίζεται η πρωτεύουσα Βαλέτα, ανεγείρεται στην καρδιά της πόλης μια Ελληνορθόδοξη Εκκλησία που αγκαλιάζει ουσιαστικά το Παλάτι του Μεγάλου Διδασκάλου.
Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες που έζησαν και δοξάστηκαν στη Μάλτα ήταν ο εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Παπάφης, ο οποίος καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη. Μετακόμισε στη Μάλτα στις αρχές του 19ου αιώνα και έζησε στη Βαλέτα και στο Ραμπάτ μέχρι το τέλος της ζωής του το 1886, συμβάλλοντας σημαντικά στην αναβάθμιση της τοπικής κοινωνίας.
Φέτος, η Μάλτα και η Ελλάδα συναντώνται ξανά και γιορτάζουν τη Βαλέτα ως Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα.
Είναι μια μοναδική ευκαιρία να προωθηθούν οι πολιτιστικές συνεργασίες των δύο χωρών και να δημιουργηθούν ουσιαστικοί δίαυλοι επικοινωνίας.
Η Βαλέτα στο σχεδιασμό της ενισχύει την ευρωπαϊκή ιδέα και για αυτό επέλεξε και την πόλη της Αθήνας για να γιορτάσει και να προβάλει ωραίες αναμνήσεις και δυνατές πολιτιστικές συνεργασίες.
Ο κοινοβουλευτικός γραμματέας της κυβέρνησης της Μάλτας Dr Deo Debattista έχει επωμιστεί την ευθύνη του συντονισμού των δράσεων της Βαλέτα - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2018.
Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα αναφέρθηκε στο στενό δεσμό των δύο χωρών και παρουσίασε το πολυδιάστατο καλλιτεχνικό έργο της χώρας του.
Στόχος τους, είπε ο κ. Debattista είναι να υπάρξουν ουσιαστικές αλληλεπιδράσεις με αφετηρία τον πολιτισμό και να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή συνοχή και αλληλεγγύη.
Η Ευρώπη γιορτάζει, η Μάλτα παρουσιάζει και η Ελλάδα υποδέχεται πολιτιστικές πρωτεύουσες με σύγχρονο ύφος και δυναμική.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος