Τράπεζες: Σχέδιο διάσωσης με... δικά μας λεφτά
Ημερομηνία ορόσημο για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποτελεί η 15η Οκτωβρίου, καθώς θα σηματοδοτήσει την έναρξη αλλαγών, κατά πολλούς θεμελιωδών, που θα δρομολογηθούν με βάση τα αποτελέσματα του stress test που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες, η κεφαλαιακή επάρκεια -σε περιβάλλον δυσμενών οικονομικών συνθηκών- των οποίων ελέγχεται από την ΕΚΤ μαζί με άλλα 128 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, θα λάβουν στις 15 Οκτωβρίου, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «DEAL news», τα αποτελέσματα του stress test. Οι τέσσερις τράπεζες τότε θα έχουν 15 ημέρες περιθώριο, για να εκπονήσουν τα capital plans για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών τους, οι οποίες θα προκύψουν από το stress test. Αυτά θα πρέπει να κατατεθούν έως τις 30 Οκτωβρίου. Τέλος, στις 4 Νοεμβρίου ξεκινά ο εποπτικός ρόλος της ΕΚΤ σε όλα τα ευρωπαϊκά συστημικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επομένως και στα ελληνικά. Αυτό σημαίνει ότι η Φρανκφούρτη θα έχει τον έλεγχο της εφαρμοζόμενης από τα πιστωτικά ιδρύματα πολιτικής, ακόμα και την «πολιτική διαχείριση» των κρίσεων, χωρίς δυνατότητα παρέμβασης από το υπουργείο Οικονομικών της χώρας.
Το οξύμωρο είναι ότι στο δυσμενές για τις ελληνικές τράπεζες σενάριο, που ενδέχεται να προκύψει από το stress test, και πιθανώς θα δείχνει «χρηματοδοτικό κενό», η κάλυψη θα γίνει από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Δηλαδή, με χρήματα και των Ελλήνων φορολογουμένων θα «επανακρατικοποιηθούν» οι τράπεζες, ο έλεγχος των οποίων όμως θα βρίσκεται στη Φρανκφούρτη. Το απόθεμα του ΤΧΣ, που ενδεχομένως θα γίνει «μαξιλαράκι», υπολογίζεται σε 11 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο κίνδυνος για τις ελληνικές τράπεζες προκύπτει από τα «κόκκινα δάνεια», ύψους 77 δισ. ευρώ. Σημαντικό μέρος αυτών των δανείων αφορά σε αδύναμες κοινωνικές ομάδες, όπως οι άνεργοι, που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Όσο το πρόβλημα αυτό παραμένει επί της ουσίας άλυτο,και οι όποιες ρυθμίσεις υιοθετούνται με γνώμονα να μην χάσουν οι τράπεζες, η οικονομική «φούσκα» και η κοινωνική δυσαρέσκεια θα μεγαλώνει.
Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη, προς την Κομισιόν. Ο κ. Παπαδημούλης τονίζει ότι από το 2008, οι ελληνικές τράπεζες έχουν λάβει βοήθεια περίπου 200 δισ. και έχουν υπέρμετρες εξουσίες στην περιουσία των δανειοληπτών. Όμως, ταυτόχρονα, έχουν μειώσει τις χορηγήσεις και εμφανίζουν κερδοφορία. Γι' αυτό και ερωτά την Κομισιόν ποια θα είναι η θέση της τρόικα στο θέμα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και εάν εξετάζεται η χρήση των κεφαλαίων του ΤΧΣ για τη διαγραφή χρεών αδύναμων ομάδων (π.χ. ανέργων), γεγονός που θα επιδράσει θετικά και στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.
Πάντως, τα μέσα του Οκτώβρη δεν είναι μακριά, οπότε και θα φανούν τα πρώτα σημάδια για το ποιο δρόμο θα ακολουθήσουν οι αλλαγές στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
