Αίρεται η διάσταση ερμηνειών εντός της ΕΕ για τη διάσωση μεταναστών

Ωστόσο, αυτή η διαφορά στην προσέγγιση δεν εμπόδισε τους πρεσβευτές των 28 κρατών μελών και την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (LIBE) να βρουν μία συμβιβαστική λύση, η οποία υπερψηφίστηκε στις 20 Φεβρουαρίου, σχετικά με τους μελλοντικούς κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται σε περίπτωση έρευνας, παρακολούθησης σκαφών στη θάλασσα, διάσωσης και υποδοχής μεταναστών μέσω των αποστολών Frontex. Η υπόθεση είναι εξαιρετικά ευαίσθητη, σημειώνει δημοσίευμα του δελτίου πληροφόρησης για ευρωπαϊκά θέματα Europolitique, επισημαίνοντας πως πέντε χώρες της νότιας Ευρώπης (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Μάλτα και Κύπρος) έχουν από καιρό αντιταχθεί στην ανάπτυξη ενός «Ευρωπαϊκού Δικαίου της Θάλασσας» καθώς θεωρούν πως το ζήτημα αποτελεί εθνική αρμοδιότητα, υποστηρίζοντας ότι το διεθνές δίκαιο προβλέπει, ήδη, υποχρέωση διάσωσης πλοίων σε κίνδυνο. Κατά την Europolitique, στον απόηχο της τραγωδίας της Λαμπεντούζα, όπου περισσότεροι από 360 άνθρωποι πνίγηκαν στη Μεσόγειο, το Ευρωκοινοβούλιο υποστήριξε μία πιο ανθρωπιστική προσέγγιση.

«Οι κύριοι στόχοι μας επιτεύχθηκαν» αναφέρει στο δελτίο ο Πορτογάλος εισηγητής Κάρλος Κοέλιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, αφού «διαθέτουμε δεσμευτικό πλαίσιο για έρευνα και διάσωση, καθώς και την ταυτοποίηση των μεταναστών που περισυλλέγονται στη θάλασσα». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θυμίζει η Europolitique, χρειάστηκε να προσφύγει στο Δικαστήριο της ΕΕ για την ακύρωση μίας απόφασης που είχε ληφθεί το 2010 από τα κράτη μέλη. Ήταν δεσμευτικοί κανόνες για την ανίχνευση και παρακολούθηση των σκαφών μεταναστών, η οποία εισήγαγε δεσμευτικούς κανόνες για τον εντοπισμό και κράτηση πλοίων που μεταφέρουν μετανάστες, αλλά εθελοντικούς, ως προς τη διάσωση και την υποδοχή των ίδιων των μεταναστών. Όπως σημειώνει η Europolitique, στο πλαίσιο του συμβιβασμού, οι δεσμευτικοί κανόνες της ΕΕ για την έρευνα, διάσωση και υποδοχή μεταναστών απαιτούνται μόνο για τις επιχειρήσεις που συντονίζονται από τον Frontex. Ως εκ τούτου, οι εθνικές λιμενικές Αρχές, εφόσον λειτουργούν εκτός της Frontex, παραμένουν εκτός του πεδίου της συμφωνίας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί, ωστόσο, τα κράτη μέλη να συμβάλουν στη «διάλυση των ασαφειών που υπάρχουν λόγω των διαφορετικών ερμηνειών του διεθνούς δικαίου από τις χώρες της ΕΕ και τις διαφορετικές πρακτικές τους» αναφέροντας χαρακτηριστικά την πρακτική, με συχνά δραματικά αποτελέσματα, της ιταλικής και μαλτέζικης ακτοφυλακής, οι οποίες διαφωνούν για την αρμοδιότητα εκάστης, με αποτέλεσμα να επιστρέφονται στην ανοικτή θάλασσα πλοία που μεταφέρουν μετανάστες. «Η πρακτική της επιστροφής στην ανοικτή θάλασσα δεν είναι, πλέον, δυνατή και έχουμε ενισχύσει την αρχή της μη επαναπροώθησης» αναφέρει ο Κοέλιο. Από την πλευρά του, το Συμβούλιο προτιμά να αναφέρεται σε «ρυθμίσεις» για την αντιμετώπιση καταστάσεων έρευνας και διάσωσης μεταναστών οι οποίες «ενδέχεται να προκύψουν» στο πλαίσιο επιχείρησης της Frontex. Ο συμβιβασμός που επετεύχθη μεταξύ Ευρωκοινοβουλίου και Συμβουλίου θα τεθεί σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, τον Απρίλιο.