Ουκρανία: Ο χρόνος για τον «πόλεμο του φυσικού αερίου» μετρά αντίστροφα

Η Ουκρανία, που καλύπτει πάνω από το ήμισυ των αναγκών της σε φυσικό αέριο με προμήθειες από τη Ρωσία, αρνείται να καταβάλει στην κρατική ρωσική ενεργειακή εταιρεία Gazprom τις νέες, αυξημένες κατά 80%, τιμές του φυσικού αερίου, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί τον ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας, ως ένα «πολιτικό» μέτρο τιμωρίας για την απαγκίστρωση του Κιέβου από την επιρροή του Κρεμλίνου.

Το Κίεβο επιδιώκει να λάβει ένα μέρος του αερίου που χρειάζεται από την Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία — περιλαμβανομένων και ποσοτήτων που οι χώρες αυτές αγοράζουν από τη Ρωσία.

Ο Προντάν ανέφερε ότι η χώρα του χρειάζεται να έχει αποθηκευμένα 17 με 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ώστε από τα μέσα Οκτωβρίου να εξασφαλιστεί η μεταφορά αερίου στην Ευρώπη.

Προς το παρόν, τα αποθέματα φυσικού αερίου στις ουκρανικές δεξαμενές ανέρχονται σε μόλις 8,3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.

«Έχουμε κάποιο χρόνο. Θα πρέπει να αρχίσουμε την άντληση φυσικού αερίου το αργότερο τον Ιούνιο», είπε ο Προντάν. «Είναι ένα θέμα η αποθήκευση αποθεμάτων φυσικού αερίου υπογείως, διότι αν δεν υπάρχει αρκετή ποσότητα στην αρχή της χειμερινής περιόδου, η Ρωσία δεν θα είναι σε θέση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της σχετικά με την παροχή» αερίου στην Ευρώπη.

«Η ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας και της Ευρώπης συνδέονται και θέλουμε να επιλύσουμε το πρόβλημα. Μπορούμε να το επιλύσουμε ως τον Ιούνιο; Το ελπίζω. Έχουμε όλοι συμφέρον για αυτό», δήλωσε.

Ο Προντάν ανέφερε ακόμα ότι η κρατική εταιρεία ενέργειας της Ουκρανίας Naftogaz υπέβαλε διάφορες προτάσεις προς την Gazprom τον περασμένο μήνα, περιλαμβανομένων: του καθορισμού της τιμής στα 268,5 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα μέχρι το τέλος της τρέχουσας σύμβασης• της μείωσης των ουκρανικών χρεών για το φυσικό αέριο• και της κατάργησης της ρήτρας take or pay.

Οι δύο πλευρές έχουν συνάψει μια σύμβαση take or pay, δηλαδή μια εγγύηση άνευ όρων για την αγορά μιας ποσότητας αερίου με άμεση πληρωμή σε μετρητά. Βάσει αυτού του όρου, η Naftogaz υποχρεούται να καταβάλει ένα ελάχιστο συμφωνημένο ποσό, έστω κι αν δεν παραλάβει όλη τη συμφωνημένη ποσότητα.

Το Κρεμλίνο έχει κατηγορηθεί συχνά πως χρησιμοποιεί την ενέργεια ως ένα εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Το 2005 και το 2009 διέκοψε τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ουκρανία και στην Ευρώπη μετά τις διαφωνίες για τις τιμές με την προηγούμενη φιλοδυτική κυβέρνηση στο Κίεβο. Η κρίση εκείνη είχε γίνει γνωστή ως «ο πόλεμος του φυσικού αερίου».

Η Ουκρανία θέλει απεγνωσμένα να αλλάξουν οι όροι της σύμβασης του 2009, που συμφωνήθηκε από την προηγούμενη φιλοδυτική κυβέρνηση του Κιέβου και όριζε ότι η Ουκρανία ήταν υποχρεωμένη να αγοράζει, ανεξάρτητα αν το χρειάζεται ή όχι, το σύνολο του παρεχόμενου όγκου φυσικού αερίου έναντι τιμής 485 δολαρίων ανά 1.000 κυβικά μέτρα. Η τιμή αυτή είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη…

Η Μόσχα αργότερα προχώρησε σε μια οικονομική διευκόλυνση προσφέροντας εκπτώσεις. Το 2013 η Ουκρανία κατέβαλε περίπου 400 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα. Στη συνέχεια η τιμή αυτή μειώθηκε ακόμα περισσότερο, στα 268,5 δολάρια ανά 1000 κυβικά μέτρα, όταν ο Βίκτορ Γιανούκοβιτς απέρριψε τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκοντας στενότερη συνεργασία με τη Ρωσία.

Τώρα, μετά τις εξελίξεις που ακολούθησαν στην Ουκρανία, η Μόσχα θέλει να ισχύσει η παλαιότερη σύμβαση και τιμή πώλησης του φυσικού αερίου.

«Η Ουκρανία είναι σε θέση να πληρώσει για το αέριο, αλλά θα πληρώσει μόνο μια δίκαιη τιμή της αγοράς», είπε ο μεταβατικός υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας.

Η Μόσχα έχει αναφέρει με διάφορους τρόπους ότι το Κίεβο τής οφείλει περίπου 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια για το φυσικό αέριο που έχει προμηθευτεί.

Στη συνέχεια το χρέος αυτό ανέβηκε κατά τη Μόσχα στα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς συμπεριλήφθηκαν σε αυτό και οι παραδόσεις του Απριλίου.

Συνολικά η Μόσχα υπολογίζει ότι το Κίεβο της οφείλει πάνω από 11 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η Ρωσία εξ αυτού έχει απειλήσει να διακόψει την παροχή του φυσικού αερίου εάν η Ουκρανία δεν πληρώσει τα χρέη της, επαναφέροντας την απειλή του «πολέμου του φυσικού αερίου».

Τις δυο προηγούμενες φορές που η Μόσχα έκλεισε τις στρόφιγγες, η Ευρώπη υπέφερε από σοβαρές ενεργειακές ελλείψεις εν μέσω του χειμώνα.

Ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας ανέφερε επίσης ότι η χώρα του θα καταφύγει στο διεθνές δικαστήριο επιδιαιτησίας της Στοκχόλμης αν οι δύο πλευρές δεν καταλήξουν σε μια για την τιμή μέχρι την 28η Μαΐου.

«Έχουμε υποβάλει μια "ειδοποίηση για τη διαπραγμάτευση" και η Gazprom έχει 30 ημέρες για να απαντήσει. Εάν δεν υπάρξει απάντηση και συμφωνία μέχρι την 28η Μαΐου η ουκρανική πλευρά θα προσφύγει στο (διεθνές) δικαστήριο επιδιαιτησίας της Στοκχόλμης», είπε ο Προντάν.

Η Ουκρανία θα υποστηρίξει ότι η Gazprom καταχράται τη μονοπωλιακή θέση που επέχει στην αγορά, πρόσθεσε ο Ουκρανός μεταβατικός υπουργός Ενέργειας.

Η Ρωσία δεν έχει απαντήσει επίσημα στο ουκρανικό αίτημα, καθώς η Μόσχα αρνείται να συνομιλήσει με τη σημερινή κυβέρνηση στο Κίεβο, την οποία θεωρεί παράνομη και δεν αναγνωρίζει.

Η Gazprom προειδοποίησε σήμερα το Κίεβο ότι έχει διορία μία εβδομάδα πριν απαιτήσει την προπληρωμή για τον εφοδιασμό της χώρας με φυσικό αέριο.

Η εξέλιξη αυτή προφανώς βαθαίνει το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών και ενδέχεται να προκαλέσει νέο ρήγμα στις σχέσεις Ανατολής-Δύσης, που διέρχονται ήδη τη χειρότερη τους κρίση μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Ο Προντάν είπε τέλος ότι η Ουκρανία γνωρίζει πως η Ρωσία μπορεί να διακόψει εντελώς την προμήθεια και αναζητεί ενεργά άλλες πηγές. Υποστήριξε ότι έχει ήδη λάβει αέριο από την Πολωνία και εξασφάλισε επίσης μια νέα πηγή τροφοδοσίας της, από την Ουγγαρία. Μια τρίτη πηγή μπορεί να είναι η Σλοβακία το Σεπτέμβριο. Ο Προντάν είπε ότι συνολικά το Κίεβο σχεδιάζει να λαμβάνει 6,5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου από την Ευρώπη ως το τέλος του 2014.

Η Ουκρανία, η οποία παράγει περίπου 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, κατανάλωσε το 2013 περίπου 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

Το 2013 η χώρα εισήγαγε περίπου 2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από την ΕΕ…

Διαβάστε ακόμα:

Ουκρανία: Ανταλλαγή πρακτόρων με φιλορώσους ακτιβιστές