Μεγάλος μπελάς για την Τουρκία οι Belh@rra

Tο Newsbomb.gr συνομίλησε με τον Δρα. Θεόδωρο Τσακίρη, Αναπληρωτή Καθηγητή Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας για τις γεωπολιτικές επιπτώσεις της ελληνογαλλικής συμφωνίας.

Κ. καθηγητά, τι αλλάζει από επιχειρησιακή άποψη με την απόκτηση των Belah@rra Helleniques για το ΠΝ? Πώς μεταβάλλεται η ελληνοτουρκική ισορροπία δυνάμεων μετά και την απόκτηση των Rafale

Η απόκτηση 3+1 Belh@rra έως το 2026 σε συνδυασμό με την επιλογή ναυπήγησης 4 νέων κορβετών Gowind δεν αντικαθιστά απλά τις κύριες μονάδες επιφανείας του ελληνικού στόλου. Δημιουργεί ένα νέο ψηφιακό και δικτυοκεντρικό στόλο με δύναμη πυρός που δεν μπορεί να συγκριθεί με κανέναν άλλο μη-πυρηνικό στόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι FDI όπως είναι η τεχνική ονομασία των Belh@rra αποτελούν μια πλατφόρμα που παρέχει αποτελεσματική αντιαεροπορική και αντιβαλλιστική άμυνα περιοχής σε ακτίνα εγκλωβισμού και κατάρριψης (kill range) 32 ιπτάμενων στόχων πέραν των 120χλμ ενώ ταυτόχρονα διαθέτει έως 8 αντιπλοϊκούς Exocet III (MM-Block 40) που μπορούν να εξουδετερώσουν και παράκτιους στόχους σε ακτίνα 200χλμ και ένα εξαιρετικά εξελιγμένο σύστημα ανθυποβρυχιακής προστασίας με δύο σόναρ και σειρά έξυπνων τορπιλών.

Παράλληλα είναι πλήρως συμβατές με τη χρήση των νέων αμερικανικών ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων ΜΗ-60 Romeo που θα τεθούν σε υπηρεσία από το 2022 και προφανώς με τα ελληνικά Rafale και Mirage 2000-5 καθώς φέρουν παραπλήσιο οπλισμό. Για να γίνει πιο κατανοητό ακόμη και οι ελληνικοί Exocet που κλειδώνουν, ιδίως εάν αναβαθμισθούν στην έκδοση 3C με εμβέλεια 200 χλμ, όλο το Αιγαίο, ήταν γεωγραφικά στατικοί στη Λήμνο και τη Σκύρο ενώ για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά χρειάζονταν αντι-αεροπορική/αντι-βαλλιστική προστασία. Πλέον όλες αυτές οι δυνατότητες πηγαίνουν όπου θέλουν και όπου χρειάζεται χωρίς την ανάγκη αεροπορικής κάλυψης.

Το ελληνικό ΠΝ σε στρατηγικό επίπεδο κάνει άλμα στον 21^ο αιώνα εξισορροπεί αριθμητικά και υπέρ-ανατρέπει ποιοτικά τα μέσα που η Τουρκία έχτισε επί 15ετίας για να επιβάλλει τη νέο-ιμπεριαλιστική «Γαλάζια Πατρίδα». Αποκτά τα μέσα για την υλοποίηση του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου χωρίς την ανάγκη-υπό προϋποθέσεις- μόνιμων αεροναυτικών βάσεων στο νησί, κάτι που ήδη γίνεται και μόνο με τα Rafale, τα οποία δεν έχουν τους περιορισμούς ακτίνας δράσης και οπλισμού που έχουν ακόμη και τα αναβαθμισμένα σε έκδοση Viper F16.

Εάν σε αυτό το πλαίσιο αμυντικής αναβάθμισης προστεθούν οι νέες τορπίλες για τα υποβρύχια μας και η προοπτική απόκτησης ακόμη δυοU214 εντός της δεκαετίας για να εξουδετερωθεί το μερικό πλεονέκτημα που θέλει να αποκτήσει το τουρκικό ΠΝ σε αυτόν τον τομέα, τότε μιλάμε για δυνατότητες άρνησης πρόσβασης σε όλο το δυνητικό τόξο επιχειρήσεων του τουρκικού ΠΝ σε Λιβυκό, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Ενδεικτικά απλώς αναφέρω ότι οι 7 υφιστάμενες πυραυλάκατοι του ΠΝ τύπου Roussen φέρουν εκάστη 8 Exocet στους οποίους πρέπει να προστεθούν οι 8-16 Exocet που θα φέρουν οι 3+1 FDI και οι 4 Gowind. Η αύξηση της δύναμης πυρός μόνο σε επίπεδο αντιπλοϊκών πυραύλων (που μπορούν επίσης να χτυπήσουν πλέον και στόχους στην ξηρά) είναι εκθετική.

Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα απόκτησης τους και τι προκλήσεις αυτό δημιουργεί;

Βάσει της υφιστάμενης συμφωνίας οι 2 πρώτες FDI θα ενταχθούν στο δυναμικό του στόλου το 2025 και η 3^η το 2026 για αυτό ακριβώς και θα κατασκευασθούν στη Γαλλία ώστε να διασφαλισθεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα παράδοσης. Το ζήτημα είναι τι θα γίνει στο μεσοδιάστημα καθώς η ενδιάμεση λύση δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί αν και φαίνεται ότι η λύση που θα δοθεί αλλάζει τις παραμέτρους που γνωρίζαμε μέχρι τώρα.

Τι θα γίνει με την ενδιάμεση λύση γιατί τελικά δεν ανακοινώθηκε στο Παρίσι και η υπογραφή της συμφωνίας για τις κορβέτες Gowind ;

Ακριβώς αυτό ήθελα να πω. Η ενδιάμεση λύση αφορούσε τον εκσυγχρονισμό των 4 ΜΕΚΟ και την ενοικίαση με δυνατότητα τελικής αγορά 2 νέων μονάδων επιφανείας επιπέδου φρεγατών. Η επιλογή των Gowind, που στην ουσία έχουν το εκτόπισμα μιας ελαφριάς φρεγάτας, αλλάζει εντελώς τα δεδομένα. Δεν μιλάμε πλέον για ενδιάμεση λύση αλλά για τελική λύση χωρίς δανεισμό αλλά με νέες μονάδες. Οι Gowind από μόνες τους έχουν επίσης δυνατότητα παροχής αεροπορικής άμυνας περιοχής μέσω των βλημάτων Aster 15/30 και θα φέρουν όπως και οι FDIτην τελευταία έκδοση των Exocet 3C (Coherent).

Θα έχουν δηλαδή μεγαλύτερη δύναμη πυρός υπό το υφιστάμενο δυναμικό του στόλου των ΜΕΚΟ. Το ζήτημα και με τους δύο τύπους πλοίων είναι ότι και οι νέες κορβέτες δεν θα μπορέσουν να έρθουν από την υπογραφή της σύμβασης, που φαίνεται να πηγαίνει για το τέλος του έτους ή αρχές του 2022, πριν το 2025. Ένα ανοικτό θέμα που μπορεί να μας πάει στο 2022 είναι το που θα κατασκευασθούν οι κορβέτες κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για τα ελληνικά ναυπηγία και τα ανταποδοτικά οφέλη από το ναυτικό πρόγραμμα που θα αγγίζει τα 4,6 δις ΕΥΡΩ. Το σημαντικό είναι ότι θα εξακολουθήσει να υπάρχει κενό έως το 2025 κάτι που μπορεί να εκμεταλλευθεί η Τουρκία.

Πώς εκτιμάται ότι θα αντιδράσει η Τουρκία και τι μπορεί να κάνει;

Η Τουρκία θα συνειδητοποιήσει ότι το ελληνικό ΠΝ αποκτά μέσα που το τουρκικό ΠΝ δεν δύναται να αποκτήσει (όπως γινόταν με τα F16 επί σχεδόν 40 έτη) και δεν μπορεί να αναπτύξει αυτόνομα σε ίδιο ποιοτικό επίπεδο και σε ίδιο χρονικό διάστημα. Προφανώς και ανάλογες εξοπλιστικές επιλογές θα ήταν διαθέσιμες από τις ΗΠΑ αλλά ακόμη και να μην υπήρχε το embargo του Δεκεμβρίου 2020 η γεωπολιτική τροχιά των αμερικανοτουρκικών σχέσεων μετά το 2010 καθιστά μια τέτοια προοπτική σχεδόν απίθανη. Ωστόσο η Τουρκία θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει το δυναμικό των μη-επανδρωμένων οχημάτων UAV/USV για να ισοσταθμίσει το δυνητικό μας πλεονέκτημα μέσω επιθέσεων κορεσμού (swarm tactics). Για αυτό ακριβώς το επόμενο μεγάλο βήμα είναι να εξουδετερωθεί αυτό το τουρκικό πλεονέκτημα με ένα ελληνικό πρόγραμμα οπλισμένων drones σε αέρα και θάλασσα, ένα εκτενές δίκτυο μέσων θαλάσσιας επιτήρησης χαμηλού κόστους και με την ανάπτυξη μέσων αεράμυνας για να καταρρίπτουν UCAV / Bayratkar και drones αυτοκτονίας.

Ακόμη και εάν η Τουρκία αναζητήσει ανάλογα ναυτικά συστήματα ή πυραυλικές λύσεις στην Κίνα ή (πιο πιθανόν) στη Ρωσία μέσω π.χ. της αγοράς μια δεύτερης συστοιχίας S400 αυτό θα την εμπλέξει σε έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης με την Ουάσιγκτον και τη βεβαιότητα νέων αμερικανικών κυρώσεων. Η Τουρκία έχει τακτικό μερικό πλεονέκτημα στο ναυτικό τομέα για την επόμενη τριετία αλλά η ένταξη των Rafaleέως τα τέλη του 2023, ο εκσυγχρονισμός των F16 σε επίπεδο Block 70/72, και το πλεονέκτημα που εμείς έχουμε στα U214 εξισορροπούν αυτή τη μεταβατική αδυναμία σε στρατιωτικό επίπεδο. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι η Τουρκία δεν θα αποτολμήσει μια νέα επιθετική ενέργεια έναντι της Ελλάδας επιχειρούμενη να εκμεταλλευθεί αυτή την ανισορροπία έως το 2025 όπως έκανε τον Αύγουστο το 2020, ιδιαίτερα στο αδιευκρίνιστο τμήμα της ΑΟΖ/ Υφαλοκρηπίδας μας ανατολικά του μεσημβρινού 27.59΄΄

Πόσο σημαντική είναι η ρήτρα αμυντικής συνδρομής της συμφωνίας με τη Γαλλία? Τι πρακτική εφαρμογή μπορεί να έχει;

Η ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής με τη Γαλλία συμπληρώνει την αξιοπιστία της ελληνικής αποτροπής σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει να επαναλάβει σκηνικό Ιμίων. Βεβαίως στην περίπτωση αυτή όπως δήλωσε ξεκάθαρα ο Α/ΓΕΕΘΑ θα πάμε σε γενικευμένη κλιμάκωση χωρίς να περιμένουμε καμία βοήθεια από κανένα γιατί δεν την έχουμε και ανάγκη. Η υπόσχεση της Γαλλίας να μας συνδράμει στρατιωτικά σε αυτήν την περίπτωση αυξάνει την εκτίμηση ρίσκου της Τουρκίας εάν επιχειρήσει να χτυπήσει την Ελλάδα εντός της επικράτειας της δηλαδή τα εδάφη μας και τα όρια των χωρικών μας υδάτων 6 ν.μ. και 12 ν.μ. και όχι τις περιοχές ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδας όπου δεν ασκούμε κυριαρχία αλλά κυριαρχικά δικαιώματα. Η γαλλική ρήτρα δεν αποτρέπει από μόνη της την Τουρκία από το να επαναλάβει σκηνικό ανάλογο με αυτό του Αυγούστου 2020 ειδικότερα στα ανατολικά της υφιστάμενης ΑΟΖ μας, όπου δεν έχουμε οριοθετήσει καν τις διεκδικήσεις μας.

Βλέπετε τυχόν αρνητικές συνέπειες μπορεί να έχει αυτή η συμφωνία στις σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ ή Ελλάδας-ΝΑΤΟ?

Κάθε ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας θα επιτρέψει στον ευρωπαϊκό βραχίονα του ΝΑΤΟ να φέρει σε πέρας τον καταμερισμό βάρους που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να επικεντρωθούν στις περιοχές υψηλότερου στρατηγικού ενδιαφέροντος όπως ο Περσικός Κόλπος και η ζώνη του Ειρηνικού και Ινδικού Ωκεανού. Σε ό,τι αφορά τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε άνθιση σε πολλαπλά επίπεδα και αυτό θα επιβεβαιωθεί πιστεύω και από την 5ετούς διάρκειας συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας που αναμένουμε να υπογραφεί στα μέσα Οκτωβρίου.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Τα επικοινωνιακά παιχνίδια του Ερντογάν συνεχίζονται - Οι «κραυγές» για το Αιγαίο και το... μπάσκετ

Κύκλωμα ναρκωτικών: Ο 47χρονος είχε πιάσει τον σταυρό το 2019 στη Στυλίδα, όταν τσακώθηκε ο Γκλέτσος

Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός: Το πρώτο «αιώνιο» ντέρμπι της σεζόν! - Η ώρα και το κανάλι (vids+pics)