Η διπλωματία των αγωγών στην ουκρανική κρίση

Τον περασμένο Ιανουάριο, το State Departmnet  εξέδωσε ένα non paper για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med βάζοντας στο συρτάρι το μεγαλεπήβολο σχέδιο.

Η εισβολή της Ρωσίας όμως στην Ουκρανία, οι νέες συνθήκες που δημιουργεί ως προς την ενεργειακή ασφάλεια δημιουργεί ενδεχομένως νέα δεδομένα που οδηγούν τον αμερικανικό παράγοντα να επανεξετάσει τον συγκεκριμένο αγωγό.

Eίχαν προηγηθεί δηλώσεις από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Chevron Michael Wirth ο οποίος από το βήμα του ενεργειακού συνεδρίου CERAWeek είπε ότι ο αγωγός συνιστά μια λύση και του Διευθύνοντος Συμβούλου της Edison Nicola Monti που τόνιζε πως είναι επιτακτική ανάγκη να επανέλθει στο επίκεντρο της προσοχής μας το σχέδιο του αγωγού EastMed προκειμένου να καταστεί δυνατή η διαφοροποίηση των προμηθειών από πηγές φυσικού αερίου που έχουν ήδη ανακαλυφθεί και είναι εγγύς στην ευρωπαϊκή αγορά.

Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι η εισβολή της Ρωσίας και η ανάγκη για άμεση και γρήγορη απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο τους υποχρεώνει να εξετάσουν όλες τις εναλλακτικές λύσεις μεταξύ των οποίων και ο Easte Med.

Άλλωστε με κοινή επιστολή που είχαν στείλει στον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν οι ομογενείς βουλευτές στο Κογκρέσο Γκας Μπιλιράκης και Νικόλ Μαλλιωτάκη είχαν εκφράσει την έντονη διαφωνία τους για την απόσυρση της διπλωματικής στήριξης προς τον αγωγό EastMed. Οι δύο βουλευτές έκαναν λόγο για μια κίνηση που υπονομεύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης, υπενθυμίζοντας ότι η ΕΕ έχει αναδείξει τον αγωγό σε ένα έργο "καίριας σημασίας".

Σημείωναν μάλιστα ότι «υπονομεύοντας το έργο, η αμερικανική κυβέρνηση υπονομεύει τρεις από τους ισχυρότερους συμμάχους μας στην περιοχή: το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και τις ελπίδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενεργειακή ανεξαρτησία και οικονομική ευημερία. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου αύξηση των τιμών της ενέργειας, η οποία υποκινείται από πολλές πολιτικές, γεωγραφικές και οικονομικές δυνάμεις. Μια σημαντική αιτία της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας είναι η έλλειψη φυσικού αερίου.

Παρά την ώθηση πολλών δεκαετιών της Ευρώπης προς την πράσινη και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η άνοδος των τιμών της ενέργειας έχει ειρωνικά οδηγήσει στην αυξημένη χρήση άνθρακα για την κάλυψη της ζήτησης. Καθώς το φυσικό αέριο είναι μια πιο καθαρή ενεργειακή επιλογή σε σύγκριση με τον άνθρακα, είναι μια κρίσιμη πηγή ενέργειας για τις κυβερνήσεις που επιδιώκουν τη μετάβαση σε πιο πράσινες πηγές ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει αυτό το γεγονός και έχει ανακηρύξει τον αγωγό EastMed "καίριας σημασίας έργο”».

Η ελληνική πλευρά τα τελευταία χρόνια έχει ακολουθήσει μια δυναμική σταθερή ενεργειακή πολιτική και έχει τεκμηριώσει από το 2019 την τεχνική και οικονομική βιωσιμότητα του Εast Med και έχει υποστηρίξει ότι η κατασκευή του μέσα σε 36 μήνες αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική μεσοπρόθεσμη λύση στο ευρωπαϊκό πρόβλημα απεξάρτησης από τη Ρωσία αφού θα μπορεί να μεταφέρει 20bcm ανά έτος και ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε το 2021 από τη Ρωσία 160bcm.

Όσο και αν οι γεωπολιτικές εξελίξεις είναι τεκτονικές προφανώς η αγορά θα έχει τον τελευταίο λόγο. Όμως για την Ελλάδα (και για την Κύπρο) δημιουργείται μια μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσει τη διπλωματία των αγωγών όπως έκανε και αρκετά χρόνια νωρίτερα με τον αγωγό φυσικού αερίου TAP όπως κάνει και σήμερα με την συμφωνία ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο.

Για να μην μας προλάβουν οι εξελίξεις με ενδεχόμενη συμφωνία Τουρκίας Ισραήλ και τη δημιουργία αγωγού από το κοίτασμα Λεβιάθαν στην Ανατολική Μεσόγειο προς το τουρκικό έδαφος...

Διαβάστε επίσης:

Προσχέδιο συμφωνίας 15 σημείων ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία για να σταματήσει ο πόλεμος