Η ελληνοτουρκική συνάντηση του Απριλίου και η συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο

Τον Σεπτέμβριο του 2020 ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ σε συνέντευξη του είχε κάνει λόγο για την ανάγκη «να υπάρξουν συμβιβασμοί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη με την Τουρκία».

Είχε προηγηθεί η συνέντευξη του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας Θάνου Ντόκου -ο οποίος παρεμπιπτόντως είναι παρών σε όλες τι σημαντικές επαφές του πρωθυπουργού σε ότι έχει να κάνει με τα ελληνοτουρκικά- στη εφημερίδα της Κύπρου «Φιλελεύθερος» και είχε μιλήσει ξεκάθαρα για συνεκμετάλλευση.

Είχε πει συγκεκριμένα ότι «εφόσον ανακαλυφθούν σημαντικά κοιτάσματα στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο, εφόσον το κοίτασμα εκτείνεται στις θαλάσσιες ζώνες και των δύο χωρών, εφόσον η ποσότητα, η τιμή και οι τάσεις απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα επιτρέψουν την εμπορική εκμετάλλευση του κοιτάσματος και, τέλος, εφόσον η Ελλάδα αποφασίσει ότι αυτό τη συμφέρει, τότε θα μπορούσε να διαπραγματευθεί μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης με ποσοστά που θα καθοριστούν σύμφωνα με τα συμφωνημένα θαλάσσια σύνορα».

Ο κ. Ντόκος συνόδευσε μάλιστα τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη και στη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν ενώ είχε πρόσφατα συναντήσει και τον σύμβουλο ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν.

Η θέση των Αμερικάνών αξιωματούχων όπως κατά καιρούς έχει διατυπωθεί σε συνέδρια είναι ότι δεν θα είχαν αντίρρηση, στο Αιγαίο, ή σε κάποια άλλη αμφισβητούμενη περιοχή, όπου το οικονομικό όφελος είναι και για τις δύο χώρες τόσο μεγάλο που τις συμφέρει, να καταλήξουν σε μια επιχειρηματική λύση, ακόμη και εάν δεν συμφωνούν στα συγκεκριμένα όρια.

Ο κ. Ντόκος από την άλλη πλευρά έχει διατυπώσει την άποψη ότι ακόμη και ιδέες περί συνεκμετάλλευσης (kazan-kazan) μπορούν να συζητηθούν, υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης οριοθέτησης μέσω προσφυγής σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο.

H κυβέρνηση απορρίπτει οποιοδήποτε θέμα συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο, απέρριψε επίσης ότι τέθηκε το θέμα από τον Υπουργό Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ κατά τη συνάντηση που είχε με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο στο περιθώριο της συνόδου των Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ. Απορρίπτει επίσης ότι έγινε σχετική συζήτηση στην κατ΄διαν συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να απορρίπτουμε τον διάλογο, άλλωστε η ελληνική διπλωματία σταθερά πρεσβεύει ότι όταν συνομιλείς δεν σημαίνει ότι διαπραγματεύσαι ή ότι είσαι διατεθειμένος να κάνεις υποχωρήσεις.

Η Άγκυρα έχει πάντα στην ατζέντα της σαν λύση στη διμερή διαφορά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ, τη συνεκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Χαρακτηριστική η παλαιότερη δήλωση-παρότρυνση του τότε Τούρκου υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Εγκεμέν Μπαγίς: «Στις διαφιλονικούμενες περιοχές πρέπει να φτιάξουμε πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου και αυτές να γίνουν πλατφόρμες επίλυσης των διαφορών… Η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη για τη μεγάλη λύση, αλλά ίσως πρέπει πρώτα να επιλύσουμε κάτι μικρό, που θα οδηγήσει στη μεγάλη λύση, σε μια λύση-πακέτο».

Σε αυτό το κλίμα βαδίζουμε προς την πραγματοποίηση του επόμενου γύρου συνομιλιών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τον Απρίλιο στην Άγκυρα που όλα δείχνουν ότι θα διεξαχθούν με λιγότερο στραμμένους του προβολείς επάνω τους λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διαβουλεύσεις που ακριβώς λόγω ότι δεν υπάρχει επικοινωνιακή πίεση ίσως είναι πιο ουσιαστικές που μπορεί να οδηγήσουν σε συγκεκριμένες αποφάσεις.

Διαβάστε επίσης:

Πόλεμος στην Ουκρανία: Κι όμως η Δύση δεν είναι άμοιρη ευθυνών