Οι τουρκικές προκλήσεις και ο ρόλος του ΝΑΤΟ

Την ίδια ημέρα όμως ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ δήλωσε ότι είναι έτοιμη η επανεργοποίηση του μηχανισμού απεμπλοκής της συμμαχίας ο οποίος είχε συσταθεί όπως είπε πριν από ένα χρόνο για τη μείωση των κινδύνων για περιστατικά και ατυχήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Θυμίζουμε ότι ο μηχανισμός αυτός αποκλιμάκωσης είχε συσταθεί το καλοκαίρι του 2020 με αφορμή το επεισόδιο με το τουρκικό ερευνητικό πλοίο Oruc Reis. Tότε συστάθηκε αυτή η επιτροπή των δύο χωρών στην οποία συμμετείχαν στρατιωτικοί από τις δύο χώρες και ο Αμερικανός υποδιοικητής της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ. Από το καλοκαίρι λοιπόν του 2020 μέχρι τον Απρίλιο του 2021 η επιτροπή συνεδρίαζε σχετικά τακτικά, δύο φορές περίπου το μήνα. Επί της ουσίας όμως αυτή η επιτροπή δεν μπορούσε ούτε να γίνει σε καλό κλίμα αλλά ούτε και να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα. Πολύ περισσότερο που οι Τούρκοι αξιωματούχοι απαιτούσαν εγγράφως να υπάρξει μάλιστα υπογραφή των δύο αρχηγών ΓΕΕΘΑ ότι η μία χώρα δεν θα παρενοχλούσε την άλλη κατά τη διάρκεια ασκήσεων. Με άλλα λόγια απαιτούσε από την ελληνική πλευρά να μην αναχαιτίζει τα τουρκικά αεροσκάφη κάθε φορά που αυτά παραβίαζαν τον εθνικό εναέριο χώρο στο πλαίσιο των ασκήσεων.

Επιπλέον η ελληνική πλευρά είχε διακρίνει και ένα άλλο θέμα που περισσότερο αφορούσε το διπλωματικό σκέλος των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Κάθε φορά που επρόκειτο να γίνει σύνοδος κορυφής και η Ελλάδα ετοιμαζόταν να θέσει στις Βρυξέλλες το θέμα των κυρώσεων προς την Τουρκία, ο Γενς Στόλντεμπεργκ υπενθύμιζε το θέμα του μηχανισμού αποκλιμάκωσης που ήταν ενεργό. Έδινε έτσι τη σκυτάλη στην τότε Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ η οποία είχε σταθερό ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Δανό αξιωματούχο και χρησιμοποιούσε τη δήλωση αυτή ως επιχείρημα για να μη ταχθεί υπέρ των κυρώσεων.

Ακόμη και σήμερα η Γερμανία νίπτει τα χείρας της στις προκλήσεις της Άγκυρας με την αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπο Κριστιάνε Χόφμαν να αρνείται να καταδικάσει κάθε αμφισβήτηση της κυριαρχίας των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας από την Τουρκία και ακολουθεί τη γραμμή του ΝΑΤΟ «βρείτε τα».

Η Αθήνα έχει διαμηνύσει ότι παρά την όξυνση των τελευταίων ημερών θέλει τον διάλογο και πολύ περισσότερο θέλει να λειτουργήσει ο μηχανισμός απεμπλοκής. Όμως δεν θέλει επιδιαιτησία και δεν θέλει να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με θέμα στην ατζέντα την νομιμοποίηση των παράνομων διεκδικήσεων της τουρκικής πλευράς.

Σε κάθε περίπτωση, σε 28 ημέρες Μητσοτάκης - Ερντογαν θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Και μάλλον το κλίμα δεν θα σηκώνει να θέσει και πάλι ο γενικός γραμματέας την επανεργοποίηση του μηχανισμού απεμπλοκής.