Ποιον αποκαλεί η Τουρκία βασιλιά της Ανατολικής Μεσογείου;

Οι συνεχείς δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν, οι προσωπικές επιθέσεις κατά του Έλληνα πρωθυπουργού, η φωτογράφηση του Ντεβλέτ Μπαχτσελί με τον επίμαχο χάρτη και ασφαλώς η μεγάλη μάχη που έχει ξεκινήσει μεταξύ του ελληνοαμερικανικού και του τουρκικού λόμπι στις ΗΠΑ για τα F-16 διαμορφώνουν ένα σκηνικό που είναι καθαρά τοξικό.

Υψηλόβαθμος Τούρκος αξιωματούχος έλεγε μάλιστα προς Έλληνες διπλωματικούς συντάκτες ότι «τα πράγματα πάνε λάθος, πολύ γρήγορα και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί» κυρίως διότι όλα δείχνουν ότι μέσα στο 2023 θα έχουμε τριπλές εκλογές, και στην Ελλάδα, και στην Τουρκία αλλά και στην Κύπρο, όπου εκεί μάλιστα έχουν ήδη οριστεί για τις 5 Φεβρουαρίου.

Η ρητορική όμως και η επιχειρηματολογια της τουρκικής πλευράς δεν αλλάζει και παραμένει ανυποχώρητη.

Ο ίδιος ο Τούρκος αξιωματούχος με αφορμή τη δημοσίευση χαρτών από το υπουργείο Εξωτερικών είπε ότι είναι η Ελλάδα που έχει μαξιμαλιστική λογική. Μάλιστα χαρακτήρισε ειρωνικά το Καστελόριζο ότι το αντιμετωπίζει η χώρα μας ως τον «βασιλιά της Ανατολικής Μεσογείου» αφού η θέση της Ελλάδας να έχει το Καστελόριζο πλήρη επήρεια ενώ είναι ένα νησί λίγων τετραγωνικών μέτρων είναι μη αποδεκτή και εγκλωβίζει την Τουρκία.

Η Τουρκία δεν κρύβει την ενόχλησή της για τη δημοσίευση των χαρτών από το Ελληνικό υπουργείο εξωτερικών. Ειδικότερα υπάρχει ενόχληση για τον χάρτη 4 με το οποίο η Αθήνα εξηγεί πώς στις 18 Ιουλίου 1974 δημοσιεύθηκαν στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβέρνησης νέες αποφάσεις που έδιναν άδειες προς την τουρκική κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ για εξερεύνηση κοιτασμάτων πετρελαίου σε ελληνική υφαλοκρηπίδα. Οι αποφάσεις αυτές αφενός επέκτειναν τις περιοχές των αδειών του 1973 δυτικά των νησιών Σαμοθράκη, Άγιος Ευστράτιος, Μυτιλήνη, Ψαρά, Αντίψαρα και Χίος και αφετέρου έδιναν άδεια εξερεύνησης για πρώτη φορά στο νότιο Αιγαίο, βορειοδυτικά και δυτικά των νησιών Ικαρία και ∆ωδεκάνησα, καθώς και σε μία περιοχή νοτιοανατολικά Ρόδου.

Ο τούρκος αξιωματούχος πιστεύει ότι στο σημείο που βρισκόμαστε πολύ δύσκολα θα επιλυθούν οι ελληνοτουρκικές διαφορές διμερώς παρά μόνο μέσω της δικαστικής οδού υπό την προυπόθεση ότι θα δεχτούν οι δύο χώρες a priori την απόφαση του δικαστηρίου και να έχει προετοιμαστει επαρκώς η κοινή γνώμη.

Σε αυτό, στην παραπομπή δηλαδή του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης η θέση της Ελλάδας είναι ότι έγκειται στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας σε δύο συγκεκριμένα σημεία, δηλαδή αφενός στη θαλάσσια προέκταση της συνοριακής γραμμής στη Θράκη και αφετέρου στα πλησίον της τουρκικής ακτής ευρισκόμενα νησιά του βορείου και ανατολικού Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα. Δεν αφορά σαφώς σε ολόκληρη την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου όπως ισχυρίζεται η Αγκυρα.

Το θέμα όμως είναι περίπλοκο καθώς η Τουρκία δεν έχει κυρώσει ούτε τη Διεθνή Συνθήκη για την Υφαλοκρηπίδα του 1958 ούτε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οι οποίες ορίζουν την υφαλοκρηπίδα και τρόπους οριοθέτησής της. Το Δικαστήριο της Χάγης πάντως έχει δεχτεί ότι τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους στην υφαλοκρηπίδα αποτελούν κομμάτι του Διεθνούς Δικαίου και ισχύουν για όλα τα κράτη, ανεξάρτητα από το αν την έχουν κυρώσει.