Όταν η Ελλάδα αποχώρησε από το ΝΑΤΟ και ο ρόλος της Συμμαχίας σήμερα
Στις 14 Αυγούστου 1974 η ελληνική κυβέρνηση παίρνει μια απόφαση επιβεβλημένη από το κλίμα των ημερών, πολιτικά όμως λάθος όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια. Αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής αποσύρει την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.
Σε κυβερνητική ανακοίνωση η εξήγηση που δόθηκε ήταν ότι το ΝΑΤΟ αποδείχθηκε ανίκανο να παρεμποδίσει την Τουρκία από την εξαπόλυση νέας βάρβαρης και απρόκλητης επίθεσης κατά της Κύπρου και ότι το ΝΑΤΟ δεν έχει επομένως λόγο ύπαρξης και δεν μπορεί να εκπληρώσει το σκοπό για τον οποίο συνεστήθη, αφού δεν μπορεί να αποτρέψει τον πόλεμο μεταξύ δύο μελών του.
Επρόκειτο για μια ενέργεια που εκτόνωνε τη συσσωρευμένη αγανάκτηση του ελληνικού λαού -τέτοιες ημέρες σαν σήμερα- απέναντι στους Συμμάχους οι οποίοι παρέμεναν αδρανείς στην τουρκική προκλητικότητα. Ο τότε πρωθυπουργός εκτίμησε ότι με τη συμβολική αυτή κίνηση θα ενεργοποιούσε τα διπλωματικά αντανακλαστικά των υπόλοιπων χωρών-μελών.
Η απόφαση αυτή όχι μόνο δεν κινητοποίησε τα άλλα κράτη-μέλη στο βαθμό που ήθελε η χώρα μας αλλά προσέφερε ένα σημαντικό διαπραγματευτικό πλεονέκτημα στην Άγκυρα και πρόσθεσε ένα ακόμη πρόβλημα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Διότι το ΝΑΤΟ έπρεπε επιχειρησιακά να καλύπτει την περιοχή ανάμεσα στην Ιταλία και την Τουρκία. Με την αποχώρηση της Ελλάδας, δημιουργήθηκε αμυντικό κενό και ο επιχειρησιακός έλεγχος του διεθνούς εναέριου χώρου του Αιγαίου πέρασε στην Τουρκία.
Έξι χρόνια αργότερα η κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη αποφασίζει την επάνοδο της χώρας στο ΝΑΤΟ. Η επανένταξη όμως προϋπέθετε τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας, η οποία βρήκε την ευκαιρία για να προβάλει νομιμοποιημένες διεκδικήσεις στο Αιγαίο. Η απόφαση του ΝΑΤΟ απαιτούσε ομοφωνία και η Τουρκία ζητούσε επαναχάραξη των ζωνών επιχειρησιακού ελέγχου στην περιοχή του Αιγαίου. Το θέμα αυτό για την Τουρκία ουδέποτε λύθηκε και έκτοτε προβάλλει σταθερά τις διεκδικήσεις της παρά την πλήρη επανένταξη της Ελλάδας στη Συμμαχία.
Έκτοτε το ΝΑΤΟ έχει πολλές φορές κατηγορηθεί ότι κάνει τα στραβά μάτια όταν η Τουρκία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και κρατά μια πολιτική των ίσων αποστάσεων, όταν υπάρχει ελληνοτουρκική κρίση, με το εκλαϊκευμένο επιχείρημα «δεν με ενδιαφέρει ποιος έχει δίκιο, ποιος έχει άδικο, βρείτε τα μην έχουμε ατύχημα και χαθούν ζωές».
Η ελληνική διπλωματία έχει ωριμάσει πολύ, τα τελευταία χρόνια έχει μάθει να είναι εξωστρεφής, να καλλιεργεί τις σχέσεις της με τους Συμμάχους αλλά και να τα λέει έξω από τα δόντια όταν χρειάζεται, είτε πρόκειται προς την ισχυρή Γερμανία είτε προς την Ισπανία.
Και μπορεί το γεωτρύπανο προς το παρόν να είναι στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, όμως σε καμία περίπτωση η Ελλάδα δεν πρέπει να εφησυχάζει. Και το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι διαρκώς ενήμερο διότι σε περίπτωση μια νέας ελληνοτουρκικής κρίσης η χώρα μας θα απαιτήσει να πάρει θέση και να δράσει, σε αντίθεση με το 1974. Διότι την αδράνεια αυτή την πληρώνουμε ακόμη και σήμερα.
