Δύο κρίσιμες ημερομηνίες στα ελληνοτουρκικά
Η Αλεξία Τασούλη γράφει στο «Διπλωματικό Διαβατήριο» για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και τον αντίκτυπο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Βαδίζουμε πλέον προς τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου και το καλοκαίρι φεύγει χωρίς να έχουμε ευτυχώς μέχρι στιγμή καμία κλιμάκωση επί του πεδίου στα ελληνοτουρκικά. Το τουρκικό γεωτρύπανο Αμπντούλ Χαμίντ Χαν βρίσκεται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και σύμφωνα με τη NAVTEX θα παραμείνει εκεί μέχρι τις 7 Οκτωβρίου. Το ελληνικό πολεμικό ναυτικό βρίσκεται βέβαια σε επαγρύπνηση ωστόσο δεν παρατηρείται ύποπτη κινητικότητα , ανάλογη με αυτή που ζήσαμε το καλοκαίρι του 2020 όταν το τουρκικό ερευνητικό αεροσκάφος Oruc Reis εισήλθε στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Επίσης η παραβίαση του μορατόριουμ από τουρκικής πλευράς ανήμερα του 15Αυγουστου δεν ξάφνιασε το ΓΕΕΘΑ, αφού η τουρκική πλευρά το έχει κάνει και στο παρελθόν ενώ όλες οι παραβιάσεις και υπερπτήσεις των τουρκικών μαχητικών αναχαιτίστηκαν από ελληνικά μαχητικά.
Σε καμία όμως περίπτωση η ελληνική διπλωματία δεν εφησυχάζει αφού μπαίνουμε προς το φθινόπωρο όπου αναμένεται έντονη δραστηριότητα με δυο σημαντικά γεγονότα τα οποία έχουν και ελληνοτουρκική διάσταση: Το πρώτο είναι η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι εργασίες της οποίας θα ξεκινήσουν στις 13 Σεπτεμβρίου ενώ οι ομιλίες των αρχηγών κρατών αναμένονται περί τις 20 Σεπτεμβρίου.
Το δεύτερο σημαντικό γεγονός είναι οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ οι οποίες θα διεξαχθούν στα μέσα Νοεμβρίου.
Το διακύβευμα είναι σημαντικό για την Αθήνα αφού τυχόν επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων θα αλλάξει τις ισορροπίες στην επιτροπή των εξωτερικών υποθέσεων στη Γερουσία. Ο νυν πρόεδρος της Επιτροπής Ρόμπερτ Μενέντεζ θα πάψει ενδεχομένως να είναι πρόεδρος της επιτροπής και ενώ η συζήτηση για την πώληση F-16 ή την αναβάθμιση των τουρκικών F-16 δεν έχει ολοκληρωθεί και εκκρεμεί η έγκρισή τους από το Κογκρέσο.
Οι πρόσφατες δηλώσεις πάντως του Αμερικανού υψηλόβαθμου αξιωματούχου δεν αφήνουν καμία περιθώριο αμφιβολίας για τη θέση του. «Η Τουρκία θα πρέπει να δείξει ότι ανήκει στο ΝΑΤΟ», είπε, διευκρινίζοντας ότι από τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας έως την καθυστέρηση της διαδικασίας ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία τηρεί μια στάση που δεν συνάδει με τις συμμαχικές της υποχρεώσεις γι’ αυτό και δεν μπορεί να υποστηρίξει την πώληση ή τη μεταφορά αμερικανικών μαχητικών F-16 στην Τουρκία.
Το ερώτημα λοιπόν είναι αν έλαβε το μήνυμα η Τουρκία και πώς θα απαντήσει πολύ περισσότερο που μέχρι στιγμής δεν έχει διαρρεύσει τίποτα για το τι αποτέλεσμα είχανε οι επαφές της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Ουάσιγκτον. Η Άγκυρα ασφαλώς δεν είναι ικανοποιημένη από τη φιλελληνική στάση του Ρόμπερτ Μενέντεζ όμως δεν την κατακρίνει δημόσια. Όλα δείχνουν ότι αναμένει τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου και ευελπιστεί ότι μέχρι τότε οι παρασκηνιακές της κινήσεις θα αποδώσουν και θα πείσει τα μέλη της Αμερικανικής Γερουσίας να στηρίξουν τις τουρκικές θέσεις.
Ενα μήνα νωρίτερα θα έχει προηγηθεί η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και το πιθανότερο είναι να δώσει το παρών και ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Τουρκίας. Η ελληνική κυβέρνηση ήδη προετοιμάζεται ώστε στο περιθώριο να ενημερώσει τους εταίρους για όλες τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, στο πλαίσιο της διεθνοποίησης των τουρκικών προκλήσεων ιδιαίτερα μετά και τις τελευταίες εξελίξεις στον Έβρο.